نویسنده : محمود حکیمی
حدود سی سال پیش، اندیشمندی از کشور تونس به نام دکتر سید محمد تیجانی سماوی در کتابی تحت عنوان ثم اهتدیت 1 پیش‌بینی کرد که به‌زودی گروههای عظیمی در سراسر جهان مذهب تشیع را به‌عنوان دین و آرمان خویش خواهند پذیرفت. در سالهای نخستین انتشار این کتاب، کمتر پژوهشگری در مراکز دین‌شناسی دانشگاههای جهان به محتوای این کتاب توجه نمود و برخی از کسانی هم که آن را مطالعه کردند آن را نوعی مبالغه که معمولاً پیروان هر آیین هرچندگاه یک بار مطرح می‌سازند دانستند.
وقایعی که چند سال بعد در جهان روی داد موجب شد که کتاب ثم اهتدیت توجه پژوهشگران را در مراکز تحقیقی جهان به خود جلب کند. این کتاب به‌سرعت به چندین زبان زنده ترجمه شد و مؤلف آن چند اثر دیگر در همان زمینه منتشر ساخت.
سید محمد تیجانی سماوی که خود روزی از سلفیان متعصب و پرتلاش کشور تونس بود با صراحت اعلام کرده بود که پس از پژوهش و تحقیق بسیار مذهب شیعه اثنی‌عشری را پذیرفته است. وی یکی از دلایل خود را برای پذیرفتن مذهب شیعه، اعتقاد شیعیان به مهدویت بیان کرده است.
چند سالی گذشت. ناگهان در سراسر جهان گرایشی غیر منتظره به دین و مذهب آغاز شد. گرایشی که جامعه‌شناسان و پژوهشگران ادیان را، در سراسر جهان، دچار حیرت ساخت و در این میان تحقیق درباره مذهب تشیع علوی در رأس پژوهش مراکز تحقیقی قرار گرفت. زیرا این مذهب بیش از هر دین و آرمانی توجه جهانیان را به خود جلب کرده بود. در سالهای بعد افراد و گروههایی از مسلمانان اهل تسنن در آفریقا، اروپا و آمریکا اعلام کردند که تشیع را اسلام راستین می‌دانند و به آن گرویده‌اند. از پنج سال قبل تبلیغات وسیعی در جهان بر ضد مبانی اعتقادی تشیع و مخصوصاً اندیشه و اعتقاد به مهدویت از دو گروه «مسیحی ـ صهیونیستی» و «سلفیان» آغاز گردید. این دو گروه که در ظاهر باهم دشمنی دارند با استفاده از چند حدیث شبهه‌ناک و مجعول در رسانه‌ها و سایتهای تبلیغاتی خود این‌طور تبلیغ می‌کنند که مهدی یا امام زمانی که شیعیان منتظر او هستند عنصری خشونت‌طلب، نژاد‌پرست، خونریز، انتقامجو و ضد عرب است.
پاسخ به این تبلیغات دروغین بسیار ضروری است و ما قبل از اینکه با ذکر مدارک دقیق و انکارناپذیر به این اتهامات پاسخ دهیم نگاهی می‌افکنیم به گفته‌های پیامبر اسلام(ص) و امامان(ع) درباره حضرت مهدی(عج):
حضرت محمد(ص) درباره حضرت بقیهالله می‌فرماید:
الف) حضرت بقیهالله به هنگام ظهور، بر فراز منبر نشسته، با مردم پیمان می‌بندد که همانند سیره من با آنها رفتار کند.2
ب) او مردی از تبار من است. بر اساس سنت من پیکار می‌کند، چنان‌که من بر اساس وحی پیکار نمودم.3
ج) او قدم جای پای من می‌گذارد و هرگز از آن خطا نمی‌کند.4
د) مهدی(عج) از فرزندان من، همنام من و هم‌کنیه من است.5
او در خلقت و سیرت شبیه‌ترین مردمان است به من.
امامان شیعه نیز بارها از سیره حضرت مهدی(عج) سخن گفتند. امام باقر(ع) فرمود: او همانند سیره پیامبر رفتار می‌کند.6
و امام صادق(ع) فرمود:
پیروی او از سنت پیامبر است. او برای هدایت مردم بر اساس سیره پیامبر رفتار می‌کند.7
و سیره پیامبر بر اساس محبت و مهرورزی بوده است.
