نویسنده: موسسه فرهنگی موعود عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف)

موانع شناخت جنّیان

1. غفلت
غفلت جنّیان؛ مانع استفاده ی صحیح آنان از ابزارهای شناخت
« وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ کَثِیرًا مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لَا یفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْینٌ لَا یبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لَا یسْمَعُونَ بِهَا أُولَئِکَ کَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولَئِکَ هُمُ الْغَافِلُونَ؛(1)
و در حقیقت بسیاری از جنّیان و آدمیان را برای دوزخ آفریده ایم [ زیرا ] دل هایی دارند که با آن [ حقایق را ] دریافت نمی کنند و چشمانی دارند که با آنها نمی بینند و گوش هایی دارند که با آنها نمی شنوند؛ آنان همانند چهارپایان بلکه گمراه ترند [ آری ] آنها همان غافل ماندگانند. »

2. کوردلی
کوردلی؛ مانع درک حقایق از سوی جنّیان
« وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ کَثِیرًا مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لَا یفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْینٌ لَا یبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لَا یسْمَعُونَ بِهَا أُولَئِکَ کَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولَئِکَ هُمُ الْغَافِلُونَ؛(2)
و در حقیقت بسیاری از جنّیان و آدمیان را برای دوزخ آفریده ایم [ زیرا ] دل هایی دارند که با آن [ حقایق را ] دریافت نمی کنند و چشمانی دارند که با آنها نمی بینند و گوش هایی دارند که با آنها نمی شنوند؛ آنان همانند چهارپایان بلکه گمراه ترند [ آری ] آنها همان غافل ماندگانند. »

ظلم جنّیان
اقرار جنّیان به ظالم بودن گروهی از آنان
« قُلْ أُوحِی إِلَی أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا * وَأَنَّا مِنَّا الْمُسْلِمُونَ وَمِنَّا الْقَاسِطُونَ فَمَنْ أَسْلَمَ فَأُولَئِکَ تَحَرَّوْا رَشَدًا؛(3)
بگو به من وحی شده است که تنی چند از جنّیان گوش فرا داشتند و گفتند: راستی ما قرآنی گفت آور شنیدیم و از میان ما برخی فرمانبردار و برخی از ما منحرفند؛ پس کسانی که به فرمانند آنان در جست وجوی راه درستند. »

جنّیان و انسیان
امکان استفاده ی انسان از جنّیان
« وَیوْمَ یحْشُرُهُمْ جَمِیعًا یا مَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَکْثَرْتُمْ مِنَ الْإِنْسِ وَقَالَ أَوْلِیاؤُهُمْ مِنَ الْإِنْسِ رَبَّنَا اسْتَمْتَعَ بَعْضُنَا بِبَعْضٍ وَبَلَغْنَا أَجَلَنَا الَّذِی أَجَّلْتَ لَنَا قَالَ النَّارُ مَثْوَاکُمْ خَالِدِینَ فِیهَا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ إِنَّ رَبَّکَ حَکِیمٌ عَلِیمٌ؛(4)
و [ یاد کن ] روزی را که همه ی آنان را گرد می آورد [ و می فرماید: ] ای گروه جنّیان از آدمیان [ پیروان ] فراوان یافتید و هواخواهان آنها از [ نوع ] انسان می گویند: پروردگارا برخی از ما از برخی دیگر بهره برداری کرد و به پایانی که برای ما معیّن کردی، رسیدیم. [ خدا ] می فرماید: جایگاه شما آتش است، در آن ماندگار خواهید بود؛ مگر آنچه را خدا بخواهد [ که خود تخفیف دهد ] آری. پروردگار تو حکیم داناست. »
« قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَى أَنْ یأْتُوا بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لَا یأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ کَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِیرًا؛(5)
بگو اگر انس و جنّ گرد آیند تا نظیر این قرآن را بیاورند مانند آن را نخواهند آورد؛ هر چند برخی از آنها پشتیبان برخی [ دیگر ] باشند. »
« وَلِسُلَیمَانَ الرِّیحَ عَاصِفَهً تَجْرِی بِأَمْرِهِ إِلَى الْأَرْضِ الَّتِی بَارَکْنَا فِیهَا وَکُنَّا بِکُلِّ شَیءٍ عَالِمِینَ * وَمِنَ الشَّیاطِینِ مَنْ یغُوصُونَ لَهُ وَیعْمَلُونَ عَمَلًا دُونَ ذَلِکَ وَکُنَّا لَهُمْ حَافِظِینَ؛(6)
و برای سلیمان تندباد را [ رام کردیم ] که به فرمان او به سوی سرزمینی که در آن برکت نهاده بودیم، جریان می یافت و ما به هر چیزی دانا بودیم و برخی از شیاطین بودند که برای او غوّاصی و کارهایی غیر از آن می کردند و ما مراقب [ حال ] آنها بودیم. »
« وَحُشِرَ لِسُلَیمَانَ جُنُودُهُ مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ وَالطَّیرِ فَهُمْ یوزَعُونَ؛(7)
و برای سلیمان سپاهیان از جنّ و انس و پرندگان جمع آوری شدند و [ برای رژه ] دسته دسته گردیدند. »
« قَالَ عِفْرِیتٌ مِنَ الْجِنِّ أَنَا آتِیکَ بِهِ قَبْلَ أَنْ تَقُومَ مِنْ مَقَامِکَ وَإِنِّی عَلَیهِ لَقَوِی أَمِینٌ؛(8)
عفریتی از جنّ گفت: من آن را پیش از آنکه از مجلس خود برخیزی برای تو می آورم و بر این [ کار ] سخت توانا و مورد اعتمادم. »
« وَلِسُلَیمَانَ الرِّیحَ غُدُوُّهَا شَهْرٌ وَرَوَاحُهَا شَهْرٌ وَأَسَلْنَا لَهُ عَینَ الْقِطْرِ وَمِنَ الْجِنِّ مَنْ یعْمَلُ بَینَ یدَیهِ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَمَنْ یزِغْ مِنْهُمْ عَنْ أَمْرِنَا نُذِقْهُ مِنْ عَذَابِ السَّعِیرِ؛(9)
و باد را برای سلیمان [ رام کردیم ] که رفتن آن بامداد یک ماه و آمدنش شبانگاه یک ماه [ راه ] بود و معدن مس را برای او ذوب [ و روان ] گردانیدیم و برخی از جنّ به فرمان پروردگارشان پیش او کار می کردند و هرکس از آنها، از دستور ما سر برمی تافت از عذاب سوزان به او می چشانیدیم. »
« فَسَخَّرْنَا لَهُ الرِّیحَ تَجْرِی بِأَمْرِهِ رُخَاءً حَیثُ أَصَابَ * وَالشَّیاطِینَ کُلَّ بَنَّاءٍ وَغَوَّاصٍ؛(10)
پس باد را در اختیار او قرار دادیم که هر جا تصمیم می گرفت به فرمان او نرم روان می شد. »
« وَأَنَّهُ کَانَ رِجَالٌ مِنَ الْإِنْسِ یعُوذُونَ بِرِجَالٍ مِنَ الْجِنِّ فَزَادُوهُمْ رَهَقًا؛(11)
و مردانی از آدمیان به مردانی از جنّ پناه می بردند و بر سرکشی آنها می افزودند. »

