پرسش بیشتر مؤمنان آن است که حقیقت شب قدر چیست؟ و به راستی، در این شب‌ها چه بخواهیم و چگونه بخواهیم که برایمان نافع‌تر و نیکوتر باشد؟ برای یافتن پاسخ این پرسش به پای سخن استاد صاحب سخن، جناب حجّت‌الاسلام حاج شیخ کاظم صدّیقی می‌نشینیم. باشد که توشه‌ای برگیریم.
حقیقت شب قدر را هیچ کس جز خدا نمی‌شناسد، این جزء اسرار الهی است و خدایی که برای بندگانش شب قدر را مقدّر کرده، خودش برای شب قدر چند امتیاز قرار داده است: اوّل اینکه، شب قدر، ظرف نزول قرآن است؛ «إنّا أنزلناه فی لیله القدر». دوم اینکه، شب تقدیر است. تقدیر آحاد بشر در این شب رقم می‌خورد. سوم آنکه، شب قدر، ملکوتی دارد و اگر کسی آن را درک کند می‌تواند یک شبه به اندازه یک عمر برای خودش ذخیره بردارد؛ قرآن از این فضیلت منحصر به فرد شب قدر چنین تعبیر می‌کند: «لیله القدر خیرٌ من ألف شهرٍ». فضیلت چهارم آنکه، شب قدر، نزول تمامی ملائکه به محضر حضرت صاحب‌العصر و الزّمان(ع) است؛ یعنی شبی است که وجود مقدّس امام عصر(ع) تمام موجودات را تحت اشراف مخصوص قرار می‌دهند، و بر همین اساس است که در شب قدر، امکانِ بخشیده شدن برای همگان فراهم می‌شود و اگر کسی در این شب بخشیده نشود مشخّص می‌شود که دیگر قابلیّتی برای آمرزش در وجودش موجود نیست. حال، اگر کسی شب قدر را درک نکرد و جاماند، دیگر برایش زمینه آمرزش نیست مگر اینکه در «عرفات» باز دامن حضرت حجّت(ع) را بگیرد. بنابراین شب قدر شبی است که انسان باید گذشته خویش را در آن شب ورق بزند و به عنوان یک مریضی که دردهای خود را شناخته است، این دردها را به طبیب خودش ـ امام زمان(ع) ـ عرضه کند و با نظر ولایی حضرت، تمام گناهان سابقش را از دریچه وساطت حضرت، جهت استغفار نزد خداوند ببرد تا بخشیده شود. ضمناً برای حدّاقل یک سال آینده‌اش هم، تصمیم جدّی بگیرد.
در این شب عظیم، انسان باید آن قدر خود را برای امام زمان(ع) شیرین کند تا حضرت او را بپسندند و سعادت یک سال را برای او بنویسند. إن‌شاءالله.

آیا در این شب، حقّ خاصّی از خداوند متعال بر گردن بندگان هست؟

خداوند متعال همیشه حقّ مطلق است و همه بدهکار اویند. حالا اگر صحبت حقّ ویژه خداوند بر بندگان باشد، این منوط به میزان بندگی بندگان در این شب است. «هل جزاء الإحسان إلّا الإحسان؟» خدا که سفره رمضان را پهن کرده، تا شب قدر ما را پرورانده تا ما بتوانیم شب قدر او را درک کنیم، در این شب، عزمِ بخشش تمام گناهانمان را کرده است، خب چه حقّی بالاتر از اینها خواهد بود؟ یعنی ما از خدا دیگر چه می‌خواهیم که به ما نمی‌دهد؟
خدای متعال بالاترین مرتبه محبّتش را در شب قدر اعمال می‌کند و ما که نمی‌توانیم محبّت خدا را جبران کنیم، تنها قادر به اظهار شرمندگی در مقابل اوییم و باید عرضه بداریم که خدایا! کسی قدرت جبران لطف و احسان تو را ندارد. همین‌که بنده‌ای «الحمد لله» می‌گوید و خود را ناتوان از شکرگزاری می‌داند، همان چیزی است که ائمه طاهرین(ع) از او خواسته‌اند (بنده حقّ شکرگزاری را ادا کرده است).

چه رابطه‌ای میان لیله القدر و حضرات معصومین(ع) وجود دارد؟

بدیهی است که آن «قدر»، قلم تقدیر وجود مقدّس امام عصر(ع) است. خداوند از طریق وجود مقدّس امام زمان(ع) سرنوشت را می‌نویسد. قلم، امام زمان(ع) است، عرش، امام زمان(ع) است، کرسی، امام زمان(ع) است و نزول ملائکه هم آن شب، نزد امام زمان(ع) است. بنابراین گذشته را امام زمان(ع) نمره می‌دهد، آینده را هم امام زمان(ع) می‌نویسد.
تمام امور به دست خلیفه مطلق خدا انجام می‌شود و هنر، هنر کسی است که آن شب بیشترین توجّه و توسّل را به امام زمان(ع) و بر حسب روایات به باطن شب قدر که حضرت زهرا(س) است، ابراز نماید. این را هم باید دانست که امام زمان(ع) هم نسبت به مادر گرامی‌شان یک حساسیّت خاصّی دارند. اگر کسی در این شب از حضرت زهرا(س) حواله بیاورد [و متوسّل به آن حضرت(س) شود] قطعاً امام زمان(ع) امضا خواهد کرد.
گفت‌وگو با حجّت‌الاسلام و المسلمین شیخ کاظم صدّیقی
منبع:ماهنامه موعود شماره 103.