قرآن مجید بعضی از جنگ‌های پیامبر – صلی الله علیه و سلم- را صریحاً نام می‌برد، که عبارتند از: جنگ‌های بدر، احزاب، حنین، داستان 9 جنگ دیگر را بدون ذکر نام جنگ بیان می‌کند که از شأن نزول‌ها و از بیان مفسران می‌فهمیم که مربوط به چه جنگ‌های پیامبر اسلام – صلی الله علیه و سلم- است و آن جنگ‌ها عبارتند از: فتح المبین، حمراء الأسد، بنی مصطلق، بنی‌قریظه، خیبر، احد، تبوک، بنی‌نضیر، ذات السلاسل.
الف ـ جنگهایی که نام آنها در قرآن آمده است:
1 ـ جنگ بدر: « وَلَقَدْ نَصَرَکُمُ اللَّهُ بِبَدْرٍ وَأَنْتُمْ أَذِلَّهٌ فَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ[1]»
خداوند شما را در جنگ بدر یاری کرد و بر دشمنان خطرناک پیروز ساخت در حالی که شما نسبت به آنان ناتوان بودید. پس از خدا بترسید ( و در برابر دشمن مخالفت فرمان پیامبر نکنید ) تا شکر نعمت او را به جا آورده باشید. و نیز داستان جنگ بدر در چندین آیه از قرآن بدون اشاره به اسم آن آمده[2] [3].
2 ـ جنگ احزاب: آن‌ها  گمان می‌کنند هنوز لشکر احزاب نرفته‌اند، و اگر برگردند (از ترس آنان) دوست می دارند و در میان اعراب بادیه‌نشین پراکنده و پنهان شوند و از اخبار شما جویا گردند و اگر در میان شما باشند جز اندکی پیکار نمی کنند.[4] 3 ـ جنگ حنین: خداوند شما را در جاهای زیادی یاری کرد و بر دشمن پیروز شدید و در روز حنین نیز یاری نمود، در آن هنگام که فزونی جمعیتتان شما را مغرور ساخت، ولی این فزونی جمعیت هیچ بدردتان نخورد و زمین با همه‌ی وسعتش بر شما تنگ شد سپس پشت به دشمن کرده فرار نمودید.[5] ب ـ جنگ‌هایی که داستان آن‌ها بدون ذکر نام در قرآن ذکر شده است:
1 ـ حمراء الاسد: آن‌ها که دعوت خدا و پیامبر – صلی الله علیه و سلم- را پس از آن همه جراحاتی که به ایشان رسید اجابت کردند (و هنوز زخم‌های میدان احد التیام نیافته بود، به سوی میدان حمراء الاسد حرکت نمودند) برای کسانی از آن‌ها ، که نیکی کردند و تقوا پیشه گرفتند، پاداش بزرگی است.
2 ـ جنگ بنی‌قریظه: در سوره‌ی احزاب، آیات 27 ـ 25
3 ـ جنگ بنی مصطلق: در سوره‌ی حج، آیات 2 و 1.
4 ـ جنگ خیبر: در سوره‌ی فتح، آیه‌ی 20.
5 ـ فتح المبین: در سوره فتح، آیه‌ی 24.
6 ـ تبوک: در سوره‌ی آل عمران، آیه‌ی 166.
7 ـ احد: در سوره‌ی توبه، آیه‌ی 117.
8 ـ جنگ ذات السلاسل: در سوره‌ی عادیات، آیات 5 ـ 1.
9 ـ جنگ بنی‌نضیر: در سوره‌ی حشر، آیات 7 ـ 1.[6]

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. منتهی الامال، ج1، شیخ عباس قمی.
2. فرازی از تاریخ پیامبر اسلام، جعفر سبحانی.
3. بحار الانوار، محمد باقر مجلسی، ج19، ص168، باب8.
4. اعلام الوری، فضل بن حسن طبرسی، ص72، باب4، ذکر جنگ های پیامبر.

پی نوشت ها:
[1] ـ آل عمران/123.
[2] ـ انفال/7، 8، 9 و 10و 42 ـ 44.
[3] ـ ر.ک؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ بیست و پنجم، 1376، ج 3، ص 77 ـ 80 و رسولی محلاتی، سیدهاشم، تاریخ انبیاء، انتشارات علمیه اسلامیه، چاپ شمشاد، چاپ دوم، 1364، ج 3، ص 300 ـ 310.
[4] – مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، همان، ج 17، ص 241 ـ 245 و رسولی محلاتی، سید هاشم، زندگانی پیامبر(ص)، تاریخ انبیاء،  همان، ج 3، ص 421 ـ 425.
[5] ـ  مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، همان، ج 7، ص 336 ـ 347 و رسولی محلاتی، سید هاشم، تاریخ انبیا، همان، ج 3، ص 571 ـ 582.
[6] ـ ر.ک: رسولی محلاتی، سید هاشم، تاریخ انبیا، انتشارات علمیه اسلامی، ج3، ص401 ـ 381.