آگاهى به فرهنگ و روش زندگى پرافتخار خاندان پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و آل على (علیه السلام) و پناهندگى معنوى و عملى به این پناهگاه مطمئن و استوار، یکى از اصیل ترین راه هاى شناخت اسلام ناب و بهره مندى از آن است، چرا که تنها از سرچشمه زلال اسلام آب نوشیده اند و تبلورى از مکتب حیات بخش پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) هستند. در این میان آگاهى به زندگى حضرت معصومه (سلام الله علیها) که گلى درخشان از گلستان خاندان نبوت است، فرهنگى پربار و سازنده است که موجب هدایت و رشد بیشتر شده و ما را در مسیر ترقیات معنوى، مددکارى نیرومند در سطح عالى خواهد بود.هر کسى که تشنه معرفت است و در جست وجوى درستى، فداکارى و راستى، لحظه اى قرار ندارد، گریزى از زانو زدن در پیشگاه این فرزانگان پاک سرشت ندارد تا درس چگونه زیستن را براى رسیدن به مقام قرب الهى و فناى در محبت حق از آن سروران آموخته و به روش ایشان عمل نماید.
ولادت حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها)
آن حضرت در روز اول ماه ذیقعده سال ۱۷۳ هجرى قمرى در مدینه چشم به جهان گشود. آغاز ماه ذیقعده براى حضرت رضا (علیه السلام) و دودمان نبوت، پیام آور شادى مخصوص و پایان یک انتظار عمیق و استثنایى است. زیرا حضرت نجمه (سلام الله علیها) فرزندى جز حضرت رضا (علیه السلام) نداشت و مدت ها پس از حضرت رضا (علیه السلام) صاحب فرزندى نشد. زیرا حضرت رضا (علیه السلام) در سال ۱۴۸ هـ.ق متولد شد ولى حضرت معصومه (سلام الله علیها) در سال ۱۷۳ یعنى با ۲۵ سال فاصله با توجه به این که امام صادق (علیه السلام) به ولادت چنین بانویى، بشارت داده بود. بنابراین پس از آن که حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) ایده به جهان گشوده، آن روز براى حضرت نجمه (سلام الله علیها) و حضرت رضا (علیه السلام) روز شادى و سرور وصف ناپذیر و روز مهمى از ایام الله بود. به راستى توصیف عظمت هلهله و غریو شادى از دودمان رسالت را به خاطر این که امام رضا (علیه السلام) داراى خواهرى شده بود که سال ها قبل در خبرهاى غیبى به وجود او مژده داده شده بود، نمى توان ترسیم کرد، چرا که فروغى از کوثر و گلى تابناک از گلشن آل محمد (علیه السلام) چشم به جهان گشوده بود و جهان ملکوت و معنى را صفاى دیگرى بخشیده بود.دیرى نپایید که در همان سنین کودکى، حضرت معصومه (سلام الله علیها) مواجه با مصیبت شهادت پدر گرامى خود در حبس هارون و در شهر بغداد شدند، لذا از آن پس تحت مراقبت و تربیت برادر بزرگوارش على بن موسى الرضا (علیه السلام) بزرگ شدند، در سال ۲۰۰ هـ . ق در پى اصرار و تهدید مامون عباسى سفر تبعیدگونه حضرت رضا (علیه السلام) به مرو انجام شد و آن حضرت بدون این که کسى از بستگان و اهل بیت خود را همراه ببرند راهى خراسان شدند. یک سال بعد از هجرت برادر، حضرت معصومه (سلام الله علیها) به شوق دیدار برادر به همراه عده اى از برادران و برادرزاده ها به طرف خراسان حرکت نمودند و در هر شهر و محلى از طرف مردم مورد استقبال واقع مى شدند. اینجا بود که آن حضرت نیز همچون عمه بزرگوارشان حضرت زینب (سلام الله علیها) پیام مظلومیت و غربت برادر گرامى شان را به مردم مومن و مسلمان مى رساندند و مخالفت خود و اهل بیت (علیه السلام) را با حکومت حیله گر بنى عباس اظهار مى فرمودند، بدین جهت تا کاروان حضرت به شهر ساوه رسید، عده اى از مخالفین اهل بیت که از پشتیبانى مامورین حکومت برخوردار بودند، سر راه را گرفتند و با همراهان حضرت وارد جنگ شدند. در نتیجه تقریبا همه مردان کاروان به شهادت رسیدند، حتى بنابر نقلى حضرت معصومه (سلام الله علیها) را نیز مسموم نمودند. به هر حال یا بر اثر اندوه و غم زیاد از این ماتم و یا بر اثر مسمومیت از زهر جفا، حضرت فاطمه (سلام الله علیها) مریض شدند و چون دیگر امکان ادامه راه به طرف خراسان نبود قصد شهر قم را نموده و سوال فرمودند: از این شهر (ساوه) تا قم چند فرسخ راه است؟ جواب دادند، ده فرسخ. فرمود مرا به شهر قم ببرید، زیرا از پدرم شنیدم که مى فرمود، شهر قم مرکز شیعیان ما مى باشد. بزرگان شهر قم وقتى از این خبر مسرت بخش مطلع شدند به استقبال آن حضرت شتافتند، در حالى که «موسى بن خزرج» بزرگ خاندان اشعرى زمام ناقه آن حضرت را به دوش مى کشید، و عده فراوانى از مردم پیاده و سواره گرداگرد کجاوه حضرت در حرکت بودند، حدودا روز ۲۳ ربیع الاول سال ۲۰۱ هـ . ق حضرت وارد شهر مقدس قم شدند.آن بزرگوار به مدت ۱۷ روز در این شهر در محلى که امروز «میدان میر» نامیده مى شود، زندگى نمودند و در این مدت مشغول عبادت و راز و نیاز با پروردگار متعال بودند.هم اکنون محل عبادت آن حضرت حجره اى است در مدرسه بیت النور که محل ارادتمندان آن حضرت است.
