شهوت جنسی جوانان در صورتی که شرایط ازدواج چه موقت و چه دائم وجود نداشته باشد چگونه قابل کنترل است و اگر انسان بدان دچار شد چگونه قابل علاج میباشد؟
در جواب پاسخ شما ابتدا باید اشاره کنیم که در ساختمان وجود آدمی غریزههای مختلفی است که زیباترین ساختارها را ایجاد کرده است. رعایت آموزههای دینی هر کدام از آنها را به اختیار و فرمان کامل انسان در میآورد و اگر به همه آنها خوب عمل شود، آدمی تا بینهایت رشد و بالندگی، بال عزت خواهد گشود. یکی از این غریزهها هم غریزه شهوت است. غریزهای که از یک طرف توانسته نسل انسان را از حضرت آدم ـ علیه السّلام ـ تا به امروز استمرار دهد و از طرف دیگر عوامل ایجاد محبت و تفاهم بین همسران بوده است و در فقط مقابل عامل بسیاری از جنایتها و لغزشها بوده است. برخی از مردم تلاش کردهاند این غریزه را نابود کنند و برخی کاملاً در آن غرق شدهاند. ولی اسلام، هرگز رأی به نابودی آن نداده است بلکه از انسان خواسته بر شهوت خود مسلط باشد و در موقع مناسب و از راه حلال آن را ارضاء کند.[1] در این نوشتار در تلاش هستیم راههایی ارائه کنیم تا به نحوی تسلّطمان بر این غریزه بیشتر شود و به جای اینکه او ما را هدایت کند، ما بر او مسلّط شویم. إن شاء الله. برای این کار از دو راه وارد میشویم و مشکل را از دو راه «شناختی» و «رفتاری» از پیش رو بر میداریم.
راه اول: راه شناختی.
در بسیاری از موارد با تغییر شناخت، رفتار انسان هم عوض میشود. کودک در اوائل زندگی هر چه را به دست آورد در دهانش میگذارد اما با کامل شدن عقلش و فهمیدن مفهوم خطر و اینکه بعضی چیزها ضرر دارد قطعاً چنین کاری نمیکند و اشیای کثیف را به دهانش نمیبرد. انسان بزرگ هم اگر از عواقب و خطرات شهوترانی باخبر نباشد به راحتی به دنبال آن میرود اما با دانستن ضررهای آن (دنیوی و اخروی) مطمئناً از آن پرهیز میکند انسانها طبیعتاً منفعت طلب و خطرگریز هستند برای اینکه شناختمان تغییر کند به چند حدیث توجه میکنیم:
پیامبر اسلام ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند: هر گاه کسی لواط کند، عرش خدا به لرزه درآید و خداوند او را لعنت و غضب فرموده و جهنم را برایش آماده میفرماید و موطی (کسی که با او لواط کردهاند) را در کنار جهنم نگه میدارد تا خلایق از حساب فارغ شوند، پس او را در جهنم میاندازند و در طبقات دوزخ همیشه معذب خواهد بود.[2]
رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ میفرماید: علی جان، زنا شش ویژگی دارد: سه تای آن در دنیا و سه تای آن در آخرت است. زنا باعث میشود ارزش و عظمت شخص نابود گردد و به سوی فنا و نابودی کامل پیش رود. و رزق و روزی او قطع شود زنا باعث فقر و بیبرکتی در تمام عمر میگردد؛ و باعث میشود ناموس خودش به زنا گرفتار شود؛ در اثر زنا، مرگ ناگهانی و زلزله همه جا را فرا میگیرد.[3]
از امام صادق ـ علیه السّلام ـ نقل شده که فرمودند: خدای متعال سه عذاب بزرگ را برای سه گروه بدکار قرار داده است: اولاً در روز قیامت خداوند به آنها با نگاه رحمت نمینگرد؛ ثانیاً: آنها را از گناه پاک نمیسازد؛ ثالثاً: برای هر کدام از آنها عذابی دردناک مهیا است. گروه اول کسانی هستند که ریشهای سفیدشان را میکنند؛ گروه دوم کسانیاند که استمناء و خودارضائی میکنند؛ گروه سوم کسانی که مورد لواط قرار میگیرند.[4]
این چند حدیث به عنوان نمونه ای بود برای شناخت علاوه بر این که در زمینه انحرافات جنسی و شهوترانی آلوده به گناه احادیث بسیاری وارد شده و نشانگر گرفتاریها و عذابهایی در دنیا و بدتر از آن گرفتاریهای سختی در آخرت است. اگر ما به این فکر کنیم که لذت یک عمل شهوتآلود بسیار کوتاه است ولی عواقب آن (مثل مرگ ناگهانی، رسوایی در دنیا، کم شدن روزی و …) بسیار دردآور و عواقب آخری آن بسیار وحشتناک و طولانی، قطعاً به فکر میافتیم که دست از گناه و انحراف برداریم.
