دسته بندی های موجود در بخش"قرآن شناسی"

مطالب موجود در بخش "قرآن شناسی"

از خود بیگانگی در قرآن

از خود بیگانگی در قرآن

مفهوم از خودبیگانگی، که در زبان انگلیسی با واژه Alienation از آن یاد می‏شود، مفهومی جامعه‏شناختی، روان‏شناختی، انسان‏شناختی، فلسفی و حتی مفهومی ارزشی و اخلاقی است که در اکثر علوم انسانی جدید از آن سخن به میان آمده است. دائره این مفهوم گاه آن قدر توسعه می‏یابد که شامل انسان نابسامان یا آنومیک دورکیم، دوگانگی ...

ادامه مطلب
آرزوهای دراز (طول امل) در قرآن

آرزوهای دراز (طول امل) در قرآن

«طول امل‏» و به تعبیر دیگر «آرزوهای دور و دراز» از مهمترین رذایل اخلاقی است که انسان را به انواع گناهان آلوده می‏کند، از خدا دور می‏سازد، به شیطان نزدیک می‏کند و گرفتار عواقب خطرناکی می‏سازد. البته اصل «آرزو» و «امید» نه تنها مذموم و نکوهیده نیست، بلکه نقش بسیار مهمی در حرکت چرخهای زندگی ...

ادامه مطلب
حبّ دنیا در قرآن

حبّ دنیا در قرآن

یکی از ریشه های «حرص» دلباختگی و دلدادگی در برابر زرق و برق دنیاست. هنگامی که آتش سوزان این عشق در درون جان انسان زبانه می کشد او را به سوی حرص و ولع نسبت به مواهب دنیای مادّی می کشاند، مانند: سایر عشّاق بی قرار که فارغ از هرگونه فکر منطقی پیوسته دست و ...

ادامه مطلب
غفلت در قرآن

غفلت در قرآن

«غفلت» دارای مفهوم وسیع و گسترده ای است که هرگونه بی خبری از شرایط زمان و مکانی (که انسان در آن زندگی می کند) و از واقعیت های فعلی و آینده و گذشته خویش و از صفات و اعمال خود و از پیامها و آیات حق و همچنین هشدارهایی که حوادث تلخ و شیرین زندگی، ...

ادامه مطلب
مال حلال و حرام در قرآن

مال حلال و حرام در قرآن

مقدمه: بخش مهمی از اخلاق اسلامی بر محور امور مالی شکل می‌گیرد. این بخش از یک سو، با مسائل حقوقی ارتباط دارد و از سوی دیگر، با مسایل اقتصادی، و نیز با مسایل سیاسی و بین المللی هم بی ارتباط نیست. با این همه ما در این جا فقط به ارزش اخلاقی آنها توجه می‌کنیم. ...

ادامه مطلب
سعادت و لذت در قرآن

سعادت و لذت در قرآن

یکی از مباحث مهم علم اخلاق مقوله‏ سعادت و لذت است و اینکه سعادت چیست؟ و لذت کدام است مقوله‏ای است که ذهن علمای اخلاق را به خود مشغول داشته است. در این نوشته به تعریف سعادت و لذت از منظر قرآن پرداخته می‏شود. در توضیح مفهوم سعادت، می‏توان گفت: سعادت و لذت خیلی به ...

ادامه مطلب
حق و باطل در قرآن

حق و باطل در قرآن

از مباحث مهم جهان بینی، بحث حق و باطل است. این بحث که در قرآن نیز به کرات از آن سخن به میان آمده است، در دو قلمرو مورد توجه و برسی قرار می گیرد: 1. در جهان بینی 2. در جامعه و تاریخ این مقاله بیشتر به قسمت دوم توجه دارد هر چند که ...

ادامه مطلب
هدایت و ضلالت در قرآن

هدایت و ضلالت در قرآن

عدالت خداوند از عقاید اصولی ما مسلمانان است و ما معتقدیم همه‌ی کارهای خداوند متعال بر اساس عدل و حکمت انجام می‌گیرد؛ با توجه به این اصل، ممکن است این سئوال مطرح شود که: منظور از جمله‌ی «یُضِلُّ مَنْ یَشَاءُ وَ یَهْدِی مَنْ یَشاءُ» در آیه‌ 93 سوره‌ی نحل و مانند آن چیست؟ اگر هدایت ...

ادامه مطلب
خود باختگی و توکل بر خدا در قرآن

خود باختگی و توکل بر خدا در قرآن

در بسیاری از آیات قرآن مجید و روایات اسلامی و سرگذشت انبیاء و اولیاء و صالحان و در کتب علمای اخلاق و ارباب سیر و سلوک, روی مساله توکل به عنوان یک فضیلت مهم اخلاقی که بدون آن نمی‏توان به مقام قرب الهی رسید، یاد شده است. منظور از توکل سپردن کارها به خدا، و ...

ادامه مطلب
سلام و تحیت در قرآن

سلام و تحیت در قرآن

سلام در لغت‏ به معانی گوناگون آمده است، یکی از آنها معنای تحیت است و در آیه شریفه آمده است: (والسلام علی من اتبع الهدی)[1] و یکی از اسماء الله سلام است زیرا سالم از هرگونه نقص و عیب و فناست[2] و به معنای درود گفتن و هنیت‏به زبان آوردن هم می‏باشد.[3] تحیت و درود ...

ادامه مطلب
زینت و آراستگی در قرآن

زینت و آراستگی در قرآن

قل‏من حرم زینه الله التی اخرج لعباده و الطیبات من الرزق[1] در این آیه به نوعی التفات حکمی مخصوص به این امت از حکم عام سابق استخراج شده، همچنانکه در جمله: ذلک من ایات ‏الله لعلهم یذکرون و جمله: فاذا فعلوا فاحشه نظیرش گذشت. استفهامی که در این آیه است استفهامی است انکاری. کلمه الزینه ...

ادامه مطلب
تواضع و فروتنی در قرآن

تواضع و فروتنی در قرآن

ناگفته پیداست که تواضع و فروتنی نقطه مقابل تکبر و فخرفروشی است و جدا سازی بحثهای کامل این دو از یکدیگر مشکل یا غیر ممکن است و لذا هم در آیات و روایات اسلامی و هم در کلمات بزرگان اخلاق این دو به یکدیگر آمیخته شده است، نکوهش از یکی ملازم تمجید و ستایش از ...

ادامه مطلب