در سوره آل‌عمران درباره او و خطاب به وی آمده است:
«ای پیامبر به موجب رحمت و لطف الهی، تو نسبت به مردم مهربان بوده و اخلاق نرم و ملایمی داری و اگر درشتخویی سنگدل بودی همه از دورت پراکنده می‌شدند. پس با آنها همیشه با بردباری و حلم و حُسن خلق رفتار کن. برایشان آمرزش بخواه. در کارها با ایشان مشورت نما و آن‌گاه که بر کاری تصمیم گرفتی توکل بر خدا کن. زیرا که خداوند توکل‌کنندگان بر خویش را دوست دارد.»8
تردیدی نیست که حضرت مهدی(عج) مانند دیگر امامان شیعه در قله رحمت و محبت جای دارد. او گنجینه ارزشمند کرامت و مُبلّغ مکتبی است که شعار جاودانی‌اش ستایش خداوندی است که «رحمان» و «رحیم» است.
حضرت مهدی(ع) پاکیزه‌ترین خلق خدا، معدن لطف و صفا و پرچمدار عدالتخواهی است. پس چگونه این پیام‌آور آزادی و رهایی انسان می‌تواند پرچمدار خشونت باشد؟!
دشمنان آزادی و کرامت انسانی که تلاش می‌کنند تشیع را عامل خشونت نشان دهند به چند روایت ضعیف توسل می‌کنند و آن را در سایتهای اینترنتی به چند زبان به نمایش می‌گذارند.
پیامبر اکرم ستایش خداوندی را تبلیغ می‌کرد که «رحمان» و «رحیم» است و قرآنی که پیامبر اسلام به‌عنوان وحی الهی به انسانها هدیه کرد ظهور حضرت مهدی(عج) را مژده داد و این پیام‌آور مهر از صالحان و پاکان خواهد بود (سوره انبیاء، آیه 5)، صالحانی که اعمالشان نیک است (سوره نور، آیه 55).
پیامبر(ص) بارها از ویژگیهای حضرت مهدی(عج) سخن گفت و فرمود:
«صورتش همانند صورت من و سیرتش همانند سیرت من است» و سیرت حضرت محمد(ص) هرگز بر اساس انتقامجویی و خشونت نبود. به‌عنوان مثال:
در روز فتح مکه چون سپاهیان اسلام وارد مکه شدند، سعد بن عباده پرچمدار انصار با صدای بلند فریاد می‌کشید که: الیوم یوم التلحمه، یعنی امروز روز جنگ و درگیری است. چون این شعار به گوش پیامبر اسلام حضرت محمد(ص) رسید، فرمود: چنین نیست. الیوم یوم المرحمه، یعنی امروز روز عفو، رحمت و بخشایش است.
قبل از فتح مکه، در جنگ احد نیز هنگامی که نیروهای مسلمان تحت فشار قوای کفار قرار گرفتند، گروهی از نیروهای اسلام نزد پیامبر رفتند و گفتند: یا رسول‌الله(ص) بر نیروهای کفر نفرین کن. حضرت فرمود: چنین چیزی را از من نخواهید. من برای لعنت و نفرین مبعوث نشده‌ام، من برای هدایت آمده‌ام. آنچه که اینان (کفار) انجام می‌دهند از روی جهالت و نادانی است. ما باید از خدا بخواهیم که هرچه زودتر هدایت شوند.
امام حسن عسکری(ع) درباره فرزندش بارها فرمود: «او شبیه‌ترین مردم است به رسول خدا؛ هم در صورت و هم در سیرت.» و همچنین فرمود: «او قائم اهل بیت و مهدی امت من است. او در صورت و در رفتار و گفتار شبیه‌ترین مردمان است به من.»9
از روایات متواتر بین شیعه و سنی فهمیده می‌شود که حضرت مهدی(عج) پس از قیام، به کتاب خدا و سیره پیامبر اکرم(ص) عمل می‌کند و در این دو نه‌تنها نژاد، جنس و قومیت، بلکه ملاک در آن ارزشهایی همچون ایمان ما عمل صالح، تقوا و علم است. قرآن کریم صریحاً می‌فرماید: إنّ أکرَمَکُمْ عِنداللهِ أتقیکیمْ10 (همانا گرامی‌ترین شما نزد خداوند با‌تقواترین شما است)
جلال‌الدین السیوطی در تفسیر الدر المنثور فی التفسیر بالماثور نقل می‌کند که حضرت محمد(ص) در خطبه وداع در ایام تشویق فرمود: «ای مردم آگاه باشید که خدای شما یکی است. آگاه باشید که هیچ عربی بر عجم و هیچ عجمی بر عرب و نیز هیچ سیاه‌پوستی بر سرخ‌پوست… برتری و فضیلت ندارد مگر به تقوا…»11
درحالیکه احادیث بسیار بر این نکته تأکید می‌کنند که حضرت مهدی(ع) برای احیای تعالیم اسلام و پیامبرش ظهور می‌کند و پا جای پای پیامبر می‌گذارد، دستگاههای تبلیغاتی صهیونی و سلفی (وهابی) بر چند حدیث شبهه‌ناک دروغپردازانی نظیر محمد بن علی کوفی، احمد بن ایادی و علی بن ابی‌حمزه بطائنی تأکید می‌ورزند تا پیام‌آور محبت را، به دروغ، گسترش‌دهنده خشونت معرفی کنند.
