یهودیان معروفترین جمعیت پیروان اهل کتاب در مدینه بودند و قبل از ظهور پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ طبق بشارتهایی که در کتابهای مذهبی خود دیده بوده، انتظار ظهور پیامبر اسلام را میکشیدند از نظر اقتصادی و نفوذ بر جامعه هم در برتری بودند، ولی با ظهور اسلام نه تنها، آن را نپذیرفته،بلکه در آشکار و نهان بر ضد اسلام توطئه چیدند و خداوند از طریق وحی و با یادآوری سرگذشت بنیاسرائیل و رفتار کج منشانه آنها با حضرت موسی و دیگر پیامبران، چنان یهود را زیر رگبار سرزنشهای خود گرفت و آن چنان با ذکر دقیق قسمتهای حساس تاریخ یهود،آنها را تکان داد که هر کس کمترین روح حقجویی داشت،بیدار شده و به سوی اسلام میآمد و به علاوه، این سرگذشت درس آموزندهای برای مسلمانها بود و پیام بزرگ این آیات این بود که یهود بیدار شده و حقانیت اسلام را بپذیرند،[1] برخلاف ادعاهای سایت افشا که پنداشته است این آیات یعنی گناه بنیاسرائیل زمان حضرت موسی برگردن یهودیان زمان پیامبر اسلام است و در نتیجه با آیات 15 ـ13 سوره اسرء و 41 ـ 38 سوره نجم در تناقض دانسته و کتابی که در او تناقض باشد نمیتواند هدایت جامعه را عهدهدار شود، خداوند درباره آیات مورد استناد سایت افشاء تأکید ورزیده که گناه هر عملی به عهده انجام دهنده آن گناه است نه دیگران:
«و اعمال هر انسانی را بر گردنش آویخته و کتابی برای او در روز قیامت بیرون میآوریم که آن را در برابر خود، گشوده میبیند و گفته میشود کتابت را بخوان که همین برای حسابرسی تو کافی است، هر کس هدایت شود برای خود هدایت یافته و هر که گمراه شود خود زیان میبیند و هیچ کس بار گناه دیگری را به دوش نمیکشد…»[2] در این که آیات ذکر شده به صراحت میگوید: گناه هر کس برای خودش است، ولی با آیات سرگذشت یهودیان زمان حضرت موسی در تناقض نیست چرا که آیات سرگذشت در بیان مطلب دیگر است، آری خداوند به بخش دیگری از تاریخ پرماجرای بنیاسرائیل اشاره کرده و خاطرات تکان دهندهای را به یهودیان یادآور میشود، این آیات از بزرگترین انحراف بنیاسرائیل در زمان حضرت موسی پرده برداشته و آن، انحراف از مسیر توحید به شرک و گوسالهپرستی است و به یهود مدینه هشدار میدهد که پییشینیان شما یک بار با پیروی نکردن از پیامبر خدا، گرفتار چنین سرنوشت رقتانگیز شدند و شما بیدار باشید و با پیروی از پیامبر خدا حضرت محمد بن عبدالله ـ صلّی الله علیه و آله ـ ، راه توحید خالص را به سوی خویش بگشایید تا همانند آنها منحرف نشوید و این آیات برای بیدار کردن دلهای خفته است نه اینکه گناه گوسالهپرستی را به گردن یهودیان زمان صدر اسلام بیندازد، خداوند با هشدار بر یهودیان مدینه، این انحراف را چنین ترسیم میکند:
«به یاد آورید هنگامی را که با موسی چهل شب وعده گذاردیم، سپس شما گوسالهای را بعد از او انتخاب نمودید در حالی که ستمکار بودید. سپس شما را بعد از آن بخشیدیم شاید شکر به جا آورید. و به خاطر آورید هنگامی که به موسی، کتاب و وسیله تشخیص را دادیم تا هدایت شوید و زمانی را که موسی به قوم خود گفت: ای قوم من! شما با انتخاب گوسالهپرستی برای خود ستم کردید، پس توبه کنید و به سوی خالق خود بازگردید و….»[3]
با نگاهی به این آیات به روشنی میفهمیم که فقط به یهودیان هشدار میدهد، راه پدران و پیشینیان خود را نرفته و از پیامبر اسلام پیروی کنند تا همانند قوم موسی مورد مذمت خدا قرار نگیرند وگرنه نمیگوید شما یهودیان امروزی بخاطر گوساله پرستی آن روز یهودیان،باید مجازات شوید و خدا عادلتر از این است که به خاطر عمل قومی،قوم بعدی را محکوم کند، البته اگر عدّهای پیدا شوند که از کارهای قوم موسی در گوساله پرستی به نحوی راضی باشند، اینها نیز همانند آن قوم مجازات خواهند شد همچنانچه ناقه حضرت صالح را میتوان یک نفر به هلاکت رسانید ولی چون همه قوم صالح به آن کاملاً راضی بودند، خداوند کار آن یک نفر را به همه استناد کرده و فرمود:
«اما آنها ناقه را از پای درآوردند و صالح به آنها گفت سه روز در خانههایتان بهرهمند گردید (و بعد از آن عذاب الهی فرا خواهید رسید) این وعدهای است که دروغ نخواهد بود.»[4]
این به خاطر آن است که اسلام رضایت باطنی به یک امر و پیوند تفکری با آن را به منزله شرکت در آن میداند و رسول گرامی اسلام بر همین اساس است که فرمود: کسی که شاهد و ناظر کاری باشد اما از آن متنفر باشد همانند کسی است که از آن غائب بوده و در آن شرکت نداشته و کسی که در برنامهای غائب بود اما قلباً به آن رضایت داشته باشد، همانند کسی است که حاضر و شریک بوده است.[5]
بنابراین اگر یهودیان زمان اسلام به کار پیشینیان راضی باشند، در عذابشان هم شریکند ولی اگر از گوسالهپرستی آنها بیزار باشند به هیچ وجه به خاطر قوم موسی، مجازات و محکوم نخواهند شد و هیچ تناقضی در این آیات با آیات دیگر وجود ندارد.
خداوند متعال میفرماید:
«یهود و نصاری گفتند: ما فرزندان و دوستان خداییم! بگو: پس چرا شما را در برابر گناهانتان مجازات میکند؟! بلکه شما هم بشری هستید از مخلوقاتی که آفریده است.»[6]
[1] . مکارم شیرازی، ناصر، نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1374 هـ ، ش، ج 1، ص 202.
[2] . اسراء / 15 ـ13 و ر. ک: نجم / 41 ـ 38.
[3] . بقره / 54 ـ 51 و ر. ک:بقره / 93 ـ92، نساء / 153،اعراف / 152.
[4] . هود / 65 و ر. ک: شعراء / 157،شمس / 14، اعراف / 77.
[5] . ر. ک: تفسیر نمونه، ج 9، ص 158.
[6] . مائده / 18.
فرج الله عباسی
