هدف از نزول قرآن کریم به عنوان معجزه الهی، فقط خواندن الفاظ آن نیست، بلکه گوش جان فرا دادن و شنیدن پیام آن و الهام گرفتن و به کار بستن آن در مسیر زندگی، هدفی بالاتر است، از این روی در آیات و روایات زیادی، سکوت کردن و گوش فرا دادن به قرآن کریم هنگام قرائت، مورد تأکید قرار گرفته است، از جمله آیه ی 204 سوره ی اعراف که در متن سؤال به آن اشاره شد.
داستانی که از کتاب شهید مطهری نقل گردید، نمونه ای بارز از سیره ی ائمه -علیهم السّلام- و اهتمام آنان به چنین امر مهمّی است، ولی باید توجّه داشت که به صرف امر به سکوت در آیات و روایات نمی توان حکم به وجوب نمود و از آن جا که حکم به وجوب یا استحباب در حیطه ی وظایف فقها و عالمان است، از این روی به بیان اقوال آن پرداخته می شود تا به طور مطلوب آیه ی ذکر شده تبیین و معنا شود.
امّا این که آیه ی فوق دلالت بر وجوب سکوت کردن و گوش دادن به قرآن کریم، هنگام شنیدن آن به ویژه در نماز دارد یا نه؟ و اگر دلالت دارد، آیا به طور مطلق یا محدود، موارد خاص است یا نه؟ سه قول وجود دارد:
1ـ این امر به طور مطلق دلالت بر وجوب دارد[1] (چه هنگام قرائت امام در نماز جماعت و چه در مواقع دیگر).
2ـ در همه جا دلالت بر استحباب دارد.[2] 3ـ وجوب اختصاص دارد به شنیدن قرائت امام در نماز جماعت ولی در غیر آن صورت مستحب است.[3] از بین این اقوال، قول سوّم از همه قویتر است و بیشتر فقیهان و مفسّرین قائلند که انصات و گوش دادن به قرائت امام جماعت واجب است، ولی در موارد دیگر مستحب است، و هم چنین کسانی که قائل به عدم وجوب سکوت در نماز جماعت هستند، نیز استحباب در موارد دیگر را می پذیرند.[4] حال در استحباب فرقی نیست که داخل نماز یا خارج از نماز باشید.
البتّه ممکن است این سؤال به ذهن آید که: مگر سکوت در بین نماز و گوش دادن به صدای قرآن کریم، موالات و پی در پی بودن اجزاء نماز را به هم نمیزند؟ در جواب باید گفت: سکوت تا اندازهای در بین نماز جایز است که موالات و هیئت نماز را به هم نزند[5] و تعیین مصداق و مقدار را فقیهان به عرف واگذار نموده اند.[6] یعنی تا اندازه ای می توان سکوت کرد و به قرائت قرآن کریم گوش داد که مردم بگویند: این شخص دارد نماز می خواند. ولی اگر فاصله طولانی شود به طوری که هیئت و صورت نماز به هم بخورد و انسان از حالت نماز گزار بودن خارج شود، نماز باطل می شود.
با این بیان می توان گفت: بر طبق نظر بیشتر مفسّرین و فقیهان، سکوت کردن و گوش کردن صدای قرآن کریم، فقط در قرائت نماز جماعت واجب است و در غیر این صورت مستحب است. فقط به این نکته باید توجّه داشت که اگر در بین نماز بود، نباید فاصله طولانی ایجاد شود، به طوری که موالات و هیئت و صورت نماز به هم بخورد.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. رساله توضیح المسائل، از مراجع تقلید.
2. تفسیر نمونه، آیه الله مکارم شیرازی، ذیل آیه 204 سوره اعراف.
3. تفسیر المیزان، علامه طباطبائی، ذیل آیه 204 سوره اعراف.

پی نوشت ها:
[1]. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، انتشارات دار احیاء التراث العربی، ج8، ص21؛ محمد بن الحسن الطوسی، تبیان، مکتبه الاعلام الاسلامی، چاپ اول، ج5، ص67.
.[2]  محمد بن مکی عاملی (شهید اول)، الدورس الشرعیه، انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1412 ق، ج1، ص221.
[3]. نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ج13، ص190؛ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، همان؛ طباطبایی، محمد حسین، تفسیر المیزان، قم، مؤسسه‌ی اسماعیلیان، چاپ پنجم، 1371، ج8، ص386.
[4]. عاملی، محمد بن مکی، (شهید اول) (ذکری، قم، آل البیت، چاپ اول، 1419 ق، ج44، ص476.
[5]. علی بن الحسین الکرکی (محقق ثانی)، جامع المقاصد، قم، آل البیت، چاپ اول، 1408، ج2، ص344؛ محمد بن مکی عاملی (شهید اول)، ذکری، آل البیت قم، چاپ اول، 1419 ق، ج4، ص19؛ جواهر الکلام، همان، ج12، ص208
[6]. جامع المقاصد، همان