پناه بردن انسان ها به جنّیان؛ عامل زیاد شدن گناه و سرکشی آنان
« وَأَنَّهُ کَانَ رِجَالٌ مِنَ الْإِنْسِ یعُوذُونَ بِرِجَالٍ مِنَ الْجِنِّ فَزَادُوهُمْ رَهَقًا؛(12)
و مردانی از آدمیان به مردانی از جنّ پناه می بردند و بر سرکشی آنها می افزودند. »

پناه بردن برخی انسان ها به جنّ؛ سبب افزایش گناه و زشت کاری جنّیان
« وَأَنَّهُ کَانَ رِجَالٌ مِنَ الْإِنْسِ یعُوذُونَ بِرِجَالٍ مِنَ الْجِنِّ فَزَادُوهُمْ رَهَقًا؛(13)
و مردانی از آدمیان به مردانی از جنّ پناه می بردند و بر سرکشی آنها می افزودند. »

جنّیان؛ قادر به دیدن انسان ها
« یا بَنِی آدَمَ لَا یفْتِنَنَّکُمُ الشَّیطَانُ کَمَا أَخْرَجَ أَبَوَیکُمْ مِنَ الْجَنَّهِ ینْزِعُ عَنْهُمَا لِبَاسَهُمَا لِیرِیهُمَا سَوْآتِهِمَا إِنَّهُ یرَاکُمْ هُوَ وَقَبِیلُهُ مِنْ حَیثُ لَا تَرَوْنَهُمْ إِنَّا جَعَلْنَا الشَّیاطِینَ أَوْلِیاءَ لِلَّذِینَ لَا یؤْمِنُونَ؛(14)
ای فرزندان آدم زنهار تا شیطان شما را به فتنه نیندازد چنان که پدر و مادر شما را از بهشت بیرون راند و لباسشان را از ایشان برکند تا عورت هایشان را بر آنان نمایان کند در حقیقت او و قبیله اش شما را از آنجا که آنها را نمی بینید، می بینند. ما شیاطین را دوستان کسانی قرار دادیم که ایمان نمی آورند. »

نقش جنّیان اغواگر در گمراهی و فریب انسان ها
« وَکَذَلِکَ جَعَلْنَا لِکُلِّ نَبِی عَدُوًّا شَیاطِینَ الْإِنْسِ وَالْجِنِّ یوحِی بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُورًا وَلَوْ شَاءَ رَبُّکَ مَا فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَمَا یفْتَرُونَ؛(15)
و بدین گونه برای هر پیامبری دشمنی از شیطان های انس و جنّ برگماشتیم. بعضی از آنها به بعضی برای فریب [ یکدیگر ] سخنان آراسته القا می کنند و اگر پروردگار تو می خواست، چنین نمی کردند. پس آنان را با آنچه به دروغ می سازند، واگذار. »
« وَیوْمَ یحْشُرُهُمْ جَمِیعًا یا مَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَکْثَرْتُمْ مِنَ الْإِنْسِ وَقَالَ أَوْلِیاؤُهُمْ مِنَ الْإِنْسِ رَبَّنَا اسْتَمْتَعَ بَعْضُنَا بِبَعْضٍ وَبَلَغْنَا أَجَلَنَا الَّذِی أَجَّلْتَ لَنَا قَالَ النَّارُ مَثْوَاکُمْ خَالِدِینَ فِیهَا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ إِنَّ رَبَّکَ حَکِیمٌ عَلِیمٌ؛(16)
و [ یاد کن ] روزی را که همه ی آنان را گرد می آورد [ و می فرماید: ] ای گروه جنّیان از آدمیان [ پیروان ] فراوان یافتید و هواخواهان آنها از [ نوع ] انسان می گویند: پروردگارا برخی از ما از برخی دیگر بهره برداری کرد و به پایانی که برای ما معیّن کردی، رسیدیم. [ خدا ] می فرماید: جایگاه شما آتش است، در آن ماندگار خواهید بود؛ مگر آنچه را خدا بخواهد [ که خود تخفیف دهد ] آری. پروردگار تو حکیم داناست. »

شیاطین جنّی؛ دشمن انسان ها
« وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِکَهِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِیسَ کَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّیتَهُ أَوْلِیاءَ مِنْ دُونِی وَهُمْ لَکُمْ عَدُوٌّ…؛(17)
و [ یاد کن ] هنگامی را که به فرشتگان گفتیم آدم را سجده کنید پس [ همه ] جز ابلیس سجده کردند که از [ گروه ] جنّ بود و از فرمان پروردگارش سرپیچید؛ آیا [ با این حال ] او و نسلش را به جای من، دوستان خود می گیرید و حال آنکه آنها دشمن شمایند؟ و چه بد جانشینانی برای ستمگرانند. »

امکان استفاده ی جنّیان و انسان ها از یکدیگر
« وَیوْمَ یحْشُرُهُمْ جَمِیعًا یا مَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَکْثَرْتُمْ مِنَ الْإِنْسِ وَقَالَ أَوْلِیاؤُهُمْ مِنَ الْإِنْسِ رَبَّنَا اسْتَمْتَعَ بَعْضُنَا بِبَعْضٍ…؛(18)
و [ یاد کن ] روزی را که همه ی آنان را گرد می آورد [ و می فرماید: ] ای گروه جنّیان از آدمیان [ پیروان ] فراوان یافتید و هواخواهان آنها از [ نوع ] انسان می گویند: پروردگارا برخی از ما از برخی دیگر بهره برداری کرد و به پایانی که برای ما معیّن کردی، رسیدیم. [ خدا ] می فرماید: جایگاه شما آتش است، در آن ماندگار خواهید بود؛ مگر آنچه را خدا بخواهد [ که خود تخفیف دهد ] آری. پروردگار تو حکیم داناست. »
« قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَى أَنْ یأْتُوا بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لَا یأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ کَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِیرًا؛(19)
بگو اگر انس و جنّ گرد آیند تا نظیر این قرآن را بیاورند مانند آن را نخواهند آورد؛ هرچند برخی از آنها پشتیبان برخی [ دیگر ] باشند. »

