چگونه می توان دوستان منحرف را به راه راست هدایت کشاند لطفاٌ کاملاً توضیح دهید؟

پاسخ

عصر حاضر، ‌عصری است که مرزها تقریباً معنای خود را از دست داده است یک فرد در یک سوی کره خاکی به راحتی اطلاعات فرد آن سوی کره و مرزها را می تواند به دست آورد و این به وسیله رسانه‌های گسترده‌ی امروزی ممکن است اگر چه حسنی داشته باشد زیان‌هایی نیز به همراه دارد، گسترده گی رسانه ها و در نتیجه اطلاعات ورودی، ذهن و روان ما را به کا می گیرد مخصوصاَ اگر این اطلاعات مخرّب باشد و فرد مورد نظر نتواند صلاح خود را تشخیص دهد و مفید را از غیر مفید تشخیص دهد مخصوصاَ اگر افراد یک جامعه آگاهی لازم را نداشته باشند و یا از لحاظ ایمان و فرهنگ در سطح پایین تری قرار بگیرند در این مواقع کار مشکل می شود به هر حال ما در این گونه اجتماعی زندگی می کنیم که خوب و بد کار ما همچون روزنامه ای از مقابل ما می گذرد.
اما این‌که به صورت موردی چگونه رفتار کنیم و وظیفه شما در قبال فرد مورد نظرتان چیست، باید عرض نمود که این مطلب تا حدودی به نسبت و رابطه شما با یکدیگر بستگی دارد. لذا اگر فکری می کنید که حرف و نصیحت شما را می پذیرند، سعی کنید کم کم و با برخورد ها و تذکرات شایسته ایشان را متوجه رفتارهایشان بکنید. توجه داشته باشید که هیچ گاه با انتقاد، توهین، تحقیر، شروع نکنید، اگر هدایت و راهنمایی شما با انتقاد و توهین و تحقیر شروع شود، مطمئن باشید که اثری نخواهد داشت بلکه باعث مقاومت و مخالفت از سوی ایشان شده و در آینده نیز به رفتارهای خود ادامه خواهند داد. اگر واقع بینانه تر به قضایا نگاه کنیم می بینیم بسیاری از انحرافات اخلاقی و لجبازی های نوجوانان و جوانان در اثر برخوردهای نادرست والدین و اطرافیان ایجاد شده و یا تشدید می شود، برای آنکه نصیحت و گفتار شما در مورد ایشان موفقیت آمیز باشد و موثر افتد به اصول زیر توجه کنید.
1. شرائط امر به معروف و نهی از منکر را رعایت بکنید و اگر اطلاعی از آن شرائط ندارید با مطالعه کتابهای مربوط آگاهی خود را بالا ببرید.
2. مراحل امر به معروف و نهی از منکر را هم رعایت کنید.
3. همانطور که گفته شد هرگز با توهین و تحقیر و اهانت، بخصوص در حضور دیگران نمی شود کار را به پیش برد این گونه برخورد گاهی عامل لجاجت می شود. شخصیت دادن به طرف و برخورد احترام آمیز او را بهتر جذب می کند.[1] 4. خیلی ها از روی غفلت از مقام و جایگاه ارزشی انسان نزد خدا به مفاسد و انحرافات اخلاقی روی می آورند، در این مواقع توجه دادن به شأن والای انسانی مؤثر می افتد در این زمان می توانیم از جوان های پاک و مهذب و الگوهای متعالی بهره ببرید.
5. در ارشادهای خود «زمینه سازی» را فراموش نکنید و تدریجاً شروع کنید، از نکاتی که آمادگی روحی طرف مقابل را فراهم می کند استفاده کنید تا حرف شما موثر شود.
6. با دیگران باید به گونه ای برخورد کرد که به ما اعتماد کند و حرف های ما را از روی خیر خواهی بدانند و باورشان بیاید که خیر و صلاح آنان را می خواهیم و هیچ غرض خاص و یا عداوتی در میان نیست.
7. تذکر مستقیم و یکباره به اشخاص بویژه جوانان و نوجوانانی که روحیه انتقاد پذیری ندارند گاهی سبب کدورت می گردد درباره این گونه افراد غیر مستقیم وارد شدن بهتر است.
8. فراموش نکنید همیشه با انتقاد و نصیحت و نهی کردن کارها سامان نمی یابد، گاهی برای یک مشکل باید راه حل ارائه دهید و جایگزین پیدا کنید مثلاً برای جلوگیری از رو آوردن به فیلمهای آنچنانی و نا هنجار،‌ موارد مثبت و فیلمهای خوب ارائه دهید و جایگزین کنید‌ پس صرف ایجاد بن بست و راه بندان،‌علاج کار نیست، راهگشایی مفیدتر است.[2] 9. روانشناسان معتقدند که در برخورد با افراد، ابتدا روی جنبه های مثبت آنان انگشت بگذاریم و تشویقشان کنیم. آنگاه از کار ناشایستی انتقاد کنیم، آن تقدیر و ستایش قلبی زمینه پذیرش انتقاد بعدی می شود، پس نباید تنها عیوب و خطا ها را دید.[3] 10. با بزرگتر ها مشورت کنید برای دوستانتان الگوی عملی باشید تا گفتاری برای آنها کتاب معرفی کنید. اگر توانایی آن را دارید دوستان خود را از الگوهای نا مناسب و رفقای بد جدا کنید.
11. یکی از راههای هدایت این است که جوانان را با تجربه های تلخ آشنا کرد، عواقبی تلخ که ممکن است دامنگیر آنها شود و دیگر راه برگشتی هم وجود نداشته باشد.
12. نامه نگاری: انسان ها دارای وجدان و فطرتی نیکو هستند، بنابراین اگر با آن روبرو شوند به گناه خود اعتراف می کنند و برای برگشت آماده تر شوند با نامه نوشتن به دوستان وقت زیادتری برای تأمل ایجاد می شود که انسان به فکر فرو می رود.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. احمد لقمانی، شیوه جذب جوانان در تبلیغ، نشر عصر سعادت، چاپ اول 1380.
2. مصطفی دلشاد تهرانی، روشهای تربیت در نهح البلاغه،‌ انتشارات دریا، چاپ اول 1379.
3. محمد ناصر انتصاری، بحرانها و درمان ها در دوره بلوغ، انتشارات گرگان چاپ اول 1382.
4. سید حسن اسلامی، امر به معروف و نهی از منکر، نشر خرم 1376.

پی نوشت ها:
[1] . جهانگرد، یدالله، نحوه رفتار والدین با فرزندان، انتشارات انجمن اولیا و مربیان، ‌چاپ ششم ، 1377، ص135 و 128.
[2] . نوایی نژاد، شکوه، رفتارهای بهنجار و نابهنجار کودکان و نوجوانان، انتشارات ابتکار، 1362.
[3] . جهانگرد، یدالله، نحوه رفتار والدین با فرزندان، انتشارات انجمن اولیا و مربیان، ‌چاپ ششم ، 1379، ص91 و 89.