فلسفه و هدف ازدواج از منظر اسلام را در سه امر می‎توان جستجو کرد: کمال، آرامش و بقاء نسل گرچه فوائد زیادی بر آن مترتب است.
مسیر کامل شدن: شخصیت انسان پس از ازدواج به یک شخصیت اجتماعی تبدیل می‎شود؛ زیرا در پرتو ازدواج و زندگی مشترک خود را به شدّت مسئول حفظ همسر و تامین نیازهای زندگی و تربیت فرزندان آینده تلقی می‎کند و تمام هوش و ابتکار و استعدادهای خود را به کار می‎گیرد. بنابراین می‎توان ازدواج را مایه رشد و کمال انسان دانست. در واقع خداوند انسان را به گونه‎ای آفریده که بدون جنس مخالف ناقص است و با جنس مخالف کامل می‎شود. هر کدام از دو جنس از نظر روحی و جسمی به هم وابسته‎اند و با قرار گرفتن در کنار هم یکدیگر را تکمیل می‎کنند.
آرامش: مهمترین نیازی که بر اثر ازدواج تامین می‎شود نیاز به آرامش و احساس امنیت و آسودگی است. این نیاز که در سرشت آدمی ریشه دارد چنان مهم است که خداوند در بیان فلسفه ازدواج می‎فرماید «از آیات و نشانه‎های خداوند آن است که برای شما از جنس خودتان همسرانی قرار دادیم تا در کنار آنان آرامش یابید.» در اوایل جوانی احساس تنهائی بیهودگی و نداشتن پناهگاه انسان را فرا می‎گیرد ازدواج و قرار گرفتن در کنار همسری شایسته و دلسوز این احساس را از بین می‎برد و او را به آرامش روحی می‎رساند. این احساس آرامش به ثبات فکری و روحی، وقار، احساس ارزشمندی و لذّت می‎انجامد.
بقاء نسل: یکی از ثمرات بزرگ ازدواج، وجود فرزند و بقای نسل آدمی است. تولید و تکثیر نسل را نباید کوچک و بی‎اهمیّت شمرد؛ زیرا هدف آفرینش جهان، وجود انسان و پرورش و تکامل اوست. «تولید و پرورش انسانهای خداپرست، نیکوکار و صالح، مطلوب خدای جهان آفرین است.»[1]

پی نوشت:
[1]. مظاهری، علی اکبر، جوانان و انتخاب همسر، ناشر دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ سوّم، 1374، ص134-148.