با توجه به برخی روایات، امام زمان علیهالسلام مانند انسانهای دیگر، زندگی طبیعی داشته و در میان مردم رفت و آمد دارد و ممکن است مانند پیامبران الهی و دیگر ائمه به بیماری یا مشکلات دیگر دچار شود. بنابراین، دعا و صدقه و صلوات برای سلامت امام بیتأثیر نیست و محفوظ ماندن ایشان توسط خداوند ـ که در روایات آمده ـ به معنای حفظ جان ایشان است، نه محافظت از بیماری و مشکلات دیگر. علاوه بر آنکه ائمه اطهار هم در بهترین حالات خود (مناجات) برای حفظ و سلامت امام مهدی علیهالسلام دعا کردهاند و به ما آموختهاند که چگونه برای او دعا کنیم؛ مثلاً امام رضا علیهالسلام پیوسته به دعا کردن برای امام زمان با این دعا امر میکرد:
اللهم ادفع عن ولیک… و اعذه من شرّ جمیع ما خلقت و عن یمینه و عن شماله و من فوقه و من تحته بحفظک الذی لا یضیع من حفظته به؛
خداوندا هر گونه بلا را از ساحت ولی خود دورگردان… و او را در پناه خود از شر تمام آنچه آفریده و ایجاد و انشا و صورتگری فرمودهای، محفوظ بدار؛ و او را از پیش رو و پشت سر و راست و چپ و از بلایای آسمانی و زمینی محفوظ بدار؛ حفظ کردنی که هر کس را آن طور محفوظ گردانی، از بین نرود.[1]
امام حسن عسکری علیهالسلام نیز در قنوت نمازهایشان اینگونه دعا میفرمود:
فاجعله اللهم فی حصانه من بأس المعتدین … فاجعله اللهم فی أمن مما نشفق علیه منه و رُدّ عنه من سهام المکائد ما یوجهه اهل الشنان الیه
خداوندا، او [امام موعود] را در پناهگاهی قرار ده تا از شر متجاوزان در امان باشد! خدایا، او را از چیزهایی در امان بدار که برایش میترسیم، و تیرهای نیرنگ را که کینهتوزان و بدخواهانش به سوی او پرتاب میکنند، برطرف ساز.[2]
بنابراین، با توجه به سیره اهل بیت علیهمالسلام، دعا برای سلامت امام زمان صحیح میباشد. اگرچه خداوند متعال خلیفه و ولی خودش را حفظ و حمایت میفرماید، ولی ما وظیفه داریم برای سلامت آن حضرت سعی و دعا کنیم.[3] در حقیقت کوشابودن برای سلامت ایشان، مفهومش این است که ما حاضر نیستیم مانند اجداد بزرگوارش به سختی بیفتد. گفتنی است این اعمال نیز قبل از آنکه برای حضرت حجت علیهالسلام فایده و اثر داشته باشد، برای شخص دعاکننده تأثیر دارد. اگر کسی برای حجت خدا، کاری انجام دهد، او این اعمال را بدون پاسخ نمیگذارد، بلکه او نیز برای سلامت این شخص دعا میکند.
پینوشتها
۱. مصباحالمجتهد، شیخ طوسی، ص۴۰۹؛ صحیفه مهدیه، سید مرتضی مجتهدی، ص۴۳۴.
۲. همان، ص۱۵۶؛ صحیفه مهدیه، سید مرتضی مجتهدی، ص۱۶۵.
۳. مکیالالمکارم، سید محمد تقی موسوی، ج۲، ص۳۰۹.