درحالیکه پیامبر اسلام و امامان همه عرب هستند، بطائنی این روایت را جعل کرده است که: «… قائم به سوی کوفه می‌رود و به خونریزی مشغول شده و هفتاد قبیله از قبایل عرب را می‌کشد.»
و شخص دیگری به نام «رفید» در روایت دیگری از سخت‌گیری امام مهدی نقل می‌کند که حتی کودکان را نیز به خنده وامی‌دارد:
«… زمانی که قائم خیمه‌ها را در مسجد کوفه برپا می‌دارد و سپس برای مردم برنامه‌ای نو بر اساس امری جدید ارائه می‌دهد و بر اعراب سخت‌گیر می‌باشد…»12
این احادیث با صدها روایتی که از مهرورزی و محبت امام مهدی(عج) به همه انسانها سخن می‌گویند تعارض دارد. در کتاب منتخب‌الاثر (ص 152) آمده است که روزی امام علی(ع) از رسول اکرم(ص) پرسید: آیا مهدی(عج) از ما اهل بیت است؟
رسول اکرم(ص) پاسخ داد:
«آری مهدی از ماست. خداوند همان‌گونه که دین را به وسیله ما آغاز نمود، به وسیله او به اتمام می‌رساند. مردم به دست ما خاندان از شرک رهایی یافتند و پس از پایان گرفتن فتنه‌های دشمنان، میان مردم الفت و صمیمیت ایجاد شد. وظیفه ما از آغاز، برداشتن کینه‌ها و عداوتها بوده است»
و آیا این مهدی(عج) که رسول اکرم(ص) بدین‌گونه از او سخن می‌گوید و می‌آید تا کینه‌ها و عداوتها را از بین ببرد، همان کسی است که می‌آید تا بر اعراب سخت‌گیری کند؟!
رسول اکرم(ص) در جای دیگر فرمود:
«[مهدی] عدالت را در پهنه گیتی می‌گستراند و صفا و صمیمیت صدر اسلام را به آنها بازمی‌گرداند.» (منتخب‌الاثر، ص 478)
یکی دیگر از جاعلان حدیث درباره حضرت مهدی(عج)، که تلاش کرده است از پیام‌آور عشق و محبت و انسان‌دوستی یعنی حضرت مهدی(عج) چهره‌ای بسیار خشن نشان دهد، محمد بن علی کوفی است که ما در اینجا به یک روایت مجعول از او اشاره می‌کنیم و اگر فرصتی دیگر به دست آمد چهره او را که یک جمال بی‌شرم است کامل‌تر به خوانندگان نشان خواهیم داد.
مرحوم نجاشی در کتاب رجال (ص 332)، محمد بن علی کوفی را شخصی «فاسد العقیده» معرفی می‌کند که «به هیچ چیز او نمی‌شود اعتماد کرد» و به علت غلو درباره ائمه اطهار(ع) او را از قم بیرون کردند. احادیث جعلی او که متأسفانه مورد استفاده دشمنان تشیع قرار گرفته بسیار هولناک است. او یک حدیث دروغین از زراره و از قول امام باقر(ع) نقل می‌کند که با تمام احادیثی که از آن امام همام نقل شده در تعارض کامل قرار دارد. و این متن آن حدیث شگفت است. زراره می‌گوید:
«از امام باقر(ع) پرسیدم: آیا قائم از سیره پیامبر پیروی می‌کند؟ فرمود: خیر، او هرگز به سیره آن حضرت رفتار نمی‌کند. گفتم: چرا جانم به فدایت؟!
فرمود: رسول خدا در میان امت با ایجاد الفت میان مردم رفتار نمود، امّا قائم ما با کشتار رفتار می‌کند. در نامه‌ای که در دست است، به او امر شد که کشتار را پیشه سازد و توبه احدی را نپذیرد. وای بر کسی که با او به دشمنی برخیزد.»13
علی بن ابی‌حمزه بطائنی نیز از قول امام صادق(ع) روایتی درباره امام مهدی(عج) نقل می‌کند که هر انسان آگاهی متوجه جعلی بودن آن می‌شود. او می‌نویسد امام صادق(ع) فرمود: «چون قائم(عج) خروج کند، در میان او، عرب و قریش، چیزی جز شمشیر نباشد. از آنها جز شمشیر دریافت نکند و به آنها جز شمشیر ارزانی ندارد… شیوه زندگی‌اش جز شمشیر و مرگ در زیر ضربات شمشیر نمی‌باشد.»