وفات حضرت معصومه (سلام الله علیها)
سرانجام آن بزرگوار یادگار اهل بیت (علیه السلام) در روز دهم یا دوازدهم ربیع الثانى سال ۲۰۱ هـ . ق پیش از آن که دیدگان مبارکش به دیدار برادر بزرگوارش روشن شود، در دیار غربت و با اندوه فراوان دیده از جهان فروبست و شیعیان را در ماتم خود به سوگ نشاند. مردم قم با تجلیل فراوان پیکر پاکش را به سوى محلى به نام «باغ بابلان» که قبرستان خانوادگى «اشعریون» بود، تشییع نمودند، همین که قبر مهیا شد، خاندان اشعرى در این که چه کسى بدن مطهر آن حضرت را داخل قبر قرار دهد، دچار مشکل شدند که ناگاه دو سوارى که نقاب به چهره داشتند از جانب قبله پیدا شدند و به سرعت نزدیک آمدند و پس از خواندن نماز بر آن پیکر پاک یکى از آن دو وارد قبر شد و دیگرى جسد پاک و مطهر آن حضرت را به او داد تا در دل خاک نهان سازد. آن دو نفر پس از پایان مراسم بدون آن که با کسى سخن بگویند بر اسب هاى خود سوار و از محل دور شدند. سپس موسى بن خزرج سایبانى از بوریا بر فراز قبر شریفش قرار داد تا این که پس از سال ها حضرت زینب (سلام الله علیها) دختر امام جواد (علیه السلام) اولین گنبد را بر فراز قبر شریف عمه بزرگوارش بنا کرد و بدین سان تربت پاک آن بانوى بزرگوار اسلام، قبله گاه قلوب ارادتمندان به اهل بیت (علیه السلام) و دارالشفاى دل سوختگان عاشق ولایت و امامت شد.
فضایل و مناقب حضرت معصومه (سلام الله علیها)
شرافت خانوادگى: او بنت رسول الله و بنت ولى الله و دخت ولى الله و عمه ولى الله است و این امر خود سرچشمه سایر فضایل و کمالات معنوى و روحانى آن بزرگوار است.
عالمه و محدثه اهل بیت (علیه السلام) یکى از والاترین عناوینى است که نشان دهنده بلندى مرتبه علم و آشنایى کریمه اهل بیت (علیه السلام) با معارف بلند اسلام و مکتب حیاتبخش تشیع است و به آن استناد مى نمایند چرا که آن حضرت جز از افراد مورد وثوق و اطمینان حدیث نقل نمى کند.او معصومه است: فاطمه معصومه که خود پرورش یافته مکتب ائمه طاهرین(علیه السلام) و یادگار صاحبان آیه تطهیر است، نمونه عالى اى از طهارت و پاکى است، به حدى که خاص و عام او را به عنوان معصومه لقب داده اند، چنانچه حضرت رضا (علیه السلام) فرمود: «من زار المعصومه بقم کمى زارانى» کسى که فاطمه معصومه را در قم زیارت کند، مثل آن است که مرا زیارت کرده باشد.
از جمله کسانى که به شفیعه بودنش در روایات و آثار دینى تصریح شده است، فاطمه معصومه (سلام الله علیها) است.امام صادق (علیه السلام) مى فرماید: به شفاعت او همه شیعیانم، وارد بهشت خواهند شد.
فضیلت زیارت حضرت معصومه (سلام الله علیها) در روایات:
۱ـ امام صادق (علیه السلام) فرمود: براى خدا حرمى است و آن مکه است و براى رسول خدا (ص) حرمى است و آن مدینه است و براى امیرالمومنین (علیه السلام) حرمى است و آن کوفه است و براى ما حرمى است و آن شهر قم است و به زودى زنى از فرزندان من در آنجا دفن خواهد شد که نامش «فاطمه» است، هر کس او را زیارت کند بهشت بر او واجب خواهد شد.
۲ـ امام رضا (علیه السلام) فرمودند: کسى که فاطمه معصومه را زیارت کند، در حالى که معرفت به حق او داشته باشد، پاداش او بهشت است.
