سکوت

سکوت

1. قال
رسول الله – صلی الله علیه و آله – : السکوت خیرٌ من إملاء الشَّرَّ و إملاءُ
الخیر خیرٌ من السکوت.

«بحارالانوار،
ج 71، ص 294»

رسول اکرم – صلی الله علیه و
آله – فرمود: خاموشی بهتر از املاء کردن بدی (بر فرشتگان کاتب اعمال) است و املاء
کردن خوبی، بهتر از خاموشی است.

2. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله
– : اربعهٌ لا یصیبهُنَّ الاّ مؤمنٌ: الصمت و هو اوَّلُ العباده.

«مکارم
اخلاق، ج 2، ص 377»

رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: چهار چیز است که دست نمی‌یابد به
آن‌ها مگر انسان مؤمن که یکی از آنها سکوت است که سرآغاز عبادات می باشد.

3. قال الامام الصادق – علیه السلام – :
لیس شئٌ احقُّ بطول السجن من اللسان.

«مستدرک
الوسائل، ج 9، ص 29»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: هیچ چیز سزاوارتر از زبان برای زندانی
شدن به مدت طولانی نیست.

4. قال الامام الرضا – علیه السلام – :
اَحْسَنَ الصمتُ لا من عِیٍّ والمهذار له سقطاتٌ.

«الاختصاص،
ص 232»

امام رضا – علیه السلام – فرمود: چه نیکوست آن سکوتی که از روی درماندگی
(در سخن گفتن) نباشد، و پرگویی را لغزش‌ها است.

5. قال الامام علی – علیه السلام – :
الکلام بین خصلتَی سَوءٍ هما الإکثار و الإقلال، فالاکثار هذرٌ و الاقلال عیُّ و
حَصرٌ.

«نهج
البلاغه، حکمت 183»

امام علی – علیه السلام – فرمود: سخن گفتن میان دو خصلت بد جای گرفته است،
پرگویی و کم‌گویی، پرگویی به یاوه‌گویی می‌انجامد و کم‌گویی درماندگی و ناتوانی
(از بیان مقصود) است.

6. قال الامام علی – علیه السلام – :
لاخیر فی الصمت عن الحُکم کما انّه لاخیر فی القول بالجهل.

«نهج
البلاغه، حکمت 182»

امام علی – علیه السلام – فرمود: در خاموشی از بیان حکمت خیر و خوبی ای
نیست چنان‌ که در گفتار با جهل هم خبری نیست.

7. قال الامام علی – علیه السلام – :
لاحافظ احفظ من الصمت.

«بحارالانوار،
ج 71، ص 275»

امام علی – علیه السلام – فرمود: هیچ نگهبانی، حافظ تر و نگهبان ‌تر از
خاموشی نیست.

8. قال الامام الحسن – علیه السلام – :
نعم العون، الصّمت فی مواطن کثیرهٍ و اِن کنت فصیحاً.

«معانی
الاخبار، ج 62، ص 401»

امام حسن – علیه السلام – فرمود: در بسیاری مواقع خاموشی خوب یاوری است،
هرچند سخنور باشی.

9. قال الامام علی – علیه السلام – : اذا
اراد الله سبحانه صلاح عبدٍ ألهمهُ قلهَ الکلام و قله الطعام و قله المنام.

«غررالحکم،
ح 4117»

امام علی – علیه السلام – فرمود: هرگاه خداوند سبحان صلاح بنده‌ای را
بخواهد، کم‌گویی و کم خوری و کم‌خوابی را در دل او افکند.

10. قال الامام علی – علیه السلام – :
الکلام فی وثاقک مالم تتکلمْ به، فاذا تکلَّمتَ به صرت فی وثاقه فاخزن لسانک کما
تخزن ذهبک….

