انتظار، نخست یک آرمان و عقیده است و سپس در عمل و عینیت آشکار می‌گردد و انسان منتظر به مرزبانی و پاسداری از حوزه جغرافیایی و فرهنگی و ایدئولوژی خود و هم‌کیشان و هم‌مسلکان خویش می‌پردازد و همواره در موضع دیده‌بانی است و هوشیارانه و تیزنگرانه به افق‌های دور و نزدیک می‌نگرد و هر تحرک و تحول و نقل و انتقالی را در اردوگاه‌های دشمن، زیر نظر می‌گیرد و در سنگر دفاع ایدئولوژیکی و جغرافیایی، دشمن را از پیشروی باز می‌دارد، و در‌صورت فراهم‌بودن زمینه، دشمن را مورد تهاجم قرار می‌دهد.
این است که جامعه منتظر، همواره به آمادگی نظامی و دفاعی فراخوانده شده است و تهیه ابزار جنگ و قدرت از هر مقوله و با هر کیفیت، تکلیف گشته است. فقها در کتاب جهاد، بحثی را تحت عنوان «مرابطه» و «رباط» ذکر کرد‌ه‌اند؛ به این معنا که مؤمنان در مرزها اقامت گزینند و آمادگی کامل داشته باشند تا در هنگام حمله و تهاجم ناگهانی دشمن، دفاع کنند و کشور را نجات دهند.
معنای دیگر مرابطه و رباط، پیوند و رابطه با امام و در خدمت امام زیستن و مرزبان دستورها و خواسته‌های امام بودن است؛ به این معنا که جامعه مؤمنان، با امام خویش ارتباط برقرار کنند و به ریسمان ولایت امام چنگ زنند و با او هم‌پیمان شوند و به یاری امام متعهد گردند. این قسم از «مرابطه» بر هر فرد، واجب عینی است؛ نیابت‌بردار نیست و پایه‌ای از پایه‌های ایمان است و عملی بدون آن پذیرفته نمی‌شود.[۱]
امام صادق علیه‌السلام در تفسیر آیه: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اصْبِرُ‌وا وَصَابِرُ‌وا وَ رَ‌ابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّـهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»[۲] فرمودند: «اصبروا علی المصائب و صابروا علی الفرآئض و رابطوا علی الأئمه؛ در برابر مشکلات، شکیبایی ورزید و در انجام تکلیف‌ها و مسئولیت‌ها پایدار باشید و با امامان رابطه برقرار کنید».[۳]
در روایتی دیگر از امام‌صادق علیه‌السلام آمده است که «رابطوا» به معنای حضور نزد امام است.[۴]
پی‌نوشت‌ها
۱. مکیال‌المکارم، ج۲، ص۴۲۵.
۲. آل‌عمران، آیه۲۰۰.
۳. تفسیر علی‌بن‌ابراهیم، ج۱، ص۱۲۹.
۴. الغیبه، نعمانی، ص۱۹۹.
