نه چیز روزه را باطل می کند: 1. خوردن و آشامیدن؛ 2. جماع 3. استمناء؛ 4. دروغ بستن به خدا و پیغمبر و جانشینان پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم؛ 5. رساندن غبار غلیظ به حلق؛ 6. فرو بدن تمام سر در آب؛ 7. باقیماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح؛ 8. اماله کردن با چیزهای روان؛ 9. قی کردن. (توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 925، م 1572)
سوال: آیا اگر در دهان خونی ایجاد شود، روزه باطل میشود؟
چنانچه خون دهان عمداً از گلو پایین نرود، روزه باطل نمیشود. (تبریزى، جواد، استفتاءات جدید، ج2، ص 132) ولی اگر خون را عمداً فرو دهد، روزه باطل است و فرقى نمیکند که در فرو بردن آن ضرورتی باشد یا خیر. بلى، در صورتیکه ضرورت ایجاب کند، کفّاره ندارد. (بهجت، محمد تقى ، استفتاءات، ج2، ص 345، ، دفتر حضرت آیه الله بهجت ره)
البته اگر خون در آب دهان مستهلک شود، محکوم به طهارت است و بلعیدن آن اشکال ندارد و مبطل روزه نیست، و هم چنین در صورت شک در همراه بودن آب دهان با خون، فرو بردن آن اشکال ندارد و به صحت روزه ضرر نمىزند. (خامنهاى، سید على، أجوبه الاستفتاءات، ص 159؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنیهاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج1، ص 975)
سوال: چیزهائی که روزه را باطل می کنند کدامند؟
جواب: نه چیز روزه را باطل می کند: 1. خوردن و آشامیدن؛ 2. جماں 3. استمناء؛ 4. دروغ بستن به خدا و پیغمبر و جانشینان پیغمبر _ صلی الله علیه و آله و سلم _ ؛ 5. رساندن غبار غلیظ به حلق؛ 6. فرو بدن تمام سر در آب؛ 7. باقیماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح؛ 8. اماله کردن با چیزهای روان؛ 9. قی کردن. (توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 925، م 1572)
سوال: اگر در حمام سرمان را یک دفعه زیر دوش ببریم آیا روزه ما باطل است؟
جواب: زیر دوش گرفتن سر، روزه را باطل نمی کند. (استفتائات رهبری، ج1، ص 230، س 1783)
سوال: آیا کسی که عمدا روزه را بشکند چه حکمی دارد؟
جواب: حرام است و کفاره هم دارد و کفاره آن 60 روز روزه و یا 60 فقیر را اطعام کردن یا یک بنده آزاد کردن است. (توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 959، و ص 964، م 1653 و 1660)
سوال: آیا افطار نمودن در حین شروع اذان و گفتن الله اکبر جایز است یا باید اذان تمام شود و بعد افطار نمود؟
جواب: ملاک برای افطار مغرب شرعی است و آن هنگامی است که سرخی طرف مشرق از بالای سر بگذرد، بنابراین اگر با اذان یقین کند که وقت داخل شده است افطار جایز است. و الا باید چند دقیقه صبر کند تا یقین به دخول وقت حاصل شود. (توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 970)
سوال: اگر کسی که در هنگام روزه حواسش نبود و ناگهان مقداری غذا خورد و هنگام جویدن غذا یادش آمد که روزه است باید غذایش را بیرون آورد یا قورت دهد؟
جواب: باید فورا غذا را از دهان خارج نماید. (توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 958، س 1650)
چند سوال از محضر مبارک آیه الله مکارم شیرازی دام ظله:
سوال: آیا بر مادرى که بچّه شیر مى دهد، روزه واجب است؟
زنانى که بچّه شیر مى دهند خواه مادر بچّه باشند یا دایه، اگر روزه گرفتن باعث کمى شیر آنها و ناراحتى بچّه مى شود روزه بر آنها واجب نیست، ولى براى هر روز کفّاره (یک مدّ طعام) واجب است، بعداً نیز باید روزه را قضا کنند; امّا اگر روزه براى خودشان ضرر داشته باشد کفّاره لازم نیست، ولى بعداً روزه هایى را که نگرفته اند قضا نمایند.
سوال: اگر انسان نذر کند که روز معینی روزه بگیرد چنانچه عمدا روزه نگیرد یا روزه اش را باطل کند آیا علاوه بر کفاره باید قضای آن را هم بگیرد؟
بله باید قضای آن را هم بگیرد بنابراحتیاط واجب.
سوال: در ماه رمضان امسال فرزندم 18 ماهه بود و با شیر مادر تغذیه می کرد. من بعضی روزها را به دلیل بیدار شدن فرزندم در سحرها یا خواب ماندن نتوانستم سحری بخورم و آن روزها را روزه نگرفتم می خواستم بدانم آیا اگر روزه ها را قضا کنم کافی ایست یا باید کفاره هم بدهم؟
هم قضای آن روز را به جا آورید و هم برای هر روز یک مسکین را سیر کنید.
و دو استفتاء از آیه الله وحید خراسانی دام ظله:
سوال: اگر روزه دار روزه خود را با کار حرامی باطل کند کفاره آن چیست؟
اگر به چیز حرامی روزه خود را باطل کند (چه آن چیز اصلاً حرام باشد مثل شراب و زنا، یا به جهتی حرام شده باشد مثل نزدیکی کردن با عیال خود در حال حیض) بنابر احتیاط، کفاره جمع بر او واجب می شود، یعنی باید یک بنده آزاد کند و دو ماه روزه بگیرد و شصت فقیر را سیر کند، یا به هرکدام آنها یک مدّ طعام بدهد، و چنانچه هر سه برایش ممکن نباشد، هر کدام آنها که ممکن باشد واجب است انجام دهد، و بنابر احتیاط واجب استغفار هم بنماید.
سوال: اینجانب ناراحتی شدید معده دارم و به گفته دکتر متخصّص حق گرفتن روزه ندارم، آیا در این صورت هم روزه بر من واجب است و ترک آن گناه میباشد؟
روزه بر شما در صورتی که از گفته دکتر اطمینان پیدا می کنید و یا ترس ضرر مهم داشته باشید که منشاء این ترس عقلائی باشد، واجب نیست و گناهی بر شما نمی باشد و نزد خداوند متعال معذورید.