۳ـ امام جواد (علیه السلام) فرمود: کسى که قبر عمه ام را در قم زیارت کند، سزاوار بهشت است.
جلال و جبروت حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها)
حضرت آیت الله مرعشى نجفى (ره) به طلاب مى فرمود: علت آمدنم به قم این بود که پدرم آسیدمحمود مرعشى نجفى (که از زهاد و عباد معروف بود) چهل شب در حرم حضرت امیر (علیه السلام) بیتوته نمود که آن حضرت را ببیند، شبى (در حال مکاشفه) حضرت را دیده بود که به ایشان مى فرماید: سیدمحمود چه مى خواهى؟ عرض مى کند: من مى خواهم بدانم قبر فاطمه زهرا (سلام الله علیها) کجاست تا آن را زیارت کنم، حضرت فرموده بود من که نمى توانم برخلاف وصیت آن حضرت قبر او را معلوم کنم. پدرم عرض کرد: پس من هنگام زیارت چه کنم؟حضرت فرمود: خدا جلال و جبروت حضرت فاطمه (سلام الله علیها) را به فاطمه معصومه (سلام الله علیها) عنایت فرموده است. هر کس بخواهد ثواب زیارت حضرت زهرا (سلام الله علیها) را درک کند به زیارت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) برود.آیت الله مرعشى (ره) مى فرمودند: پدرم مرا سفارش مى کرد که من قادر به زیارت ایشان نیستم، اما تو به زیارت آن حضرت برو، لذا من به خاطر همین سفارش براى زیارت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) و ثامن الائمه (علیه السلام) آمدم و به اصرار موسس حوزه علمیه قم، حضرت آیت الله حائرى در قم ماندگار شدم.
آیت الله مرعشى (ره) در آن زمان مى فرمودند: «شصت سال است که هر روز من اول زائر حضرتم.
توجه و توسل علما به حضرت معصومه (سلام الله علیها)
احترام به مقدسات مذهبى و تجلیل و بزرگداشت آن مقدسات، از امور بسیار مهم اسلامى است که بزرگان و علماى دین اهمیت بسیار مى دادند. نقل شده شاه عربستان وقتى به ایران آمد و هدایایى براى حضرت آیت الله بروجردى (ره) فرستاد، ایشان در میان آن هدایا، چند قرآن و مقدارى از پرده کعبه را پذیرفت و بقیه را رد کرد. در ضمن شاه عربستان تقاضاى ملاقات با آقاى بروجردى کرده بود، این تقاضا توسط سفیر عربستان به ایشان ابلاغ شد ولى آقاى بروجردى این تقاضا را رد کرد، وقتى که از علت این امر سوال شد گفت این شخص (شاه عربستان) اگر به قم بیاید (به خاطر این که وهابى است، به زیارت مرقد مطهر حضرت معصومه (سلام الله علیها) نمى رود) و اگر به زیارت حضرت معصومه (سلام الله علیها) نرود به مقام ارجمند حضرت معصومه (سلام الله علیها) توهین خواهد شد و من به هیچ وجه چنین امرى را نمى پذیرم و تحمل نمى کنم.
احترام متواضعانه و عمیق رهبر کبیر انقلاب اسلامى و رهبر معظم انقلاب از حضرت معصومه (سلام الله علیها) و مقدسات دین نیز شاهدى دیگر بر این مطلب است. امام خمینى (ره) آن بزرگ مرد الهى کنار مرقد مطهر حضرت معصومه (سلام الله علیها) مى آمد و با کمال تواضع و خضوع ضریح را مى بوسید.
حضرت امام خمینى (ره) در یکى از قصاید خود تحت عنوان «مدیحه نورین نیرین» فاطمه زهرا (سلام الله علیها) و فاطمه معصومه (سلام الله علیها) پس از چند شعر مى گوید:
نور خدا در رسول اکرم پیدا
کرد تجلى ز وى به حیدر صفدر
وز وى تابان شد، به حضرت زهرا
اینک ظاهر زدخت موسى جعفر
آبروى ممکنات جمله از این نور
گرنبرى باطل آمدند سراسر
دختر چون این دو از مشیمه قدرت
نامد و ناید دگر هماره مقدر
آن یک امواج علم را شده مبدا
وین یک اخواج حلم را شده مصور
آن یک بر فرق انبیاء شده تارک
وین یک در ملک کبریایى مشعه
لم یلدم بسته لب وگرنه بگفتم
دخت خدایند این دو نور مطهر
آن یک بر ملک لایزالى، تارک
وین یک بر عرش کبریایى افسر
آن یک خاک مدینه کرده مزین
صفحه قم را نموده این یک انور
خاک قم این کرده از شرافت، خبت
آب مدینه نموده آن یک، کوثر
عرصه قم غیرت بهشت برین است
بلکه بهشتش یساولى است برابر
زیبد اگر خاک قم به عرش کند، فخر
شاید گر لوح را بیابد همسر
خاکى عجب خاک، آبروى خلایق
ملجاء بر مسلم و پناه به کافر
منبع:روزنامه جوان