وسوسه ی جنّیان
انسان همواره در خطر وسوسه های جنّیان
« قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ * الَّذِی یوَسْوِسُ فِی صُدُورِ النَّاسِ * مِنَ الْجِنَّهِ وَالنَّاسِ؛(20)
بگو پناه می برم به پروردگار مردم. آن کس که در سینه های مردم وسوسه می کند چه از جنّ و [ چه از ] انس. »

جنّیان و انبیاء
جنّیان شیطان صفت؛ دشمن پیامبران
« وَکَذَلِکَ جَعَلْنَا لِکُلِّ نَبِی عَدُوًّا شَیاطِینَ الْإِنْسِ وَالْجِنِّ یوحِی بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُورًا وَلَوْ شَاءَ رَبُّکَ مَا فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَمَا یفْتَرُونَ؛(21)
و بدین گونه برای هر پیامبری دشمنی از شیطان های انس و جنّ برگماشتیم. بعضی از آنها به بعضی برای فریب [ یکدیگر ] سخنان آراسته القا می کنند و اگر پروردگار تو می خواست، چنین نمی کردند. پس آنان را با آنچه به دروغ می سازند، واگذار. »
استفاده ی شیاطین جنّی از سخنان فریبنده در دشمنی خود بر ضدّ انبیاء
« وَکَذَلِکَ جَعَلْنَا لِکُلِّ نَبِی عَدُوًّا شَیاطِینَ الْإِنْسِ وَالْجِنِّ یوحِی بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُورًا وَلَوْ شَاءَ رَبُّکَ مَا فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَمَا یفْتَرُونَ؛(22)
و بدین گونه برای هر پیامبری دشمنی از شیطان های انس و جنّ برگماشتیم. بعضی از آنها به بعضی برای فریب [ یکدیگر ] سخنان آراسته القا می کنند و اگر پروردگار تو می خواست، چنین نمی کردند. پس آنان را با آنچه به دروغ می سازند، واگذار. »

1. جنّیان و سلیمان (علیه السلام)
حضور جنّیان (شیاطین) در حکومت سلیمان (علیه السلام)
« وَاتَّبَعُوا مَا تَتْلُو الشَّیاطِینُ عَلَى مُلْکِ سُلَیمَانَ وَمَا کَفَرَ سُلَیمَانُ وَلَکِنَّ الشَّیاطِینَ کَفَرُوا یعَلِّمُونَ النَّاسَ السِّحْرَ وَمَا أُنْزِلَ عَلَى الْمَلَکَینِ بِبَابِلَ هَارُوتَ وَمَارُوتَ وَمَا یعَلِّمَانِ مِنْ أَحَدٍ حَتَّى یقُولَا إِنَّمَا نَحْنُ فِتْنَهٌ فَلَا تَکْفُرْ فَیتَعَلَّمُونَ مِنْهُمَا مَا یفَرِّقُونَ بِهِ بَینَ الْمَرْءِ وَزَوْجِهِ وَمَا هُمْ بِضَارِّینَ بِهِ مِنْ أَحَدٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ وَیتَعَلَّمُونَ مَا یضُرُّهُمْ وَلَا ینْفَعُهُمْ وَلَقَدْ عَلِمُوا لَمَنِ اشْتَرَاهُ مَا لَهُ فِی الْآخِرَهِ مِنْ خَلَاقٍ وَلَبِئْسَ مَا شَرَوْا بِهِ أَنْفُسَهُمْ لَوْ کَانُوا یعْلَمُونَ؛(23)
و آنچه را که شیطان[ صفت ]ها در سلطنت سلیمان خوانده [ و درس گرفته ] بودند، پیروی کردند و سلیمان کفر نورزید؛ لیکن آن شیطان [ صفت ] ها به کفر گراییدند که به مردم سحر می آموختند و [ نیز از ] آنچه بر آن دو فرشته، هاروت و ماروت در بابل فرو فرستاده شده بود [ پیروی کردند ] با اینکه آن دو [ فرشته ] هیچ کس را تعلیم [ سحر ] نمی کردند؛ مگر آنکه [ قبلاً به او ] می گفتند ما [ وسیله ی ] آزمایشی [ برای شما ] هستیم. پس زنهار کافر نشوی؛ [ ولی ] آنها از آن دو [ فرشته ] چیزهایی می آموختند که به وسیله ی آن میان مرد و همسرش جدایی بیافکنند؛ هرچند بدون فرمان خدا نمی توانستند به وسیله ی آن به احدی زیان برسانند و [ خلاصه ] چیزی می آموختند که برایشان زیان داشت و سودی به ایشان نمی رسانید و قطعاً [ یهودیان ] دریافته بودند که هرکس خریدار این [ متاع ] باشد، در آخرت بهره ای ندارد. وه که چه بد بود آنچه به جان خریدند؛ اگر می دانستند. »

اطاعت شیاطین جنّی از سلیمان (علیه السلام)
« وَلِسُلَیمَانَ الرِّیحَ عَاصِفَهً تَجْرِی بِأَمْرِهِ إِلَى الْأَرْضِ الَّتِی بَارَکْنَا فِیهَا وَکُنَّا بِکُلِّ شَیءٍ عَالِمِینَ * وَمِنَ الشَّیاطِینِ مَنْ یغُوصُونَ لَهُ وَیعْمَلُونَ عَمَلًا دُونَ ذَلِکَ وَکُنَّا لَهُمْ حَافِظِینَ؛(24)
و برای سلیمان تندباد را [ رام کردیم ] که به فرمان او به سوی سرزمینی که در آن برکت نهاده بودیم، جریان می یافت و ما به هر چیزی دانا بودیم و برخی از شیاطین بودند که برای او غوّاصی و کارهایی غیر از آن می کردند و ما مراقب [ حال ] آنها بودیم. »
« فَسَخَّرْنَا لَهُ الرِّیحَ تَجْرِی بِأَمْرِهِ رُخَاءً حَیثُ أَصَابَ * وَالشَّیاطِینَ کُلَّ بَنَّاءٍ وَغَوَّاصٍ؛(25)
پس باد را در اختیار او قرار دادیم که هر جا تصمیم می گرفت به فرمان او نرم روان می شد و شیطان ها را [ از ] بنّا و غوّاص. »