«نهج
البلاغه، حکمت 381»

امام علی – علیه السلام – فرمود: تا کلامی را به زبان نیاورده‌ای، در بند
توست. اما هنگامی که به زبان آوردی تو در بند آن در می‌آیی. پس همان‌گونه که زر و
سیم خود را در گنجینه می‌نهی، زبانت را نیز در گنجینه دهان نگه‌دار؛ زیرا چه بسا
سخنی که نعمتی را از کف برده و خشم و کیفری (الهی) را آورده است.

11. قال الامام علی – علیه السلام – :
الکلام کالدواء؛ قلیله ینفع و کثیره قاتلٌ.

«غررالحکم،
ح 2882»

امام علی – علیه السلام – فرمود: سخن چون داروست اندکش سود می‌بخشد و
بسیارش کشنده است.

12. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله
– : الصمت عبادهٌ لمن ذکر الله.

«بحارالانوار،
ج 71، ص 249»

رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: خاموشی برای کسی که ذکر خدا
گوید، عبادت است.

13. قال الامام الصادق – علیه السلام – :
لایزال العبد المؤمن یکتبُ محسناً مادام سالتاً، فاذا تکلَّم کُتِبَ محسناً او
مسیئاً.

«اصول
کافی، ج 2، ص 116»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: بنده مؤمن تا زمانی که خاموش است،
نیکوکار قلمداد می‌شود، اما چون سخن گوید یا نیکوکار شمرده می شود یا بدکار.

14. قال الامام علی – علیه السلام – :
العاقل لایتکلَّمُ الاّ بحاجتِهِ او حجتِهِ.

«غررالحکم،
ح 1732»

امام علی – علیه السلام – فرمود: خردمند سخن نگوید، مگر برای نیازش یا دلیل
و حجت‌اش.

15. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله
– : یا ایّها الناس اَلا اُنبئکم بامرین خفیف مؤنَتُهُما عظیم اجرهما لم یَلقَ
الله بمثلهما، طول الصّمتِ و حسن الخلق.

«بحارالانوار،
ج 74، ص 181»

رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: ای مردم همانا خبر می دهم شما را
به دو کار کم هزینه و پر اجری که کاری به مانند این دو کار انسان را به لقاء خدا
نمی رساند: سکوت طولانی و خلق نیکو.

16. قال الامام الصادق – علیه السلام – :
فانّ الصّمتَ زَینٌ لک عند العلماء و سترٌ لک عند الجهّال.

«بحارالانوار،
ج 75، ص 283»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: خاموشی زینت تو نزد علما و حجاب
(نگهدارنده حریم) تو نزد جاهلان است.

17. قال امیرالمؤمنین – علیه السلام – عن
النبی – صلی الله علیه و آله – : قال فی لیله المعراج یا ربّ ما أوّلُ العبادهِ
قال أول العبادهِ الصَّمتُ.

«مستدرک
الوسائل، ج 7، ص 500»

امام علی – علیه السلام – از پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله – نقل می
فرمایند که ایشان شب معراج به پروردگار متعال گفت: ای پروردگار اول مرحله بندگی
چیست؟ خداوند متعال فرمود: اولین مرحله بندگی سکوت است.

18. قال الامام علی – علیه السلام – :
الصمت آیهُ النبل و ثمره العقل.

«غررالحکم،
ح 1343»

امام علی – علیه السلام – فرمود: خاموشی نشانه هوشمندی و نتیجه عقل و خرد
است.

19. قال الامام الصادق – علیه السلام – :
الصمت کنزٌ وافر و زینُ الحلیم و ستر الجاهل.

«بحارالانوار،
ج 71، ص 288»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: خاموشی، گنجی سرشار و زینت انسان حلیم و
پوشش نادان است.

20. قال الامام علی – علیه السلام – :
الصُمتُ روضه الفکر.

«غررالحکم،
ح 546»

امام علی – علیه السلام – فرمود: سکوت بوستان (و جایگاه) فکر و اندیشه است.

