دسته بندی های موجود در بخش"قرآن شناسی"

مطالب موجود در بخش "قرآن شناسی"

شرایط مفسر

شرایط مفسر

دانشمندان علوم قرآن، تحت عنوان «شرایط مفسر» یا «ویژگی‎های لازم برای مفسر» امور فراوانی را ذکر کرده‎اند که بخشی مربوط به «منابع تفسیر»، بخشی مربوط به «قواعد تفسیر»، بخشی مربوط به «علوم مورد نیاز» و بخشی مربوط به «شیوه تفسیر» است. البته در این میان محقّقانی هستند که مجموعه‎های یاد شده را با شرایط مفسر ...

ادامه مطلب
علوم مورد نیاز مفسران

علوم مورد نیاز مفسران

علم تفسیر هم مانند علوم دیگر، از قواعدی ویژه تبعیّت می‎کند که رعایت آن برای استنباط صحیح مرادالهی و کاهش خطای در تفسیر، ضروری است. برای رعایت قواعد یاد شده، مفسّر باید از علومی برخوردار باشد که در پرتو آن، توانمندی لازم را برای تفسیر قرآن بر طبق آن قواعد به دست آورد. بر این ...

ادامه مطلب
معنای لغوی تأویل

معنای لغوی تأویل

معنای لغوی تأویل تأویل از «اَوْل» به معنای رجوع، اشتقاق یافته[1]، و معنای آن، با نظر به ریشه اصلی‌اش «ارجاع» است[2]. در کتابها لغت برای تأویل معانی فراوانی ذکر شده، که می‌توان آنها را در سه دسته قرار داد: الف. برگرداندن چیزی به هدفی که آن مد نظر است[3]، ارجاع کلام و صرف آن، از ...

ادامه مطلب
موارد استعمال تأویل در قرآن کریم

موارد استعمال تأویل در قرآن کریم

کلمه تأویل هفده بار در قرآن کریم استعمال شده است. دوازده بار در مورد غیر قرآن و پنج بار (دوبار به طور یقین و به اتفاق مفسران و سه بار به حسب ظاهر و به نظر مشهور) در مورد قرآن به کار رفته است و از آن دوازده مورد، چهار بار در حال اضافه به ...

ادامه مطلب
تاریخچه تدبّر در قرآن

تاریخچه تدبّر در قرآن

در زمان رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ ، اصحابِ راستین حضرت با درک شأن قرآن که نسخه درمان فردی و اجتماعی است نه کتاب قرائت؛ شب و روزشان را با قرآن سپری می‎کردند و‌آیات را همچون مرهمی بر زخم‎هایِ جانِ خود نهاده، از شفایش بهره جسته، به نور قرآن جانشان را ...

ادامه مطلب
معرفی موضوعی تفاسیر (شیعه و سنی)

معرفی موضوعی تفاسیر (شیعه و سنی)

قرآن شگفت‎ترین کتاب و بزرگترین معجزه تاریخ است که از آغاز جهان هستی تاکنون بی‎نظیر مانده و خواهد ماند. ضرورت تفسیر قرآن را می‎توان در چند امر دانست: الف) قرآن در بردارنده حقایق بزرگ از عالم غیب برای عالم محسوس و ماده است که رسیدن به آنها نیازمند تفسیر و تبیین است عمیق بودن معانی ...

ادامه مطلب
تحولات تفسیر نگاری در قرن چهاردهم

تحولات تفسیر نگاری در قرن چهاردهم

قرن چهارده از نظر شمار تفسیرهای نگاشته شده سرآمد قرن های گذشته است. آمار و ارقامی که از تفسیر و تفسیرنویسان وجود دارد,[1] در هر قرنی بیش از 25 تا 35 تفسیر را نشان نمی دهد. درحالی که در قرن چهارده, شمار تفاسیر مهم ومطرح قرآن به بیش از شصت تفسیر می رسد که بیش ...

ادامه مطلب
اسرائیلیات؛ زمینه‌ها و ریشه‌ها

اسرائیلیات؛ زمینه‌ها و ریشه‌ها

اشاره در بسیاری از تفاسیر، به ویژه تفسیرهای روایی اهل سنّت، روایات فراوانی در زمینه‌ی تاریخ و سرگذشت پیامبران پیشین و نیز اعتقادات و معارف دینی نقل شده که سرمنشأ بسیاری از آنها خرافات و داستان‌های ساختگی اهل کتاب است. این روایات که به «اسرائیلیات» شهرت یافته، بیش‌تر از طریق عالمان نومسلمان اهل کتاب به ...

ادامه مطلب
فضیلت قرآن

فضیلت قرآن

در عالم هستی هیچ کتابی در فضیلت و برتری به پایه ی قرآن نمی‌رسد؛ زیرا نه تنها قرآن خلاصه و عصاره ی تعلیمات همه ی انبیاء الهی است، بلکه از همه ی موجودات آفرینش برتر و والاتر است. پیامبر اسلام ـ صلّی الله علیه و آله ـ در این باره فرمود: «القُرْآنُ اَفْضَلُ کَلِّ شَیءٍ ...

ادامه مطلب
اقسام شناخت قرآن

اقسام شناخت قرآن

به طور کلى در بررسى و مطالعه هر کتابى سه نوع شناخت ضروری است: اول : شناخت سندى یا انتسابى در این مرحله مى خواهیم بدانیم انتساب کتاب به نویسنده آن تا چه اندازه قطعى است ؟ مثلا فرض کنید که مى خواهیم دیوان حافظ و یا خیام را بشناسیم. اول کارى که باید بکنیم ...

ادامه مطلب
شأن و مقامِ قرآن در روایات

شأن و مقامِ قرآن در روایات

قرآن را بر دیگر سخنان رفعتی است که در وصف نمی‎گنجد و آنها را قیاس با قرآن نتوان نمود همچنان که نه مخلوق را با خلق می‎توان سنجید و نه افعال آنان را با فعل خدا می‎توان مقایسه کرد: «فَضْلُ الْقُرآنِ عَلی سائِر الکَلام کَفَضْل اللهِ عَلی خَلْقِهِ».[1] «اِنَّ کَلامَ الباری سُبحانَهُ لایَشْبَهُ کَلامَ الخَلْقِ ...

ادامه مطلب
مبدأ و منشأ نزول قرآن

مبدأ و منشأ نزول قرآن

ذات اقدس اله در آیاتی از کتاب خود، اصل نزول قرآن و مبدأ نزول آن را که همان اسمهای نیکوی الهی است بیان فرموده که بخش عمده‌ی این آیات در «حوامیم سبعه» است. «حوامیم سبعه»، به هفت سوره‌ای گفته می‌شود که در آغاز آنها حروف مقطّعه‌ی «حم» آمده باشد. این شروع مشترک، نشانگر مضمون مشترک ...

ادامه مطلب