هولناک‌ترین خبر جعلی را احمد بن محمد ایادی نقل می‌کند که می‌گوید: قائم به‌قدری آدم می‌کشد که خون به ساق پای او می‌رسد.
به راستی چه باید کرد؟
نویسنده مقاله «بررسی چند حدیث شبهه‌ناک درباره عدالت آفتاب عالمتاب» پس از ذکر چند حدیث جعلی و ردّ همه آنها از علم روایی و حدیث‌شناسی و تحقیق تاریخی می‌نویسد:
«اینها قطره‌ای از اقیانوس، مشتی از خروار و اندکی از بسیار احادیث غیر قابل اعتماد و استنادی است که توسط شیادان، دروغپردازان، بدعت‌گذاران، دوستان نادان و دشمنان کاردان جعل و نقل شده است که ما صرفاً برای آگاهی دوستان آگاه، شیعیان درد‌آشنا، منتظران درد هجران کشیده و چشم به راهان شیفته و شیدای یوسف زهرا، حجت خدا، محبوب دلها، معدن جود و سخا، مظهر رحمت و رأفت خدا، احیاگر سنت و شریعت رسول خدا(ص)، یکتا مصلح جهان از عترت طاها، حضرت ولی‌عصر، ناموس دهر، امام زمان(عج) همراه با نقد و بررسی تقدیم گردید تا عزیزان با دیدن یک یا چند حدیث در یک کتاب معتبر یا مشهور، تصور شیوه رفتاری خشونت‌آمیز در سیره آن امام رئوف و مهربان نکنند.»14
و در این دوران که سلفیان (وهابیان) پیکاری سخت بی‌رحمانه را بر ضد تشیع و شیعیان ادامه می‌دهند بر ادیبان و نویسندگان لازم است که بدون آشنایی کافی با مبانی بنیادی مکتب اسلام و حدیث‌شناسی در آثار خود به نقل احادیث و اخبار راجع‌به حضرت مهدی(عج) نپردازند؛ زیرا‌که در بسیاری از مواقع ضرباتی که دوستان نادان بر عقیده، مکتب و آرمانی وارد می‌آورند از ضربات دشمنان کاردان مصیبت‌بارتر است.
پی نوشت :
1. کتاب ثم اهتدیت با عنوان آن‌گاه هدایت شدم توسط آقای سید جواد مهدی به فارسی ترجمه شد. اهل سنت واقعی، همراه با راستگویان، از آگاهان بپرسید از دیگر آثار مشهور سید محمد تیجانی است که به فارسی ترجمه و منتشر شده است.
2. الارشاد، تألیف شیخ مفید، ج 22، ص 382.
3. عقدالدرر فی اخبار المنتظر، تألیف مقدسی، ص 17.
4. فتوحات مکیه، ج 3، ص 333.
5. کمال‌الدین و تمام النعمه، تألیف شیخ صدوق، ج 1، ص 282.
6. تهذیب‌الاحکام، ج 6، ص 154.
7. کمال‌الدین، ج 2، ص 35.
8. سوره آل‌عمران، آیه 159.
9. کفایه‌الاثر، تألیف الخزاز القمی الرازی، ص 11.
10. سوره حجرات، آیه 13.
11. «یا ایها الناس، الان ان ربکم واحد، الا ان ابکم واحد. الا لافضل لعربی علی عجمی و لاعجمی علی عربی ولا لاسود علی احمر… الا بالتقوی» (تفسیر المیزان علامه طباطبایی، ج 18، ص 334 ، به نقل از تفسیر درالمنثور).
12. نویسندگان کتاب ارزشمند موعود ادیان این احادیث را از قول بطائنی و رفید نقل کرده و به تفصیل پاسخ آن را داده‌اند. (ص 161 ـ 162)
13. استاد علی‌اکبر مهدی‌پور در مقاله ارزشمند «بررسی چند حیث شبهه‌ناک درباره عدالت آفتاب عالمتاب»، فصلنامه علمی ـ تخصصی انتظار موعود، شماره 14 (زمستان 68) به تفصیل درباره محمد بن علی کوفی، جعّال بزرگ احادیث، بحث کرده است.
14. نشریه انتظار موعود، سال 4، شماره 14.
منبع : ماه نامه ادبیات داستانی – شماره 111