جنّیان خدمتگزار در حکومت سلیمان (علیه السلام): تحت حفاظت خداوند
« وَلِسُلَیمَانَ الرِّیحَ عَاصِفَهً تَجْرِی بِأَمْرِهِ إِلَى الْأَرْضِ الَّتِی بَارَکْنَا فِیهَا وَکُنَّا بِکُلِّ شَیءٍ عَالِمِینَ * وَمِنَ الشَّیاطِینِ مَنْ یغُوصُونَ لَهُ وَیعْمَلُونَ عَمَلًا دُونَ ذَلِکَ وَکُنَّا لَهُمْ حَافِظِینَ؛(26)
و برای سلیمان تندباد را [ رام کردیم ] که به فرمان او به سوی سرزمینی که در آن برکت نهاده بودیم، جریان می یافت و ما به هر چیزی دانا بودیم و برخی از شیاطین بودند که برای او غوّاصی و کارهایی غیر از آن می کردند و ما مراقب [ حال ] آنها بودیم. »

اجرای کارهای سخت و طاقت فرسای جنّیان در دستگاه سلیمان (علیه السلام)
« فَلَمَّا قَضَینَا عَلَیهِ الْمَوْتَ مَا دَلَّهُمْ عَلَى مَوْتِهِ إِلَّا دَابَّهُ الْأَرْضِ تَأْکُلُ مِنْسَأَتَهُ فَلَمَّا خَرَّ تَبَینَتِ الْجِنُّ أَنْ لَوْ کَانُوا یعْلَمُونَ الْغَیبَ مَا لَبِثُوا فِی الْعَذَابِ الْمُهِینِ؛(27)
پس چون مرگ را بر او مقرّر داشتیم جز جنّبنده ای خاکی [ = موریانه ] که عصای او را [ به تدریج ] می خورد [ آدمیان را ] از مرگ او آگاه نگردانید پس چون [ سلیمان ] فرو افتاد، برای جنّیان روشن گردید که اگر غیب می دانستند در آن عذاب خفّت آور [ باقی ] نمی ماندند. »
حضور عفریت جنّی در میان اشراف و درباریان سلیمان (علیه السلام)
« قَالَ عِفْرِیتٌ مِنَ الْجِنِّ أَنَا آتِیکَ بِهِ قَبْلَ أَنْ تَقُومَ مِنْ مَقَامِکَ وَإِنِّی عَلَیهِ لَقَوِی أَمِینٌ؛(28)
عفریتی از جنّ گفت: من آن را پیش از آنکه از مجلس خود برخیزی برای تو می آورم و بر این [ کار ] سخت توانا و مورد اعتمادم. »

عدم آگاهی جنّیان از مرگ سلیمان (علیه السلام): موجب رنج و خفّت آنان
فَلَمَّا قَضَینَا عَلَیهِ الْمَوْتَ مَا دَلَّهُمْ عَلَى مَوْتِهِ إِلَّا دَابَّهُ الْأَرْضِ تَأْکُلُ مِنْسَأَتَهُ فَلَمَّا خَرَّ تَبَینَتِ الْجِنُّ أَنْ لَوْ کَانُوا یعْلَمُونَ الْغَیبَ مَا لَبِثُوا فِی الْعَذَابِ الْمُهِینِ؛(29)
پس چون مرگ را بر او مقرّر داشتیم جز جنّبنده ای خاکی [= موریانه ] که عصای او را [ به تدریج ] می خورد [ آدمیان را ] از مرگ او آگاه نگردانید پس چون [ سلیمان ] فرو افتاد، برای جنّیان روشن گردید که اگر غیب می دانستند در آن عذاب خفّت آور [ باقی ] نمی ماندند. »
اسارت و در بند بودن گروهی از جنّیان در حکومت سلیمان (علیه السلام)
« وَالشَّیاطِینَ کُلَّ بَنَّاءٍ وَغَوَّاصٍ * وَآخَرِینَ مُقَرَّنِینَ فِی الْأَصْفَادِ؛(30)
و شیطان ها را [ از ] بنّا و غوّاص تا [ وحشیان ] دیگر را که جفت جفت با زنجیرها به هم بسته بودند، [ تحت فرمانش در آوردیم ]. »

2. جنّیان و محمّد (صلی الله علیه و آله)
روی آوردن گروهی از جنّیان به سوی پیامبر (صلی الله علیه و آله) برای استماع قرآن با تدبیر الهی
« وَإِذْ صَرَفْنَا إِلَیکَ نَفَرًا مِنَ الْجِنِّ یسْتَمِعُونَ الْقُرْآنَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قَالُوا أَنْصِتُوا فَلَمَّا قُضِی وَلَّوْا إِلَى قَوْمِهِمْ مُنْذِرِینَ؛(31)
و چون تنی چند از جنّ را به سوی تو روانه کردیم که قرآن را بشنوند، پس چون بر آن حاضر شدند، [ به یکدیگر ] گفتند: گوش فرا دهید و چون به انجام رسید، هشداردهنده به سوی قوم خود بازگشتند. »
حضور عدّه ای از جنّیان نزد پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) برای شنیدن قرآن
وَإِذْ صَرَفْنَا إِلَیکَ نَفَرًا مِنَ الْجِنِّ یسْتَمِعُونَ الْقُرْآنَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قَالُوا أَنْصِتُوا فَلَمَّا قُضِی وَلَّوْا إِلَى قَوْمِهِمْ مُنْذِرِینَ؛(32)
و چون تنی چند از جنّ را به سوی تو روانه کردیم که قرآن را بشنوند، پس چون بر آن حاضر شدند، [ به یکدیگر ] گفتند: گوش فرا دهید و چون به انجام رسید، هشداردهنده به سوی قوم خود بازگشتند. »
« وَأَنَّهُ لَمَّا قَامَ عَبْدُ اللَّهِ یدْعُوهُ کَادُوا یکُونُونَ عَلَیهِ لِبَدًا؛(33)
و همین که بنده ی خدا برخاست تا او را بخواند چیزی نمانده بود که بر سر وی فرو افتند. »
جنّیان و دعوت گروهی از هم نوعانشان برای گرویدن به پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)
« وَإِذْ صَرَفْنَا إِلَیکَ نَفَرًا مِنَ الْجِنِّ یسْتَمِعُونَ الْقُرْآنَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قَالُوا أَنْصِتُوا فَلَمَّا قُضِی وَلَّوْا إِلَى قَوْمِهِمْ مُنْذِرِینَ * قَالُوا یا قَوْمَنَا إِنَّا سَمِعْنَا کِتَابًا أُنْزِلَ مِنْ بَعْدِ مُوسَى مُصَدِّقًا لِمَا بَینَ یدَیهِ یهْدِی إِلَى الْحَقِّ وَإِلَى طَرِیقٍ مُسْتَقِیمٍ * یا قَوْمَنَا أَجِیبُوا دَاعِی اللَّهِ وَآمِنُوا بِهِ یغْفِرْ لَکُمْ مِنْ ذُنُوبِکُمْ وَیجِرْکُمْ مِنْ عَذَابٍ أَلِیمٍ؛(34)
و چون تنی چند از جنّ را به سوی تو روانه کردیم که قرآن را بشنوند، پس چون بر آن حاضر شدند، [ به یکدیگر ] گفتند: گوش فرا دهید و چون به انجام رسید، هشداردهنده به سوی قوم خود بازگشتند. گفتند: ای قوم ما، ما کتابی را شنیدیم که بعد از موسی نازل شده [ و ] تصدیق کننده ی [ کتاب های ] پیش از خود است و به سوی حق و به سوی راهی راست راهبری می کند. ای قوم ما، دعوت کننده ی خدا را پاسخ [ مثبت ] دهید و به او ایمان آورید تا [ خدا ] برخی از گناهانتان را بر شما ببخشاید و از عذابی پر درد پناهتان دهد. »

