یکی از غافلگیری‌های سرمای شدید زمستان، سرمازدگی یا فراست بایت است.
فراست بایت خطری است که اغلب کسانی را که در برف و سرما گیر افتاده‌اند یا ورزشکاران رشته‌های زمستانی را تهدید می‌کند. درصد بالایی از بافت بدن از آب تشکیل شده است و در هوای صفر درجه سانتی‌گراد و یا زیر صفر، (چیزی که در اغلب روزهای برفی با آن روبه‌رو هستیم) مایع سلول‌های بافت‌های سطحی و بعد خون مویرگ‌ها شروع به یخ زدن می‌کنند. در هوای صفر درجه و کمتر، ابتدا رگ‌های سطحی بدن شروع به انقباض می‌کنند، این عمل در شروع یک روش مقاومت بدن برای کنترل دمای خود است تا خون کمتری در سطح بدن در گردش باشد اما به تدریج و با سردتر شدن بدن و همچنین افزایش مدت انقباض عروق ترکیب دمای سرد هوا و کاهش گردش خون سبب یخ زدن و آسیب شدید بافت‌ها می‌شود. پوست طبیعی و بدون حفاظ بدن اگر مدت ده دقیقه در هوای صفر درجه بیرون بماند، یخ می‌زند. این مدت برای پوست اطفال و پوست‌های خیس حتی از این هم کمتر است و آنها بیشتر در معرض خطر هستند. احساس سوختگی، سوزن سوزن شدن پوست و تغییر رنگ پوست به همراه کرختی، بی‌حسی و در نهایت درد شدید، از علایم اولیه سرمازدگی است.
پوست سرمازده در ابتدا دچار رنگ‌پریدگی می‌شود اما با گذشت زمان و بسته به شدت سرمازدگی تغییر رنگ می‌دهد. در سرمازدگی خفیف پوست از رنگ‌پریدگی به زردی و خاکستری تغییر رنگ می‌دهد و بعد با نرم و شکننده شدن پوست، قرمز می‌شود. در سرمازدگی‌های شدید، با گذشت چند روز پوست آبی و ارغوانی و بعد تیره‌تر می‌شود و حتی ممکن است سیاه شود. این نوع سرمازدگی حتما باید در بیمارستان و از سوی پزشک کنترل و درمان شود.
سرما چگونه آسیب می‌زند؟
سرمای شدید، با یخ زدن بافت‌ها سبب تخریب پروتئین‌ها که جزو ساختار اصلی سلول هستند، می‌شود. دیواره سلول‌ها تخریب می‌شود، ساختار کلی سلول و بافت به هم می‌ریزد، نفوذپذیری مویرگ‌ها تغییر می‌کند و در نتیجه این اتفاق ورم سلولی و ورم بافتی به وجود می‌آید. مایع از خون به بافت‌ها منتقل می‌شود و دوباره در آنجا یخ می‌زند، به دنبال این حالت، دهیدراتاسیون یا کاهش مایع بدن اتفاق می‌افتد که عوارض خاص خود را دارد.
ایجاد لخته‌های خون، ورم بافت‌ها و انقباض شدید مویرگ‌ها سبب کاهش اکسیژن‌رسانی به بافت و در نهایت مرگ بافت می‌شود. با گسترش بافت‌های مرده ممکن است کل عضو از بین برود و پزشکان برای درمان مجبور به قطع عضو شوند. به غیر از این تاثیرات سیستمیک، سرمازدگی در نتیجه آزاد شدن سمومی است که به دلیل بافت‌های مرده در خون رها شده‌اند. رادیکال‌های آزاد اکسیژن، پتاسیم و بقیه موادی که از سلول‌های مرده در گردش خون پخش می‌شوند عوارض عمومی سرمازدگی را به دنبال دارند.
عوارضی مانند اختلال حس و بی‌حسی دایم به علت آسیب عصب‌ها و عروق، از دست دادن ناخن‌ها، پوست شکننده، تغییر رنگ پوست، خشکی مفاصل، لرزش، کاهش بافت عضلانی و قطع عضو عوارضی است که در نتیجه سرمازدگی ممکن است برای فرد پیش بیاید.
