خنده زیاد در ایام محرم ناپسند است، لطفاً راه حلی برای جلوگیری از خنده ارایه فرمایید.
انسان دارای ابعاد مختلفی است که یکی از آنها بُعد عاطفی میباشد، برخورداری انسان از این ویژگی، موجب می‌شود در مواردی خوشحال و شاد باشد و در جاهایی نیز محزون و غمگین؛ از این جهت شادی و غم به خودی خود نه بار ارزشی مثبت دارد و نه منفی. به این معنا که نمی‌شود کسی را به خاطر غمگینی و یا شادی، تحسین و یا مذمت کرد، بلکه شرایط مختلف و عوامل گوناگون فردی و اجتماعی، اعتقادی، اخلاقی و غیره باعث می‌شود که برخی از شادی‌ها را مورد ملامت و سرزنش قرار دهیم، مثل شادی در برابر کسی که مصیبت دیده است، و یا برخی از شادی‌ها را تحسین و تشویق نماییم مثل این که در ایام ولادت پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ جشن می‌گیریم و شادی می‌کنیم. همین طور هم در مورد بعضی از غم و اندوه‌ها، باید گفت که مورد مذمت قرار می‌گیرد. مثل این که کسی در مراسم ازدواج برادرش به گوشه‌ای برود و ماتم گرفته و از خوشحالی بقیه هم ناراحت باشد. و به عکس اگر در مراسم عزاداری، انسان محزون باشد، ظاهر و باطنش نشان از غم و اندوه داشته باشد، سزاوار و شایسته است. چه این که گفته شده است در قبرستان، خنده نکنید.[1]
ما به عنوان افراد مذهبی لازم است که همه افکار، گفتار و کردارمان را به گونه‌ای جهت دهیم که در مسیر قرب الهی قرار گیرد. در این صورت، هم به جای خودش، غم و شادی داریم و هم این که غم و شادی را وسیله تقرب به خداوند متعال قرار داده‌ایم. اولین شرط برای رسیدن به این هدف، اخلاص در نیت است. باید نگاه کرد که این رفتار من (از جمله خنده) مورد رضایت خداوند و اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ هست یا خیر؟ از این رو ممکن است که یک تبسم حتی در ایام محرم برتر و با فضیلت‌تر از گریه باشد. باید توجه کرد که این خنده و یا گریه به چه نیت و هدفی انجام می‌شود.
با این که قرار دادن خنده و شادی در مسیر رضایت الهی و اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ یکی از راه‌های کاستن از خنده به حساب می‌آید. در این جا به موارد دیگری که می‌تواند کارساز باشد اشاره می‌کنم.
1. توجه به این که، مصیبت امام حسین ـ علیه السّلام ـ و اهل بیتش ـ علیهم السّلام ـ برای ما، اگر بیشتر از مصیبت یکی از خویشاوندان ما نیست، حداقل این که کمتر نباشد. مگر نه این است که آن حضرت همه چیز خود را برای ما مردم فدا کرد. مگر نه این است که ما حسینی هستیم، پس باید بیشتر مواظبت کرد که رفتارمان، ما را از آنها جدا نکند.
2. خواندن زیارت عاشورا و توجه به معنای آن، از جمله این فراز که «یا ابا عبدالله لقد عظم مصابی بک»: ای حسین! به خاطر تو، مصیبت بزرگی به من رسیده، من مصیبت زده توام.
3. توجه و یادآوری مصیبت اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ در کربلا و سفر اسارت حضرت زینب ـ سلام الله علیها ـ و امام سجاد ـ علیه السّلام ـ .
4. توسل به اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ و کمک خواستن از آنها.
5. زیاد یاد خدا کردن و ذکر گفتن.
6. هم نشینی با دوستان و افرادی که از دوستداران اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ هستند و رعایت غم و شادی آنان را می‌نمایند. و دوری از افرادی که چنین نیستند. افرادی که محرم و شعبان بر ایشان یکسان است و در عالم غیر دینی و غیر مذهبی تنفس می کنند حرمت های مذهبی را رعایت نمی‌کنند و دوستی و همنشینی با آنان موجب همرنگ شدن با ایشان است.
7. شرکت در مجالس سخنرانی، روضه و عزاداری در ایام محرم.
8. عدم حضور در مجالسی که با کارهای مختلف، حرمت شکن هستند.
9. استفاده از امکانات مختلف سمعی و بصری مناسب با ایام عزاداری.
10. توجه به این که هر چه خود را با غم و شادی اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ (در این زمان امام زمان ـ علیه السّلام ـ) همراه و همدل کنیم، آنان هم جبران می‌کنند و اگر همراهی نکنیم، در دنیا و آخرت شرمنده خواهیم شد.
11. توجه به این که هر چه در ایام عزاداری اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ ، رنج و سختی تحمل کنیم، با مزد فراوان روبرو خواهیم شد. حتی اگر به اندازه یک نفس کشیدن همراه با حزن باشد.
پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمود: خداوند به زمین نگاه کرد و از میان همه، ما را انتخاب کرد و از میان همه، شیعیان را برای ما برگزید. آنان ما را یاری می‌کنند، به خاطر خوشحالی ما خوشحال می‌شوند و به خاطر اندوه ما ناراحت می‌شوند. جان و مال خود را در راه ما می‌بخشند. آنان از ما هستند و به ما منسوب می‌باشند.[2] خوب است با یک مقداری مراقبت بیشتر در ایام محرم و همسان شدن با امام زمان ـ علیه السّلام ـ که شب و روز در مصیبت جدشان گریه می‌کنند، این افتخار انتساب به اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ را از دست ندهیم.
12. با توجه به این که هر روز از هفته به نام برخی از معصومین ـ علیهم السّلام ـ نام گذاری شده است. و در آن روز ما میهمان آنان هستیم، به عنوان میهمان، رعایت حال میزبان و صاحب خانه را نماییم و برای این کار خوب است همه کارهایمان را به آنان امانت دهیم، این امانت گذاری باعث می‌شود که دقت بیشتری داشته باشیم که کارهای بهتری انجام دهیم. برای آگاهی از این زیارت نامه، به مفاتیح الجنان، قسمت زیارت معصومین ـ علیهم السّلام ـ در روزهای مخصوص مراجعه شود.
پی نوشت ها:
[1] . در رابطه با ایام محرم که شیعیان در ماتم سید و سالار شهیدان عزادار هستند، برای هر شیعه لازم است که خود را صاحب عزا بداند و از هر آن چه با سوگوار بودن منافات دارد و جور در نمی‌آید، دوری نماید.
[2] . مجلسی، محمد تقی، بحار الانوار، ج44، ص287، ح26 و ج10، ص114، ح1.