3. جنّیان و موسی (علیه السلام)
آگاهی و اعتقاد برخی جنّیان به شریعت موسی (علیه السلام)
« قَالُوا یا قَوْمَنَا إِنَّا سَمِعْنَا کِتَابًا أُنْزِلَ مِنْ بَعْدِ مُوسَى مُصَدِّقًا لِمَا بَینَ یدَیهِ یهْدِی إِلَى الْحَقِّ وَإِلَى طَرِیقٍ مُسْتَقِیمٍ؛(35)
گفتند: ای قوم ما، ما کتابی را شنیدیم که بعد از موسی نازل شده [ و ] تصدیق کننده ی [ کتاب های ] پیش از خود است و به سوی حق و به سوی راهی راست راهبری می کند. »

هدایت جنّیان
تلاش جنّیان مؤمن برای هدایت هم نوعان خود
« قَالُوا یا قَوْمَنَا إِنَّا سَمِعْنَا کِتَابًا أُنْزِلَ مِنْ بَعْدِ مُوسَى مُصَدِّقًا لِمَا بَینَ یدَیهِ یهْدِی إِلَى الْحَقِّ وَإِلَى طَرِیقٍ مُسْتَقِیمٍ * یا قَوْمَنَا أَجِیبُوا دَاعِی اللَّهِ وَآمِنُوا بِهِ یغْفِرْ لَکُمْ مِنْ ذُنُوبِکُمْ وَیجِرْکُمْ مِنْ عَذَابٍ أَلِیمٍ؛(36)
گفتند: ای قوم ما، ما کتابی را شنیدیم که بعد از موسی نازل شده [ و ] تصدیق کننده ی [ کتاب های ] پیش از خود است و به سوی حق و به سوی راهی راست راهبری می کند. ای قوم ما، دعوت کننده ی خدا را پاسخ [ مثبت ] دهید و به او ایمان آورید تا [ خدا ] برخی از گناهانتان را بر شما ببخشاید و از عذابی پر درد پناهتان دهد. »
« قُلْ أُوحِی إِلَی أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا * یهْدِی إِلَى الرُّشْدِ فَآمَنَّا بِهِ وَلَنْ نُشْرِکَ بِرَبِّنَا أَحَدًا؛(37)
بگو به من وحی شده است که تنی چند از جنّیان گوش فرا داشتند و گفتند: به راستی ما قرآنی شگفت آور شنیدیم. [ که ] به راه راست هدایت می کند پس به آن ایمان آوردیم و هرگز کسی را شریک پروردگارمان قرار نخواهیم داد. »

دعوت از جنّیان
دعوت جنّیان مؤمن به قرآن از قوم خود برای گرویدن به پیامبر (صلی الله علیه و آله)
« وَإِذْ صَرَفْنَا إِلَیکَ نَفَرًا مِنَ الْجِنِّ یسْتَمِعُونَ الْقُرْآنَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قَالُوا أَنْصِتُوا فَلَمَّا قُضِی وَلَّوْا إِلَى قَوْمِهِمْ مُنْذِرِینَ * قَالُوا یا قَوْمَنَا إِنَّا سَمِعْنَا کِتَابًا أُنْزِلَ مِنْ بَعْدِ مُوسَى مُصَدِّقًا لِمَا بَینَ یدَیهِ یهْدِی إِلَى الْحَقِّ وَإِلَى طَرِیقٍ مُسْتَقِیمٍ * یا قَوْمَنَا أَجِیبُوا دَاعِی اللَّهِ وَآمِنُوا بِهِ یغْفِرْ لَکُمْ مِنْ ذُنُوبِکُمْ وَیجِرْکُمْ مِنْ عَذَابٍ أَلِیمٍ؛(38)
و چون تنی چند از جنّ را به سوی تو روانه کردیم که قرآن را بشنوند، پس چون بر آن حاضر شدند، [ به یکدیگر ] گفتند: گوش فرا دهید و چون به انجام رسید، هشداردهنده به سوی قوم خود بازگشتند. گفتند: ای قوم ما، ما کتابی را شنیدیم که بعد از موسی نازل شده [ و ] تصدیق کننده ی [ کتاب های ] پیش از خود است و به سوی حق و به سوی راهی راست راهبری می کند. ای قوم ما، دعوت کننده ی خدا را پاسخ [ مثبت ] دهید و به او ایمان آورید تا [ خدا ] برخی از گناهانتان را بر شما ببخشاید و از عذابی پر درد پناهتان دهد. »
دعوت جنّیان مؤمن از قوم خود برای ایمان به خدا
« قُلْ أُوحِی إِلَی أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا * وَأَنَّا لَمَّا سَمِعْنَا الْهُدَى آمَنَّا بِهِ فَمَنْ یؤْمِنْ بِرَبِّهِ فَلَا یخَافُ بَخْسًا وَلَا رَهَقًا؛(39)
بگو به من وحی شده است که تنی چند از جنّیان گوش فرا داشتند و گفتند: به راستی ما قرآنی شگفت آور شنیدیم و ما چون هدایت را شنیدیم، بدان گرویدیم؛ پس کسی که به پروردگار خود ایمان آورد از کمی [ پاداش ] و سختی بیم ندارد. »

