امام سجاد (علیه السّلام) فرمودند:
إیّاکُم وَ صُحبَهَ العاصینَ وَ مَعونهَ الظّالِمینَ وَ مُجاوَرَهَ الفاسِقینَ. إحذَروا فِتنَتَهُم وَ تَباعَدوا مِن ساحَتِهِم؛
از همنشینی با گنهکاران و یاری ستمگران و همدمی با بدکاران بپرهیزید. از فتنه ی آنان برحذر باشید و از همنشینی با آنان دوری کنید.
روضه ی کافی، ص 16
شرح حدیث:
در حدیث است که: همنشینی با بدان، همچون زیستن در مغازه ی آهنگری است. اگر از جرقه های آتش کوره آهنگر، چیزی به روی تو نیفتد و لباست را نسوزاند، دست کم بوی دود آن جا، در تو تأثیر می گذارد و بوی دود می گیری (میزان الحکمه، حدیث 24736.). این به معنای تأثیر مجالست و همنشینی است، چه با صالحان و چه با فاخران.
ورود به حلقه ی دوستی با اهل گناه، آدمی را به گناه می کشاند.
نشست و برخاست با ستمگران، انسان را شریک جرم آنان می سازد.
مجاورت و همدمی با اهل فسق و فجور، تأثیر منفی بر اخلاق و روان می گذارد.
آرزو دارم اگر گل نیستم، خاری نباشم باربردار ار ز دوشی نیستم، باری نباشم
گر نگشتم دوست با صاحبدلی، دشمن نباشم بوستان بهر خلیل ار نیستم، ناری نباشم
گرچه نتوانم ستانم داد مظلومی ز ظالم باز این خواهم که همکار ستمکاری نباشم
هر چه انسان از اشرار و اهل گناه دوری کند، مصونتر است.
ویروس گناه، انسان را بیمار و تباه می کند. انس و همنشینی با خلافکاران، انسان را اهل خلاف می کند.
حضرت موسی علیه السّلام وقتی به لطف خدا، با ظالمان دشمنی کرد و از مظلوم حمایت نمود، به خداوند قول داد به پاس نعمتهای الهی، هرگز پشتیبان مجرمان نباشد: «فَلَن اَکُونَ ظَهیراً لِلمُجرِمینَ». (قصص ، 17.)
این از وصایای حضرت امیر علیه السّلام در بستر شهادت نیز هست که به امام حسن و امام حسین علیه السّلام و به همه کسانی که این وصیت را بشنوند، توصیه فرمود:
خصم ظالم و یاور مظلوم باشید. نهج البلاغه، نامه ی 47: «کونا للظالم خصماً و للمظلوم عوناً».)
هرگز مباد که همنشین گنهکار، یاور ستمگر و همدم فاسق باشیم!
منبع: حکمت های سجادی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام سجاد علیه السّلام)، جواد محدثی.