بیانات آیت الله ناصر مکارم شیرازی در جمع اعضای دبیرخانه همایش بزرگداشت آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی
اولین باری که من با اسم مرحوم سید این مرجع بزرگ شیعه آشنا شدم در دوره دبیرستان بود در سن 12 یا 13 سالگی ما دبیری اصفهانی داشتیم ( آقای نوری- دبیر فیزیک) که یک روز رساله مرحوم سید را همراه خود به کلاس درس آورد و گفت از ایشان تقلید کنید حتی تعدادی از مسائل رساله را هم برای ما بیان کردند.
این ماجرا در زمان رضاخان اتفاق افتاد و من از آن موقع بود که با مرحوم سید آشنا شدم بعد از آن در مدرسه آقا باباخان شیراز طلبه شدم و چیزی نگذشت که به قم آمدم در سن 17 یا 18 ساله بودم که مرحوم سید فوت کرد و آیت الله بروجردی به جای ایشان منصوب شدند.
نکته ای که در مورد ایشان مشهور است دلسوزی نسبت به طلاب است. مثل یک پدر مهربان به مسائل طلاب رسیدگی می کردند و خیلی مصر بودند که طلاب در مذیقه قرار نگیرند. نسبت به مردم عادی هم دلسوزی خاصی داشتند و به هر طریقی به آنها کمک می کردند. از مسائل مهمی در زمان ایشان واقع شد مسأله شهادت پسر ایشان بود که در نماز جماعت یک نفر با چاقو سر پسر ایشان مرحوم سید را برید. این اتفاق در نجف خیلی سر و صدا به پا کرد و عراق تکان خورد. همه خواستار قصاص این شخص بودند اما مرحوم سید از قاتل گذشت حتی برای اینکه این فرد از آسیب احتمالی مردم در امان بماند به او پول داد تا به ایران مهاجرت کند.
کسی برای من نقل کرد: موقعی که ایشان در تشییع جنازه پسرشان شرکت کرده بودند، باز هم به امور مردم رسیدگی می کردند. حتی در آن جمعیت به یک شخص نیازمند یک پاکت پول می دهند که آن شخص تعجب می کند که سید با آن داغ سنگین هنوز به فکر برطرف کردن نیاز مردم هستند. مرحوم سید روح بسیار بزرگی داشت و مسائل و مشکلات را در خود هضم می کرد. کرامات زیادی هم از ایشان نقل شده که در این خصوص از شاگردان ایشان می بایست سؤال کرد. مرجعیت آیت الله اصفهانی در زمان قدرت رضاخان اتفاق افتاد. رضاخان می خواست ایران را از روحانی خالی کند به همین خاطر طرح متحد الشکل بودن را در ایران مطرح کرد. در آن زمان تنها مجتهدین حق پوشش لباس داشتند به همین دلیل مرحوم سید در آن زمان به طور وسیعی اجازه اجتهاد صادر فرمودند.
این عقل و درایت سید است که برای حفاظت از حوزه های علمیه و طلاب آن دست به این اقدام جسورانه می زند گرچه برای این بزرگداشت کمی دیر است و لازم بود زودتر از اینها کار انجام می گرفت ولی الان هم که شروع کرده اید بسیار فرصت مغتنمی است. در این همایش به آثار علمی سید، شاگردان، سیاست و تدبیر ایشان در آن زمانه بحرانی که می زیسته اند بپردازید و مسائل آن دوره را برای نسل جدید تشریح کنید.