راه دوم: راه رفتاری
در این قسمت به اموری میپردازیم که انجام آنها باعث میشود شهوت کمتر به ما حمله کند و ما عادتهای خود در این زمینه را ترک کنیم:
1. برنامه ریزی برای کار مداوم:
در دوران جوانی، انرژی و نیروی فوقالعادهای داریم که اگر به صورت مطلوب از آن استفاده نشود با توجه به شرائط سنی، در قالب امور جنسی و شهوانی ظاهر خواهد شد. کار مداوم موجب تعادل جسم و روان است و موجب میشود نیرو و انرژی جوان قبل از آن که به چربیهای اضافی تبدیل گردد و اختلالاتی در ساز و کار اندامهای بدن ایجاد گردد، از طریق سوخت و ساز مفید و سالم به مصرف برسد.[5]
2. ورزش کردن: ورزش علاوه بر آنکه مثل کار کردن انرژی را خوب و مطلوب مصرف میکند باعث بالا بردن نشاط و اعتماد به نفس میشود و داشتن برنامه ورزشی منظم حلّال بسیاری از مشکلات ناخواسته است.
3. دوری از محیط آلوده و ناسالم: منظورمان از محیط آلوده تمام چیزهایی است که در اطراف ما وجود دارد و میتواند به نحوی ما را به طرف انحراف بکشاند. عکس یا مجلههای مستهجن، فیلمهای نامناسب، افراد فاسد، زنان بدحجاب، استفاده نادرست از اینترنت و خلاصه از هر چیزی که در اطراف ما وجود دارد و میتواند ابزاری برای شعلهور شدن شهوت ما باشد باید دوری کرد.
4. شناسایی زمانها و مکانهای مخرّب: اگر به گذشته خوب نگاه کنیم متوجه میشویم در برخی زمانها و یا در برخی مکانها بیشتر زمینه آلوده شدن به گناه وجود دارد لازم است آنها را بشناسیم و سعی کنیم از آن زمانها و مکانها دوری کنیم و یا لااقل با داشتن برنامهای مناسب به خوبی از آنها بگذریم. مثلاً یکی از زمانهای خطرناک لحظات قبل از خواب است. اگر انسان در رختخواب بیدار بماند معمولاً سیلی از خیالها و خیالپردازیها به سوی او هجوم میآورند که مطمئناً همه آن خیالها مثبت نیست پس بهتر است زمانی به رختخواب برویم که مطمئن هستیم به خاطر خسته بودن زود میخوابیم و فاصله بین رفتن به رختخواب و خوابیدن را به ذکرهایی مشغول باشیم که سفارش شده، مثل خواندن سوره (قل هو الله احد) سه مرتبه، گفتن تسبیحات حضرت زهرا ـ سلام الله علیها ـ و … .[6] در مورد مکانهایی که مخرّب هستند میتوانیم به خوابگاههای شبانهروزی جوانان اشاره کنیم، جائی که گروهی از جوان پرانرژی و آسیبپذیر بدون نظارت جدی و با لباسهای راحتی خود، در کنار هم قرار میگیرند اینجا است که باید بدانند نوع لباسها، برخوردها، صمیمی شدن بیش از حد، کنار هم قرار گرفتن در طول شب و … زمینه آلودگی را زیاد میکند. به هر حال هر کسی میتواند با دقت در زندگیاش این زمانها و مکانها را بشناسد و از آنها اجتناب کند.
