چرا قرآن در میان جوانان روز به روز کم تر خوانده می شود و این کتاب مقدس فقط برای تزئین و تبرک در خانه و مراسم ختم استفاده می شود؟

پاسخ شما را در قالب نکات زیر بیان می‌کنیم.
نکته اول: جای بسی خرسندی است که شما علاوه بر توجه به مسیر رشد خودتان دغدغه تحول فرهنگی و معنوی برادران دینی خود را دارید و مسلّم است اگر تمام افراد مؤمن و متعهد دنبال رشد دیگران نیز باشند و در این امر تلاش کنند روز به روز توجه به قرآن و فرهنگ قرآنی زیادتر خواهد شد.
متأسفانه گاهی اوقات شاهد هستیم که افراد منحرف در کار خود جدی تر عمل می کنند و در به انحراف کشیدن دیگران از سرمایه مادی و معنوی و … خود دریغ نمی کنند امّا افراد متدین به مسئولیت اجتماعی و تکلیف الهی و انسانی خود، یعنی امر به معروف و نهی از منکر اهمیت نمی دهند. پس سستی افراد متدین و جدیّت افراد منحرف خود عامل مهمی در دور ماندن جوانان از فرهنگ قرآنی می باشد.
نکته دوم: شما به خاطر عمیق بودن باورهای دینی خود و علاقه به فرهنگ قرآنی و حس مسئولیت در قبال برادران دینی خود مایل هستید که قرآن و عمل به آن فرهنگی عمومی شود و بی توجهی افراد نسبت به این امر برای شما سنگین است؛ امّا بد نیست بدانید که طبق نظر سنجی ها توجه به قرآن‌، تفسیر، علوم قرآنی و … نسبت به گذشته روز به روز پر رونق تر گشته است. امروزه شاهد هستیم که افراد زیادی از کودک و بزرگسال  به سمت حفظ قرآن روی آورده‌اند؛ همچنین در مسابقه های قرآنی شاهد موفقیت‌های روز افزون جوانان این مرز و بوم هستیم.
نکته سوم: در سال های اخیر کتب علوم قرآنی تفسیری مربوط به جوانان، سی دی های قرآنی و ترجمه های قرآنی[1] و مرکزهای مربوط به حفظ و معارف قرآنی، قرآن کریم (در بین اقشار مختلف مردم) و قصه و فیلم های قرآنی به شکل جدی تری در بین مردم مخصوصاً جوانان طرفدار پیدا کرده. و مسئولین نیز نسبتاً سعی دارند به این امر اهتمام بیشتری داشته باشند اگر چه می توانند خیلی بهتر در این زمینه حضور پیدا کنند.
نکته چهارم: از جمله کارهای مثبتی که در سال‌های اخیر صورت گرفته حضور قرآن در مدارس کلاس ها، مراسم صبحگاهی، گروه های صوت و ترتیل و مسابقه های مختلف و غیره … است. و از این بالاتر اینکه مراکزی تحت عنوان های جامعه القرآن، مکتب القرآن و … زیر نظر اساتید پر تجربه در سراسر کشور مشغول فعالیت‌اند، که افراد و گروه های مختلف سنی در این مراکز به حفظ قرآن (یا برنامه های متعددی در دوره های مختلف) ‌و تعلیم مفاهیم و معارف قرآنی می‌پردازند.
نکته پنجم: یکی از راه هایی که از آن می توان به توجه روز افزون جوانان به قرآن و معارف قرآنی پی برد پرسش های قرآنی است که از سوی افراد مختلف خصوصاً دانش آموزان و دانشجویان مطرح می شود به عنوان مثال سؤال هایی که از جوانان به این مرکز (مرکز مطالعات و پژوهشهای فرهنگی حوزه علمیه قم) و مراکز مشابه رسیده، گویای توجه روز افزون جوانان و نوجوانان به فرهنگ قرآنی است.

راهکارها:
تا اینجا بیان داشتیم که حضور قرآن در بین جوانان نسبت به گذشته از رشد مناسبی برخوردار بوده ولی به حد مطلوب و ایده آل جامعه اسلامی نرسیده بنابراین باید موانع حضور جدی تر قرآن در بین جوانان و خانواده ها شناسایی شده و از سوی دیگر برنامه های قرآنی در قالب های جذاب، هنری، پرسش و پاسخ، کتاب خوانی، دعوت از اساتید برجسته قرآن و ترتیل، برگزاری مسابقه های تفسیر و کتاب خوانی، تهیه فیلم های قرآنی، نوشتن داستان های انبیاء، دعوت از خانواده های قرآنی و بیان فوائد ملموس حضور قرآن در جامعه و حل اختلافات توسط قرآن و … انجام گیرد.