21. قال الامام علی – علیه السلام – فی
وصیه قبل وفاته: الزم الصّمت تَسلَمْ.

«بحارالانوار،
ج 71، ص 78»

امیر مؤمنان – علیه السلام – قبل از شهادت، در وصیتشان فرمود: مداومت بر
سکوت داشته باش تا سالم بمانی.

22. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله
– : علیک بطول الصّمت فإنّه مطرده للشیطان و عونُ لک علی امر دینِک.

«بحارالانوار،
ج 63، ص199»

رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: بر تو است سکوت طولانی چرا که
سکوت طولانی شیطان را از تو دور می‌کند و کمک کار تو بر امور دینی‌ات است.

23. قال الامام الحسن – علیه السلام – :
قد اکثر من الهیبه الصامت.

«بحارالانوار،
ج 78، ص 113»

امام حسن – علیه السلام – فرمود: انسان خاموش هیبت و عظمتش زیاد است.

24. قال الامام علی – علیه السلام – :
بکثره الصمت تکون الهیبه.

«نهج
البلاغه، حکمت 224»

امام علی – علیه السلام – فرمود: سکوت بسیار موجب هیبت می‌ شود.

25. قال الامام علی – علیه السلام – :
الزم الصمت فادنی نفعِهِ السلامه.

«غررالحکم،
ح 2314»

امام علی – علیه السلام – فرمود: مداومت بر سکوت داشته باش چرا که کمترین
نفعش سالم ماندن توست.

26. قال الامام علی بن الحسین – علیه
السلام – : احفظ علیک لسانک تملک به اخوانک.

«بحارالانوار،
ج 71، ص 115»

امام سجاد – علیه السلام – فرمود: زبان خویش را نگهدار، تا دوستیت با
برادران (دینی ات) پا برجا بماند.

27. قال الامام علی – علیه السلام – : فی
الصمت السلامه من الندامه و تلافیک ما فَرَطَ من صمتِکَ أیْسَرُ من ادراک فائدهٍ
ما فات من منطقک….

«نهج ‌البلاغه،
نامه 31»

امام علی – علیه السلام – فرمود: خاموشی مایه مصون ماندن از پشیمانی است؛ و
تلافی آنچه بر اثر خاموشی از دست رفته آسانتر از جبران فایده‌ای است که بر اثر سخن
گفتن از کف رفته باشد، که نگه داشتن آنچه در ظرف است با بستن در آن است.

28. قال الامام علی – علیه السلام – : عن
النّبی فی حدیث المعراج؛ یا احمد، علیک بالصمت، فانّ اعمر مجلسٍ قلوبُ الصالحین و
الصامتین و اِن اَخرَب مجلس قلوب التحکمین بما لا یغنیهم.

«ارشاد
القلوب، ص 203»

امام علی – علیه السلام – فرمود: پیغمبر اکرم در حدیث معراج می فرماید: ای
احمد، بر تو باد خاموشی، زیرا آبادترین مجلس، دلهای پاکان و خاموشان است و ویران‌ترین
مجلس، دلهای‌ بیهوده گویان است.

29. قال الامام علی – علیه السلام – :
مَنْ قَلَّ کلامه بطل عیبُهْ.

«غررالحکم،
ح 17879»

امام علی – علیه السلام – فرمود: کسی که گفتارش اندک باشد، عیبش نابود می‌شود.

30. قال الامام علی – علیه السلام – :
اقل الکلام تأمن الملام.

«غررالحکم،
ح 2283»

امام علی – علیه السلام – فرمود: کم گوی تا از ملامت در امان مانی.

31. قال الامام علی – علیه السلام – :
اِن احببتَ سلامه نفسک و ستر معایبک فأقلِلْ کلامک و أکثِر صمتک یَتَوَفَّرْ
فِکرُکَ و یَسْتَنیرُ قلبُک.