در پایان چند نکته را متذکر میشویم:
1ـ مطمئن باشیم که بسیاری از جوانان مؤمن در طول تاریخ و حتّی امروزه وجود دارند که با کنترل خود بر دیو شهوت غلبه کردهاند، پس حالا که افرادی در این زمینه موفق بودهاند ما هم میتوانیم موفق شویم. میتوانید به داستان ابن سیرین در کتاب داستان راستان شهید مطهری و ابتدای زندگینامه شیخ رجبعلی خیاط در کتاب کیمیای محبّت نوشته محمّد محمّدی ری شهری نشر دار الحدیث قم رجوع کنید.
2ـ پرورش تقوا و به وجود آوردن معنویت در خودمان بهترین نیروی محرک برای پیش رفتن در مسیر حق و دور شدن از باطل است. که در این زمینه به روزه گرفتن سفارش شده است.
3ـ کوتاهی در مبارزه با شیطان و پیروی از هوای نفس باعث بدبختی و گرفتاری در دنیا و آخرت میشود.
4ـ نظم و برنامهریزی، استفاده از شادیهای حلال مثل ورزش کردن، کار مفید و جدی، سرگرم شدن به مطالعه و … همه و همه باعث پیشرفت و بالندگی و نجات از مشکلات است.
5ـ تنظیم غذا و استفاده از غذا به اندازه لازم و پرهیز از پرخوری و خوردن غذاهای پرانرژی در حفظ شدن از گناه بسیار مؤثر است.
6ـ دوستان و همنشینان ناباب سرچشمه بسیاری از گرفتاریها هستند.
7ـ همنشینی با مؤمنان و صالحان و شرکت در نمازهای جماعت و مراسمهای دعا و معنویت عوامل مهمی برای حفظ ما از شرّ شیطان هستند.
8ـ خیالپردازیهای جنسی، شوخیهای جنسی، اوقات بیکاری، خلوت با نامحرم و مواردی از این قبیل زمینه مناسبی برای ایجاد گناه و آلودگی به وجود میآورند که باید از آنها دوری جست.
9ـ راه حل اساسی برای رهایی از شهوات و آلودگیهای جنسی ازدواج است با کم کردن توقعات و حذف تشریفات زائد و البته دقت در انتخاب و ازدواجی با برنامه هم میتوان ازدواج خوبی داشت و هم به شکل اساسی مشکل شهوت را حل کرد.
معرفی منبع جهت مطالعه بیشتر:
1.دنیای نوجوان، محمدرضا شرفی، انتشارات منادی تربیت.
پی نوشت ها:
[1] . صمدی، نوروز، فتنه نفس، انتشارات سبط النبی، چاپ دوم، 1383، ص 19.
[2] . حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، کتاب نکاح، باب 17، به نقل از دستغیب، سید عبدالحسین، گناهان کبیره، دفتر انتشارات اسلامی، ص 203.
[3] . میزان الحکمه، ج 4، به نقل از فتنه نفس،, ص 42، ص 241.
[4] . میزان الحکمه، ج 9، به نقل از فتنه نفس، ص 55، ص 222.
[5] . قائمی، علی، دنیای بلوغ، سازمان ملی جوانان، 1380، بخش سوم.
[6] . مراجعه شود به قمی، عباس، حواشی مفاتیح الجنان، آداب وقت خواب و دعاهای آن.