نقش حج در زندگی سیاسی امت
«حج، فرصت و عرصه نمایش اعتقادی و آیینه ارزیابی استعدادها و توان مادی و معنوی مسلمانان است. حج به سان قرآن است که همه از آن بهره مند می‌شوند، ولی اندیشمندان و غواصان و درد آشنایان امت اگر دل به دریای معارف آن بزنند و از نزدیک شدن و فرو رفتن در احکام و سیاست‌های اجتماعی آن نترسند، از صدف این دریا گوهرهای هدایت و رشد و حکمت و آزادگی را بیشتر صید خواهند کرد و از زلال حکمت و معرفت آن تا ابد سیراب خواهند گشت. نیز به همان اندازه که قرآن، آن کتاب زندگی و کمال و جمال، در حجاب‌های خود ساخته ما پنهان شده است و این گنجینه اسرار آفرینش، در دل خروارها خاک کج فکری‌های ما دفن گردیده، حج نیز به همان سرنوشت گرفتار آمده است. بنابر این سرنوشت، میلیون‌ها مسلمان هر سال به مکه می روند و پا جای پای ابراهیم و اسماعیل و هاجر می‌گذارند، ولی هیچ کس نیست از خود بپرسد: ابراهیم و محمد چه کسانی بودند و چه کردند؟ و هدفشان چه بود؟ «از ما چه خواستند؟ گویی به تنها چیزی که فکر نمی‌شود، همین است. مسلّم، حج بی روح و بی تحرک و قیام، حج بی برائت، حج بی وحدت و حجی که از آن هدم کفر و شرک برنیاید، حج نیست». (1)
«همه مسلمانان باید در تجدید حیات حج و قرآن کریم و بازگرداندن این دو به صحنه زندگی‌شان، کوشش کنند و محققان متعهد اسلام با ارائه تفسیرهای صحیح و واقعی از فلسفه حج، همه بافته‌ها و تافته‌های خرافاتی علمای درباری را به دریا بریزند». (2)
حج تجلی گاه توحید و نفی شرک
«حج، تجلی و تکرار همه صحنه‌های عشق آفرین زندگی یک انسان و یک جامعه متکامل در دنیاست و مناسک حج، مناسک زندگی است و ازآنجا که امت اسلامی، از هر نژاد و ملتی، باید ابراهیمی شود تا به خیل امت محمد(ص) پیوند بخورد و یکی گردد و ید واحده شود، حج؛ تنظیم و تمرین و تشکیل این زندگی توحیدی است». (3)
شرک، نقطه تقابل انسان‌ها
در «لبیک»، «نه» بر همه بت‌ها گویید و فریاد «لا» بر همه طاغوت‌ها و طاغوتچه‌ها کشید و در طواف حرم خدا که نشانه عشق به حق است، دل از دیگران تهی کنید و جان را از خوف غیرحق پاک سازید و به موازات عشق به حق، از بت‌های بزرگ و کوچک و طاغوت‌ها و وابستگانشان برائت جویید که خدای تعالی و دوستان او از آنان برائت جسته و همه آزادگان جهان از آنها بری هستند». (4)
برائت سیاست اصولی اسلام
«حاشا که خلوص عشق موحدین، جز به ظهور کامل نفرت از مشرکین و منافقین میسر شود و کدام خانه‌ای سزاوارتر از کعبه و خانه امن و طهارت و «الناس» که در آن، به هر چه تجاوز و ستم و استثمار و بردگی و یا دون صفتی و نامردمی است، عملاً و قولاً پشت شود و در تجدید میثاق «ألست بربکم»، بت‌ها، الهه‌ها و اربابان متفرق شکسته شود و خاطره مهم‌ترین و بزرگ ترین حرکت سیاسی پیامبر در « وأذان من اللّه و رسوله إلی الناس یوم الحج الاکبر» زنده بماند؛ چرا که سنت پیامبر(ص) و اعلان برائت، کهنه شدنی نیست و نه تنها اعلان برائت، به ایام و مراسم حج منحصر نشود،که باید مسلمانان، فضای سراسر عالم را از محبت و عشق نسبت به ذات حق و نفرت و بغض عملی نسبت به دشمنان خدا لبریز کنند و به وسوسه خناسان و شبهات تردید آفرینان و متحجرین و منحرفین گوش فرا ندهند و لحظه‌ای از این آهنگ مقدس توحیدی و جهان شمولی اسلام غفلت نکنند». (5)
«فریاد برائت ما، فریاد برائت امتی است که کفرو استکبار به مرگ او در کمین نشسته‌اند و همه تیرها و کمان‌ها و نیزه‌ها به طرف قرآن و عترت عظیم نشانه رفته‌اند و هیهات که امت محمد(ص) و سیراب شدگان کوثر عاشورا و منتظران وراثت صالحان، به مرگ ذلت بار و به اسارت غرب و شرق تن دهند و هیهات که خمینی در برابر تجاوز دیو سیرتان و مشرکان و کافران به حریم قرآن و عترت رسول خدا و امت محمد(ص) و پیروان ابراهیم حنیف ساکت و آرام بماند و یا نظاره‌گر صحنه‌های ذلت بار و حقارت مسلمانان باشد». (6)
رمی جمرات، نماد برائت
«مسلمانان باید به فکر رمی استعمار از کشورها و سرزمین‌های اسلامی خود باشند و برای بیرون راندن جنود ابلیس و برچیدن پایگاه‌های نظامی شرق و غرب از کشورهای خود، تلاش بنمایند و نگذارند دنیاخواران از امکانات آنان در جهت منافع خود و ضربه زدن به کشورهای اسلامی استفاده کنند». (7)
نهراسیدن از تبلیغات پوچ دشمن
«مسلمانان از هیاهو و طبل‌های تو خالی تبلیغات ظالمانه نهراسند؛ که کاخ‌ها و قدرت‌های نظامی و سیاسی استکبارجهانی، همانند لانه عنکبوت سست و در حال فرو ریختن است». (8)
گر می‌خواهی عمل حج را بدانی، رساله مناسک فقها را بخوان و اگر می‌خواهی معنای حج را بفهمی، اسلام را بفهم و در آن، انسان را بشناس!(3)
پی نوشت ها :
1. صحیفه نور، ج20، ص229.
2. همان.
3. همان، پیام ذی الحجه سال 1408 هـ.ق مصادف با 1367 شمسی.
4. همان، ج20، ص18.
5. همان، ص111.
6. همان، ص113.
7. همان، ص114.
8. پیام حضرت امام به حجاج بیت‌اللّه الحرام.
