نویسنده: محمد غفارنیا
روزی پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) در وصف قیامت سخن می‌گفت و مردم را نصیحت می‌کرد. سخنان حضرت آن چنان موثر واقع گردید که حاضران در مجلس گریستند. ده نفر از آنان از جمله علی (علیه السلام)، ابوذر، سلمان و مقداد، در خانه عثمان بن مظعون گرد آمدند و اتفاق کردند که روزها را روزه بدارند و در شب‌ها به نماز و عبادت بپردازند. روی رختخواب نخوابند، گوشت نخورند و با زنان نزدیکی نکنند؛ عطرهای خوشبو را استعمال نکنند؛ لباس پشمین بپوشند؛ ترک دنیا نموده و به سیاحت در روی زمین بپردازند.
وقتی این خبر به رسول خدا رسید، حضرت به خانه عثمان بن مظعون آمد، ولی او را در خانه نیافت. از زوجه‌اش احوال او را پرسید. زوجه‌اش برای این که دروغ نگفته باشد و از طرفی هم موضوع شوهر را افشاء نکند، گفت: یا رسول الله، اگر عثمان به شما چیزی گفته، راست گفته است.
پیامبر از خانه عثمان بیرون آمد، وقتی عثمان داخل خانه شد، زوجه‌اش آمدن رسول خدا را خبر داد. عثمان با هم پیمانان خود نزد پیامبر آمدند.
رسول خدا فرمود: آیا مایلید از تصمیماتی که گرفته‌اید به شما خبر دهم؟
گفتند: بلی، یا رسول الله؛ ولی ما جز اراده خیر نداشته‌ایم.
پیامبر فرمود: من به شما اجازه نمی‌دهم تصمیماتی که گرفته‌اید را عملی سازید؛ زیرا بدن و نفسهای شما هم بر شما حقی دارند. روی همین اصل باید همچنان که روزه می‌گیرید، افطار هم بکنید، و چنان که شب برای نماز قیام می‌کنید، خواب را نیز ازبین نبرید. چنان که من، هم روزه می‌گیرم و هم افطار می‌کنم، هم نماز شب می‌خوانم، هم می‌خوابم، گوشت و چربی می‌خورم و با زنان نیز معاشرت می‌کنم. هر کس از سنت من روی گرداند، از من نخواهد بود.
سپس پیامبر مرم را جمع کرد، خطبه‌ای خواند و آنها را از روش رهبانیت منع فرمود و گفت:
چرا عده‌ای خواب و طعام و عطریات و زنان را بر خود حرام کرده‌اند. من به شما دستور نداده ام که مانند رهبانان باشید. زیرا ترک گوشت و دوری از زنان و زندگی در صومعه‌ها از دین من نیست.
به راستی رهبانیت امت من، در جهاد در راه خداست و سیاحت آنان در روزه داری است. خدا را عبادت کنید و برای او شریک و انباز قرار ندهید. حج و عمره به جا آورید و نماز را بپا دارید؛ زکات بپردازید، ماه رمضان را روزه بدارید و استوار باشید تا امور شما نیز استوار گردد. به درستی آنان که پیش از شما هلاک شدند در اثر سختگیری به خودشان بوده است. آنان بر نفس خود سخت گرفتند و خداوند هم بر آنها سخت گرفت. اینک بازماندگان آنها را می‌بینید که در صومعه‌ها زندگی می‌کنند.
سپس خداوند دستور العمل مؤمنان را چنین صادر فرمود
(یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ تُحَرِّمُواْ طَیِّبَاتِ مَا أَحَلَّ اللّهُ لَکُمْ وَلاَ تَعْتَدُواْ إِنَّ اللّهَ لاَ یُحِبُّ الْمُعْتَدِینَ) (1)
ای کسانی که ایمان آوره اید، چیزهای پاکیزه‌ای که خداوند برای شما حلال کرده است را، حرام نکنید، و از حد تجاوز نکنید؛ زیرا خداون متجاوزان را دوست ندارد. (2)
پی‌نوشت‌ها:
1-مائده/83.
2-مجمع البیان: ج3. ص233.
منبع مقاله :
غفارنیا، محمد، (1387) 142 قصّه از قرآن: همراه با شأن نزول آیاتی از قرآن، قم: جامعه القرآن الکریم، چاپ اول