موانع:
حال با توجه به مطالب فوق این سؤال مطرح است که چه عواملی مانع توجه به قرآن می شود. در این قسمت به طور اختصار به برخی از این موانع اشاره می کنیم:
1. تهاجم گسترده فرهنگی: تهاجم فرهنگی در قالب های مختلفی مثل پخش سی دی های مبتذل، انتشار مجله ها و کتب مبتذل، ایجاد شبهه های مختلف، بدبین کردن جوانان به علماء‌ و فرهنگ دینی، هجوم به ارزش های اسلامی و تمسخر طرفداران آن، ترویج و تبلیغ جدایی دین از سیاست و … انجام می گیرد و از آن جایی که روح کلی این برنامه انحراف و بدبینی به ارزش هاست این امر مانع از آن می شود که جوانان به ارزش ها از جمله قرآن توجه بیشتری داشته باشند.
2. غفلت: از آنجایی که ما انسان ها اغلب با امور محسوس و مادی سر و کار داریم و به دنبال کارهای روزمره هستیم اگر دارای برنامه معنوی (مطالعه کتب اخلاقی، موعظه، شرکت در مراسم دینی مربوط به ائمه، زیارت ها) نبوده و هر روز با آن مأنوس نباشیم دچار غفلت می شویم. پس نیاز است که هر روز محاسبه و مراقب داشته و با برنامه‌ریزی دقیق استفاده بهتر از قرآن را در برنامه‌های خود قرار دهیم.
3. عدم توجه به روحیه جوانان: جوانان از روحیه های لطیفی برخوردارند و از سویی دیگر سن جوان سن بحران هویت، تنوع طلبی، رقابت و رفاقت، بیداری غریزه جنسی، استقلال طلبی و کنجکاوی و … است. متأسفانه به خاطر عدم توجه به این روحیات از سوی مسئولان ذی ربط و خانواده ها، در ترویج و تبلیغ قرآن و دین دچار افراط و تفریط می شویم که این امر خود می تواند باعث دور شدن جوانان از قرآن شود، بنابراین لازم است این مباحث به شکل های جالب و جذاب که نمونه هایی از آن ذکر شده ارائه گردد.
4. فقر معرفتی: از جمله اموری که به خاطر دور ماندن از عمق مفاهیم عالی و آسمانی قرآن و عدم توجه به نقش سازنده آن در آرامش فردی و اجتماعی پدید آمده، توجه به شکل ظاهری (مثلاً صرف تبرک، همراه داشتن قرآن و یا دفع چشم زخم و …) قرآن است؛ که این امر باید با یک بسیج همگانی جهت رشد بینش و شناخت افراد جامعه انجام گیرد، به عنوان مثال اگر دولت متوجه این امر باشد که قرآن چقدر می تواند جلوی جرم و جنایت، طلاق، فحشا و … را بگیرد می تواند هزینه بیشتری (مادی و معنوی) در این زمینه بپردازد. پر واضح است هزینه هایی که جهت جلوگیری، مبارزه، دادگاه، زندان این افراد می شود اگر جهت ترویج فرهنگ قرآنی پرداخته شود بسیار کارسازتر و مفیدتر خواهد بود.
5. اقیانوس نعمت: گاهی انسان به‌خاطر غرق بودن در نعمتی، از ارزش آن غافل است به عنوان مثال اغلب انسان‌ها تا هنگامی که سایه پدر و مادر بر سرشان است از آن نعمت بی خبراند. نسبت به قرآن نیز همین امر در بین ما مسلمانان صدق می‌کند. از جمله کارهایی که می‌تواند عنایت ما را به این نعمت بیشتر کند توجه روز افزون دنیا به قرآن و مطالعه نظریات و کتب دانشمندان و بزرگان غیر مسلمان درباره این قرآن است.[2] 6. عدم توجه به نتایج ملموس: انسان فطرتاً دنبال جلب منفعت و دفع ضرر است بنابراین مسئولین، اساتید قرآنی، اولیاء و مربیان می توانند به نتایج عینی توجه به قرآن بپردازند و فوائد آن را با توجه به سن و نیازهای افراد مطرح کنند و از ورود به بحث های تخصصی غیر ملموس برای اغلب افراد جامع پرهیز کنند.

پی نوشت ها:
[1]. قرآن مجید، آخرین پیام الهی برای بشریت، تاکنون به بیش از 140 زبان مختلف ترجمه شده است، ر.ک: علیقلی، محمد مهدی، قرآن از دیدگاه 114 دانشمند جهان، انتشارات سینا، چاپ دوم، 1375، ص 91.
[2]. برای مطالعه بیشتر به قرآن از دیدگاه 114 دانشمند جهان رجوع کنید.