جنّیان و توحید
اعتقاد گروهی از جنّیان به خدای یگانه
« قُلْ أُوحِی إِلَی أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا * یهْدِی إِلَى الرُّشْدِ فَآمَنَّا بِهِ وَلَنْ نُشْرِکَ بِرَبِّنَا أَحَدًا * وَأَنَّهُ تَعَالَى جَدُّ رَبِّنَا مَا اتَّخَذَ صَاحِبَهً وَلَا وَلَدًا؛(40)
بگو به من وحی شده است که تنی چند از جنّیان گوش فرا داشتند و گفتند: به راستی ما قرآنی شگفت آور شنیدیم. [ که ] به راه راست هدایت می کند پس به آن ایمان آوردیم و هرگز کسی را شریک پروردگارمان قرار نخواهیم داد و اینکه او، پروردگار والای ما، همسر و فرزندی اختیار نکرده است. »
« وَإِذْ صَرَفْنَا إِلَیکَ نَفَرًا مِنَ الْجِنِّ یسْتَمِعُونَ الْقُرْآنَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قَالُوا أَنْصِتُوا فَلَمَّا قُضِی وَلَّوْا إِلَى قَوْمِهِمْ مُنْذِرِینَ؛(41)
و چون تنی چند از جنّ را به سوی تو روانه کردیم که قرآن را بشنوند، پس چون بر آن حاضر شدند، [ به یکدیگر ] گفتند: گوش فرا دهید و چون به انجام رسید، هشداردهنده به سوی قوم خود بازگشتند. »
« قُلْ أُوحِی إِلَی أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا * یهْدِی إِلَى الرُّشْدِ فَآمَنَّا بِهِ وَلَنْ نُشْرِکَ بِرَبِّنَا أَحَدًا * وَأَنَّا لَمَّا سَمِعْنَا الْهُدَى آمَنَّا بِهِ فَمَنْ یؤْمِنْ بِرَبِّهِ فَلَا یخَافُ بَخْسًا وَلَا رَهَقًا؛(42)
بگو به من وحی شده است که تنی چند از جنّیان گوش فرا داشتند و گفتند: به راستی ما قرآنی شگفت آور شنیدیم [ که ] به راه راست هدایت می کند، پس به آن ایمان آوردیم و هرگز کسی را شریک پروردگارمان قرار نخواهیم داد و ما چون هدایت را شنیدیم، بدان گرویدیم؛ پس کسی که به پروردگار خود ایمان آورد از کمی [ پاداش ] و سختی بیم ندارد. »
« وَإِذْ صَرَفْنَا إِلَیکَ نَفَرًا مِنَ الْجِنِّ یسْتَمِعُونَ الْقُرْآنَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قَالُوا أَنْصِتُوا فَلَمَّا قُضِی وَلَّوْا إِلَى قَوْمِهِمْ مُنْذِرِینَ؛(43)
و چون تنی چند از جنّ را به سوی تو روانه کردیم که قرآن را بشنوند، پس چون بر آن حاضر شدند، [ به یکدیگر ] گفتند: گوش فرا دهید و چون به انجام رسید، هشداردهنده به سوی قوم خود بازگشتند. »
« قُلْ أُوحِی إِلَی أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا * یهْدِی إِلَى الرُّشْدِ فَآمَنَّا بِهِ وَلَنْ نُشْرِکَ بِرَبِّنَا أَحَدًا؛(44)
بگو به من وحی شده است که تنی چند از جنّیان گوش فرا داشتند و گفتند: به راستی ما قرآنی شگفت آور شنیدیم [ که ] به راه راست هدایت می کند، پس به آن ایمان آوردیم و هرگز کسی را شریک پروردگارمان قرار نخواهیم داد. »
« وَإِذْ صَرَفْنَا إِلَیکَ نَفَرًا مِنَ الْجِنِّ یسْتَمِعُونَ الْقُرْآنَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قَالُوا أَنْصِتُوا فَلَمَّا قُضِی وَلَّوْا إِلَى قَوْمِهِمْ مُنْذِرِینَ؛(45)
و چون تنی چند از جنّ را به سوی تو روانه کردیم که قرآن را بشنوند، پس چون بر آن حاضر شدند، [ به یکدیگر ] گفتند: گوش فرا دهید و چون به انجام رسید، هشداردهنده به سوی قوم خود بازگشتند. »
« قُلْ أُوحِی إِلَی أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا * یهْدِی إِلَى الرُّشْدِ فَآمَنَّا بِهِ وَلَنْ نُشْرِکَ بِرَبِّنَا أَحَدًا؛ (46)
بگو به من وحی شده است که تنی چند از جنّیان گوش فرا داشتند و گفتند: به راستی ما قرآنی شگفت آور شنیدیم [ که ] به راه راست هدایت می کند، پس به آن ایمان آوردیم و هرگز کسی را شریک پروردگارمان قرار نخواهیم داد. »
« وَأَنَّا لَمَّا سَمِعْنَا الْهُدَى آمَنَّا بِهِ فَمَنْ یؤْمِنْ بِرَبِّهِ فَلَا یخَافُ بَخْسًا وَلَا رَهَقًا؛(47)
و ما چون هدایت را شنیدیم، بدان گرویدیم؛ پس کسی که به پروردگار خود ایمان آورد از کمی [ پاداش ] و سختی بیم ندارد. »

دین جنّیان
اعتقاد برخی جنّیان به شریعت موسی (علیه السلام)
« قَالُوا یا قَوْمَنَا إِنَّا سَمِعْنَا کِتَابًا أُنْزِلَ مِنْ بَعْدِ مُوسَى مُصَدِّقًا لِمَا بَینَ یدَیهِ یهْدِی إِلَى الْحَقِّ وَإِلَى طَرِیقٍ مُسْتَقِیمٍ؛(48)
گفتند: ای قوم ما، ما کتابی را شنیدیم که بعد از موسی نازل شده [ و ] تصدیق کننده ی [ کتاب های ] پیش از خود است و به سوی حق و به سوی راهی راست راهبری می کند. »