«نهج ‌البلاغه،
حکمت 279»

امام علی – علیه السلام – فرمود: اگر دوستدار سلامت جان خود و پوشیده ماندن
عیب‌هایت هستی، کمتر سخن گوی و بیشتر خاموش باشد، تا فکر و اندیشه‌ات فزونی گیرد و
دلت نورانی شود.

32. قال الامام علی – علیه السلام – :
ایاک و الهَذَرَ؛ فَمَنْ کثُرَ کلامُهُ کَثُرَ آثامُهُ.

«غررالحکم،
ح 2637»

امام علی – علیه السلام – فرمود: بپرهیز از یاوه‌گویی؛ زیرا هرکه پرگو
باشد، گناهانش بسیار می‌شود.

33. قال الامام ابوالحسن الرضا – علیه
السلام – : من علامات الفِقه الحِلمُ و العلم و الصُّمت، أن الصّمت بابٌ من ابواب
الحکمه اِن الصُّمت یکسبُ المحبّهَ إنّه دلیلٌ علی کلِّ خیر.

«اصول
کافی، ج 2، ص 113»

امام رضا – علیه السلام – فرمود: از علامات انسان فهیم در دین، بردباری و
علم و سکوت است، همانا سکوت دری از درهای حکمت است و انسان‌ خاموش (به جهت سکوتش)
محبتش دردل‌ها قرار می‌گیرد و سکوت دلیل و نشانه‌ای برای رسیدن به هر خیری است.

34. قال الامام علی – علیه السلام – :
الصمت حکمٌ و السکوتُ سلامهٌ.

«بحارالانوار،
ج 78، ص 63»

امام علی – علیه السلام – فرمود: خاموشی (همراه با تدبر) حکمت است و سکوت
باعث سالم ماندن است.

35. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله
– : اذا رأیتم المؤمن صموتاً فادنوا منه فأنّه یُلَقِّی الحکمه.

«بحارالانوار،
ج 78، ص 300»

رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: هنگامی که مؤمن را خاموش یافتید،
نزدیک او شوید، چرا که او حکمت القاء می‌کند.

36. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله
– : إنّ اولیاء الله سُکتوا فکان سکوتُهُم ذکراً و نَظُروا فکان نَظُرُهم عبرهٌ و
نطقوا فکانَ نُطقُهم حکمهً.

«اصول
کافی، ج 2، ص 237»

رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: همانا اولیای الهی سکوت می کنند
و سکوتشان یاد (خداست)، می‌نگرند و نگاهشان عبرت (گرفتن) است و سخن می‌گویند و
سخنشان حکمت است.

37. قال الامام علی – علیه السلام – :
الصمت بغَیر تفکُّر خَرَسٌ.

«غررالحکم،
ح 1279»

امام علی – علیه السلام – فرمود: خاموشی بدون تفکر گنگی (لالی) است.

38. قال الامام علی – علیه السلام – :
کلُّ سکوتٍ لیس فیه فکر‍‍ٌ فهو غفلهٌ.

«بحارالانوار،
ج 71، ص 275»

امام علی – علیه السلام – فرمود: هر سکوتی که در آن اندیشیدن نباشد، غفلت
است.

39. قال الامام الکاظم – علیه السّلام – : … اِنَّ لِکُلِّ
شَیٍِ دَلیلاً وَ دلیلُ العَقلِ التَّفَکُرُ وَ دلیلُ التَّفَکُّرِ الصّمت و
لِکُلِّ شیٍ مطیَّهً وَ مَطیَّهَ العَقلِ التَّواضُعِ … .

«اصول
کافی، ج 1، ص 15»

امام کاظم – علیه
السّلام – فرمود: … برای هر چیزی دلیل (و نشانه ای) وجود دارد و دلیل عقل تفکر
است و دلیل تفکرسکوت است و برای هر چیزی مرکبی است و مرکب عقل تواضع است.

مطالب مشابه

دیدگاهتان را ثبت کنید