آیا این که می گویند اگر نماز اول وقت بخوانی، با نماز امام زمان (عج) به آسمان می رود و پذیرفته می شود درست است؟ با توجه به این که افق ها اختلاف دارند؟
در ابتدا لازم است نکاتی بیان شود:
1. نکته اول: در روایات و سفارشات بزرگان بر اقامه نماز در اول وقت تاکید فراوان شده است.[1] و آنچه نوعا در سخنان بزرگان مطرح است این است که اگر کسی نمازش را در اول وقت بخواند گویا به امام زمان ـ علیه السلام ـ اقتدا کرده است.
2. نکته دوم: نه تنها نماز بلکه همه اعمال نیک ما در سایه ولایت و به امامت اعمال حضرت بقیه الله ـ علیه السلام ـ بالا می رود و اساساً یکی از اسرار وجود امام زمان همین مسئله است. لذا یکی از بزرگان ضمن تحلیل مبسوط جریان امامت می گوید: «امام ، چنان که نسبت به ظاهر اعمال مردم پیشوا و راهنماست، در باطن نیز سمت پیشوائی و رهبری دارد و اوست قافله سالار کاروان انسانیت که از راه باطن به سوی خدا سیر می کند… و اوست که حیات معنوی مردم را تنظیم می کند و حقایق اعمال را به سوی خدا سوق می دهد.»[2]
از این بیان معلوم می شود که نماز انسان ها و همه اعمال نیک او به امامت اعمال و در پرتوی وجود انسان معصوم و امام عصر (عج) به سوی آسمان بالا می رود، و چه بسا بسیاری از اعمال با نواقص و معایبی که دارند در پرتو برکت اعمال آن حضرت مورد پذیرش خداوند قرار می گیرد، برخی از بزرگان در تحلیل مبسوطی درباره عنایات و توجهات و ارتباط با حضرت بقیه الله ـ علیه السلام ـ می گویند:
باید در توسل به آن حضرت و طلب شفاعت از او بکوشید و سعی نمایید، نظر خاص حضرتش را به خود جلب کنید، که نظر خاص او باذن الله کار ساز و راه گشا و حل کننده مشکلات است و سالک (که نماز گزاران نیز از سالکان کوی توحید اند) نباید از آن غفلت داشته و باید بدانند که مشکل ها از این طریق حل گشته و عنایت های ربوبی از این طریق کسب می گردد ، چنان که در زیارت جامعه کبیره آمده: ان ذکر الخیر کنتم اوله و اصله و فرعه و معدنه و ماویه و منتهاه ، یعنی هر گاه عمل نیکی یاد شود شما اول و اصل و فرع و معدن و ماوا و منتهای آن هستید. و به عبارت دیگر اگر نظر خاص حضرتش را کسب کنید به فیضی عظیمی خواهید رسید.
بنابراین ارتباط مداوم از جمله اقامه نماز در اول وقت به تاسی به آن حضرت تمام برکات معنوی و فیوضات الهی را نصیب انسان می کند که از جمله آن ها بالا رفتن نمازها و قبولی آن ها می باشد.[3]
زیرا ولایت ائمه ـ علیهم السلام ـ شرط قبولی اعمال انسان است و بدون ولایت ائمه ـ علیهم السلام ـ هیچ عملی مقبول نیست.[4]
اما درباره این که با توجه به اختلاف افق ها، چگونه نماز اول وقت مؤمنین در سراسر عالم با نماز حضرت مهدی ـ علیه السلام ـ همزمان می شود باید گفت که:
اولاً مراد ثواب و پاداش نماز است یعنی نماز اول وقت به گونه ای است که گویا پشت سر امام زمان (عج) اقتدا کرده است.
ثانیاً این مسئله هم نظیر مسئله شب قدر است با این که افق ها متعدد است و ممکن است در هر کشوری شب خاصی لیله القدر باشد و در عین حال مسلمانان می توانند اعمال شب قدر را مطابق افق محل زندگی خود احیاء کرده و خداوند به آنها پاداش شب قدر را می دهد.
پس همان طور که شب قدر می تواند بر اساس تعدد افق ها متعدد باشد و هر منطقه حسب الظاهر از برکات آن شب بهره مند گردد، نماز امام زمان ـ علیه السلام ـ نیز گرچه حسب ظاهر طبق یکی از افق ها در اول وقت خوانده می شود، اما نماز های مؤمنین در افق های مختلف به حسب باطن و حقیقت می تواند به امامت نماز آن حضرت برگزار شود و پاداش اقتداء به نماز آن حضرت نصیب مومنان شود.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. امام خمینی (ره)، معراج السالکین و صلوه العارفین، نشر موسسه آثار امام.
2. شهید ثانی، اسرار الصلوه، نشر الدار السلامیه، بیروت بی تا.
3. فیض کاشانی اسرار نامه، انتشارات فراهانی، تهران 1377 ش.
پی نوشت ها:
[1] . موسوی خمینی، سید روح الله، آداب الصلوه، نشر موسسه آثار امام خمینی (ره)، 1370 ش، ص 108؛ و ملکی تبریزی، اسرار الصلوه، تهران، نشر پیام آزادی، 1363 ش، ص 161.
[2] . طباطبایی، سید محمد حسین، شیعه در اسلام، تهران، نشر شرکت سهامی انتشار، بی تا، ص 153.
[3] . شجاعی، محمد، مقالات طریق عملی تزکیه 2، تهران، نشر سروش، 1379 ش، ص 112 ـ 117.
[4] . موسوی خمینی، سید روح الله، انسان کامل و امامت از دیدگاه امام خمینی (ره)، نشر موسسه آثار امام (ره)، 1381 ش، ص 227.