پذیرش اسلام از سوی گروهی از جنّیان
« وَأَنَّا لَمَّا سَمِعْنَا الْهُدَى آمَنَّا بِهِ فَمَنْ یؤْمِنْ بِرَبِّهِ فَلَا یخَافُ بَخْسًا وَلَا رَهَقًا * وَأَنَّا مِنَّا الْمُسْلِمُونَ وَمِنَّا الْقَاسِطُونَ فَمَنْ أَسْلَمَ فَأُولَئِکَ تَحَرَّوْا رَشَدًا؛(49)
و ما چون هدایت را شنیدیم، بدان گرویدیم؛ پس کسی که به پروردگار خود ایمان آورد از کمی [ پاداش ] و سختی بیم ندارد و از میان ما برخی فرمانبردار و برخی از ما منحرفند؛ پس کسانی که به فرمانند آنان در جست و جوی راه درستند. »

سفیهان جنّیان
نسبت سخنان ناروا از جانب سفیهان جنّ به خدا
« قُلْ أُوحِی إِلَی أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا * وَأَنَّهُ تَعَالَى جَدُّ رَبِّنَا مَا اتَّخَذَ صَاحِبَهً وَلَا وَلَدًا * وَأَنَّهُ کَانَ یقُولُ سَفِیهُنَا عَلَى اللَّهِ شَطَطًا؛(50)
بگو به من وحی شده است که تنی چند از جنّیان گوش فرا داشتند و گفتند: به راستی ما قرآنی شگفت آور شنیدیم و اینکه او، پروردگار والای ما، همسر و فرزندی اختیار نکرده است و [ شگفت ] آنکه کم خرد ما درباره ی خدا سخنانی یاوه می سراید. »
سفاهت و کم خردی برخی جنّیان
« قُلْ أُوحِی إِلَی أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا * وَأَنَّهُ کَانَ یقُولُ سَفِیهُنَا عَلَى اللَّهِ شَطَطًا؛(51)
بگو به من وحی شده است که تنی چند از جنّیان گوش فرا داشتند و گفتند: به راستی ما قرآنی شگفت آور شنیدیم [ شگفت ] آنکه کم خرد ما درباره ی خدا سخنانی یاوه می سراید. »

شرک جنّیان
شرک ورزی برخی جنّیان؛ با اعتقاد به همسر و فرزند داشتن خداوند
« قُلْ أُوحِی إِلَی أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا * وَأَنَّهُ تَعَالَى جَدُّ رَبِّنَا مَا اتَّخَذَ صَاحِبَهً وَلَا وَلَدًا * وَأَنَّهُ کَانَ یقُولُ سَفِیهُنَا عَلَى اللَّهِ شَطَطًا؛(52)
بگو به من وحی شده است که تنی چند از جنّیان گوش فرا داشتند و گفتند: به راستی ما قرآنی شگفت آور شنیدیم و اینکه او، پروردگار والای ما، همسر و فرزندی اختیار نکرده است و [ شگفت ] آنکه کم خرد ما درباره ی خدا سخنانی یاوه می سراید. »

شناخت جنّیان
جنّیان؛ موجوداتی با شعور و شناخت
« یا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ أَلَمْ یأْتِکُمْ رُسُلٌ مِنْکُمْ یقُصُّونَ عَلَیکُمْ آیاتِی وَینْذِرُونَکُمْ لِقَاءَ یوْمِکُمْ هَذَا قَالُوا شَهِدْنَا عَلَى أَنْفُسِنَا وَغَرَّتْهُمُ الْحَیاهُ الدُّنْیا وَشَهِدُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ أَنَّهُمْ کَانُوا کَافِرِینَ؛(53)
ای گروه جنّ و انس آیا از میان ما، فرستادگانی برای ما نیامدند که آیات مرا بر شما بخوانند و از دیدار این روزتان به شما هشدار دهند؟ گفتند: ما به زیان خود گواهی دهیم [ که آری آمدند ] و زندگی دنیا، فریبشان داد و بر ضدّ خود گواهی دادند که آنان کافر بوده اند. »
« قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَى أَنْ یأْتُوا بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لَا یأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ کَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِیرًا؛(54)
بگو اگر انس و جنّ گرد آیند تا نظیر این قرآن را بیاورند مانند آن را نخواهند آورد؛ هر چند برخی از آنها پشتیبان برخی [ دیگر ] باشند. »
« وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِکَهِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِیسَ کَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّیتَهُ أَوْلِیاءَ مِنْ دُونِی وَهُمْ لَکُمْ عَدُوٌّ بِئْسَ لِلظَّالِمِینَ بَدَلًا؛(55)
و [یاد کن] هنگامی را که به فرشتگان گفتیم آدم را سجده کنید پس [ همه ] جز ابلیس سجده کردند که از [ گروه ] جنّ بود و از فرمان پروردگارش سرپیچید؛ آیا [ با این حال ] او و نسلش را به جای من، دوستان خود می گیرید و حال آنکه آنها دشمن شمایند؟ و چه بد جانشینانی برای ستمگرانند. »
« وَلِسُلَیمَانَ الرِّیحَ غُدُوُّهَا شَهْرٌ وَرَوَاحُهَا شَهْرٌ وَأَسَلْنَا لَهُ عَینَ الْقِطْرِ وَمِنَ الْجِنِّ مَنْ یعْمَلُ بَینَ یدَیهِ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَمَنْ یزِغْ مِنْهُمْ عَنْ أَمْرِنَا نُذِقْهُ مِنْ عَذَابِ السَّعِیرِ * فَلَمَّا قَضَینَا عَلَیهِ الْمَوْتَ مَا دَلَّهُمْ عَلَى مَوْتِهِ إِلَّا دَابَّهُ الْأَرْضِ تَأْکُلُ مِنْسَأَتَهُ فَلَمَّا خَرَّ تَبَینَتِ الْجِنُّ أَنْ لَوْ کَانُوا یعْلَمُونَ الْغَیبَ مَا لَبِثُوا فِی الْعَذَابِ الْمُهِینِ؛(56)
و باد را برای سلیمان [ رام کردیم ] که رفتن آن بامداد یک ماه و آمدنش شبانگاه یک ماه [ راه ] بود و معدن مس را برای او ذوب [ و روان ] گردانیدیم و برخی از جنّ به فرمان پروردگارشان پیش او کار می کردند و هرکس از آنها، از دستور ما سر بر می تافت از عذاب سوزان به او می چشانیدیم. پس چون مرگ را بر او مقرّر داشتیم جز جنّبنده ای خاکی [ = موریانه ] که عصای او را [ به تدریج ] می خورد [ آدمیان را ] از مرگ او آگاه نگردانید پس چون [ سلیمان ] فرو افتاد برای جنّیان روشن گردید که اگر غیب می دانستند در آن عذاب خفّت آور [ باقی ] نمی ماندند. »
« أَئِنَّکُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجَالَ وَتَقْطَعُونَ السَّبِیلَ وَتَأْتُونَ فِی نَادِیکُمُ الْمُنْکَرَ فَمَا کَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَنْ قَالُوا ائْتِنَا بِعَذَابِ اللَّهِ إِنْ کُنْتَ مِنَ الصَّادِقِینَ؛(57)
آیا شما با مردها درمی آمیزید و راه [ توالد و تناسل ] را قطع می کنید و در محافل [ انس ] خود پلیدکاری می کنید و [ لی ] پاسخ قومش جز این نبود که گفتند: اگر راست می گویی عذاب خدا را برای ما بیاور. »
« وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِیعْبُدُونِ؛(58)
و جنّ و انس را نیافریدیم جز برای آنکه مرا بپرستند. »
« وَخَلَقَ الْجَانَّ مِنْ مَارِجٍ مِنْ نَارٍ * فَبِأَی آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ؛(59)
و جنّ را از تشعشعی از آتش خلق کرد. پس کدام یک از نعمت های پروردگارتان را منکرید؟ »
حقایق قرآن؛ قابل فهم و شناخت برای جنّیان
« وَإِذْ صَرَفْنَا إِلَیکَ نَفَرًا مِنَ الْجِنِّ یسْتَمِعُونَ الْقُرْآنَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قَالُوا أَنْصِتُوا فَلَمَّا قُضِی وَلَّوْا إِلَى قَوْمِهِمْ مُنْذِرِینَ؛(60)
و چون تنی چند از جنّ را به سوی تو روانه کردیم که قرآن را بشنوند، پس چون بر آن حاضر شدند، [ به یکدیگر ] گفتند: گوش فرا دهید و چون به انجام رسید، هشداردهنده به سوی قوم خود بازگشتند. »
« قُلْ أُوحِی إِلَی أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا * یهْدِی إِلَى الرُّشْدِ فَآمَنَّا بِهِ وَلَنْ نُشْرِکَ بِرَبِّنَا أَحَدًا * وَأَنَّا لَمَّا سَمِعْنَا الْهُدَى آمَنَّا بِهِ فَمَنْ یؤْمِنْ بِرَبِّهِ فَلَا یخَافُ بَخْسًا وَلَا رَهَقًا؛(61)
بگو به من وحی شده است که تنی چند از جنّیان گوش فرا داشتند و گفتند: به راستی ما قرآنی شگفت آور شنیدیم. [ که ] به راه راست هدایت می کند پس به آن ایمان آوردیم و هرگز کسی را شریک پروردگارمان قرار نخواهیم داد. »

