در مکه معظمه بودم به کتابفروشی‌ای که در نزدیکی «باب السّلام» بود، برای خریداری قرآن رفتم. در آن جا با یکی از دانشمندان باهوش اهل تسنن، ملاقات کردم. او چون دانست که من از علمای شیعه هستم، احترام شایانی از من نمود و پس سوالاتی از من پرسید. نخستین سؤال او این بود:
شما شیعیان درباره این حدیث چه می‌گویید که پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمود: «لَوکانَ نَبیُّ غَیری لَکانَ عُمَر؛ اگر بنا بود بعد از من پیامبری بیاید، او عمر بن خطاب می‌بود!!»
گفتم: هرگز پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ چنین حدیثی را نفرموده است و این حدیث، جعل و دروغ محض است.
ـ به چه دلیل؟
ـ شما سنی‌ها در مورد «حدیث منزله» چه می‌گویید؟ آیا این حدیث بین ما و شما از احادیث قطعیه و صحیحیه است یا نه؟ که پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ به علی ـ علیه السلام ـ فرمود: «یا عَلیًّ! اَنتَ مِنّی بِمَنزَلَهِ هارون مِنْ مُوسی اِلّا اَنَّهُ لا نَبیُّ بَعْدی».
ای علی! نسبت تو به من، همانند نسبت هارون به موسی ـ علیه السلام ـ است، جز این که بعد از من پیامبری نخواهد آمد.
ـ آری صحّت این حدیث در نظر ما مسلّم و قطعی است.
ـ از این حدیث فهمیده می‌شود که اگر پیامبری بعد از پیامبر اسلام ـ صلّی الله علیه و آله ـ می‌آمد، او حتما علی ـ علیه السلام ـ می‌بود و دروغ بودن حدیث شما از این جا معلوم می‌شود.
او در برابر این پاسخ فروماند و سکوت نمود.
دانشمند سنی سؤالی دیگر مطرح کرد و گفت:
ـ آیا این مطلب درست که شیعیان متعه (ازدواج موقت) را روا می‌دانند؟
ـ آری.
ـ به چه دلیل؟
ـ به دلیل فرمایش عمر بن خطاب.
ـ عجیب است. عمر قائل به حرمت متعه بود چگونه چنین ادعایی می‌کنید.
ـ عمر گفت: «مُتْعَتانِ کانَتا عَلی عَهدِ رسولِ اللهِ وَ اَنا اَنهی عَنهُما وَ اُعاقِبُ عَلَیهِما؛ مُتعَهُ الحَجِّ وَ مُتْعَهُ النِّساءِِ»؛[1] دو متعه بود که در زمان رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ حلال و روا بود ولی من از آن دو نهی می‌کنم و مرتکبین آن دو را مجازات می‌کنم. آن دو عبارتند از متعه در حج[2] و ازدواج موقت».
خود این سخنِ عمر (صَرف نظر از دلائل قرآنی و روائی فراوان) بیانگر جواز متعه است. زیرا خود عمر اعتراف می‌کند که متعه در عصر پیغمبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ حلال بود. از شما می‌پرسم به چه مجوزی عمر، متعه‌ای را که پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ حلال می‌دانست را حرام کرد؟! آیا او بعد از پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ از طرف خدا به پیامبری برگزیده شده بود و یا آیا بر او وحی نازل شد که باید متعه را حرام اعلام کنید؟! قطعا چنین نیست زیرا «حلالُ محمدٍ حلالُ الی یَومِ القیامهِ و حَرامُهُ حَرامُ إلی یَومِ القیامهِ».
شما را به خدا آیا این گونه فتواها نوعی بدعت در دین نیست؟ و با توجه به این که رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمود: «هر بدعتی گمراهی است و گمراهی موجب ورود به آتش جهنم است.» دانشمند سنی، جز سرافکندگی و خجالت کار دیگری نکرد.[1] . تفسیر فر رازی، ذیل آیه 24 سوره نساء.
[2] . در این که منظور عمر از «متعه الحج» چیست، اندکی ابهام و اختلاف (حتی بین خود اهل سنت) وجود دارد ولی ظاهر آن است که عُمَر جواز تَلَذّذ بین حج عمره و تمتع را حرام اعلام کرد.
سیدعبدالله شیرازی با مرد سنی
