با توجه به آیات کریمه قرآن معلوم می شود که خلقت جهان و آسمان و زمین قبل از خلقت آدم ـ علیه السلام ـ و جریان خروج او از بهشت است. زیرا مثلاً در آیه ای که جریان خلافت آدم ـ علیه السلام ـ را مطرح نموده می فرماید: (به خاطر بیاور) هنگامى را که پروردگارت به فرشتگان گفت: من در روى زمین، جانشینى قرار خواهم داد. فرشتگان گفتند: پروردگارا! آیا کسى را در آن قرار مى‏دهى که فساد و خونریزى کند؟! حال اینکه ما تسبیح و حمد تو را بجا مى‏آوریم، و تو را تقدیس مى‏کنیم.» پروردگار فرمود: «من حقایقى را مى‏دانم که شما نمى‏دانید.» [1] از این آیه به دست می آید که قبل از آدم ـ علیه السلام ـ آسمان و زمینی موجود بوده است و هنوز آدم ـ علیه السلام ـ خلق نشده بود که فرشتگان از حوادثی که در آینده بر روی زمین توسط اولاد آدم ـ علیه السلام ـ پدید می آید نگران بودند.
و  همچنین در آیه 36 همان سوره در ادامه جریان آدم و حوا ـ علیهما السلام ـ چنین آمده که آدم و حوا ـ علیهما السلام ـ از سوی خداوند موظف شدند به زمین فرود آیند و زمین جایگاه آنان شود و متاع مورد نیازشان نیز در آن جا فراهم بود.[2] از این آیه نیز به روشنی به دست می آید که زمین قبل از جریان خلقت آدم ـ علیه السلام ـ موجود بوده است و آدم ـ علیه السلام ـ بعد از خوردن از درخت نهی شده، دستور یافت در زمین مستقر شود و به زندگی پرزحمت و مشقت خود در آنجا ادامه دهد و هم چنین از آیه 54 سوره اعراف نیز روشن می شود که خلقت زمین و آسمان پیش از آفرینش آدم ـ علیه السلام ـ صورت گرفته است، زیرا در آن آیه، سخن از این است که خداوند خلقت آسمان و زمین را در شش روز انجام داد.[3] از این بیان نیز معلوم است که در آن دوره که آفرینش جهان (آسمان و زمین) صورت گرفته و این خلقت شش روز و یا دوره به طول انجامیده، هنوز آدم و حوا ـ علیهما السلام ـ و سایر جان داران آفریده نشده بودند.
بنابراین تردیدی نیست که خلقت عالم قبل از آفرینش آدم ـ علیه السلام ـ بوده است.
به علاوه اساساً خلقت آدم و حوا ـ علیهما السلام ـ از زمین و خاک است یعنی آدم و حوا ـ علیهما السلام ـ دو موجودند که از خاک زمینی آفریده شده اند. از جمله دلایل دیگر در این باره کلام مولا علی ـ علیه‎ السلام ـ درباره خلقت آدم ـ علیه السلام ـ است  که در خطبه  یک نهج البلاغه آمده است . که از این کلام حضرت نیز به خوبی معلوم می شود که خلقت آسمان و زمین قبل از خروج آدم و حوا ـ علیهما السلام ـ از بهشت و حتی قبل از خلقت او بوده است.
عهد عتیق نیز خلقت آدم ـ علیه السلام ـ را بعد از خلقت عالم ذکر کرده است. در این باره آمده: پس از آن که خدا آسمان ها و زمین را آفرید و با اراده و کلام روشنائی بخشید، آب های زیر فلک را از آب های بالای فلک جدا ساخت، روی زمین را از گیاهان گوناگون و انواع جانوران و پرندگان پر ساخت و اجرام فلکی را در آسمان قرار داد. در روز ششم گفت: آدم ـ علیه السلام ـ را می آفرینم تا به ماهیان دریا و پرندگان آسمان و بهائم و بر تمامی زمین حکومت کند.[4] هم­چنین دانشمندان عمر زمین را چندین هزار سال قبل از خلقت آدم ـ علیه السلام ـ مطرح کرده اند.[5] در مجموع جای تردید نیست احتمال هم نمی توان داد که خلقت عالم بعد از آدم و یا هم­زمان با آن باشد.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. آیت الله سبحانی، جعفر، راه خداشناسی، ص 107 به بعد، نشر مکتب اسلام، قم، سال 1375 ش.
2. ناصر مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج 6، ص 128، ح 19، ص 380، ج 1، ص 178، ص 186، ج 6، ص 122.

پی نوشت ها:
[1] . بقره/ 30.
[2] . بقره/ 36.
[3] . اعراف/ 54.
[4] . به نقل از دائره المعارف الاسلامی، تهران: نشر مرکز دائره المعارف اسلامی، 1374 ش، ج 1، ص 162، ماده آدم.
[5] . همان، ص 364.