پی‌نوشت‌ها:

1- سوره ی اعراف (7)، آیه ی 179.
2- همان.
3- سوره ی جنّ (72)، آیات 1 و 14.
4- سوره ی انعام (6)، آیه ی 128.
5- سوره ی اسراء (17)، آیه ی 88.
6- سوره ی انبیاء (21)، آیات 81 و 82.
7- سوره ی نمل (27)، آیه ی 17.
8- همان، آیه ی 39.
9- سوره ی سبأ (34)، آیه ی 12.
10- سوره ی ص (38)، آیات 36 و 37.
11- سوره ی جنّ (72)، آیه ی 6.
12- همان.
13- همان.
14- سوره ی اعراف (7)، آیه ی 27.
15- سوره ی انعام (6)، آیه ی 112.
16- همان، آیه ی 128.
17- سوره ی کهف (18)، آیه ی 50.
18- سوره ی انعام (6)، آیه ی 128.
19- سوره ی اسراء (17)، آیه ی 88.
20- سوره ی ناس (114)، آیات 1 و 5 و 6.
21- سوره ی انعام (6)، آیه ی 112.
22- همان.
23- سوره ی بقره (2)، آیه ی 102.
24- سوره ی انبیاء (21)، آیات 81 و 82.
25- سوره ی ص (38)، آیات 36 و 37.
26- سوره ی انبیاء (21)، آیات 81 و 82.
27- سوره ی سبأ (34)، آیه ی 14.
28- سوره ی نمل (27)، آیه ی 39.
29- سوره ی سبأ (34)، آیه ی 14.
30- سوره ی ص (38)، آیات 37 و 38.
31- سوره ی احقاف (46)، آیه ی 29.
32- همان.
33- سوره ی جنّ (72)، آیه ی 19.
34- سوره ی احقاف (46)، آیات 31-29.
35- همان، آیه ی 30.
36- سوره ی احقاف (46)، آیات 30 و 31.
37- سوره ی جنّ (72)، آیات 1 و 2.
38- سوره ی احقاف (46)، آیات 29-31.
39- سوره ی جنّ (72)، آیات 1 و 13.
40- همان، آیات 1-3.
41- سوره ی احقاف (46)، آیه ی 29.
42- سوره ی جنّ (72)، آیات 1 و 2 و 13.
43- سوره ی احقاف (46)، آیه ی 29.
44- سوره ی جنّ (72)، آیه ی 1 و 2.
45- سوره ی احقاف (46)، آیه ی 29.
46- سوره ی جنّ (72)، آیه ی 1 و 2.
47- همان، آیه ی 13.
48- سوره ی احقاف (46)، آیه ی 30.
49- سوره ی جنّ (72)، آیات 13 و 14.
50- همان، آیات 1 و 3 و 4.
51- همان، آیات 1 و 4.
52- همان، آیات 1 و 3 و 4.
53- سوره ی انعام (6)، آیه ی 130.
54- سوره ی اسراء (17)، آیه ی 88.
55- سوره ی کهف (18)، آیه ی 50.
56- سوره ی سبأ (34)، آیات 12 و 14.
57- سوره ی عنکبوت (29)، آیه ی 29.
58- سوره ی ذاریات (51)، آیه ی 56.
59- سوره ی الرحمن (55)، آیات 15-16.
60- سوره ی احقاف (46)، آیه ی 29.
61- سوره ی جنّ (72)، آیات 1 و 2 و 13.
منبع مقاله :
مؤسسه فرهنگی موعود عصر (عجل تعالی فرجه الشریف)؛ (1390)، جنّ « مطالعات قرآنی و روایی درباره ی جنّ » ، تهران: موعود عصر (عجل تعالی فرجه الشریف)، چاپ اوّل.