ابتدا ذکر این نکته ضروری است که بهترین و کاملترین و جامع ترین کتابی که به طور کلی و فهرست وار همه احکام عملی و مسائل اخلاقی باید ها و نبایدها را متذکر شده قرآن کریم معجزه جاوید پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ است. «ذلک الکتاب لاریب فیه هُدیً للمتقین»[1]. این کتاب که هیچ شکی در آن نیست همانا مایه هدایت برای متقین است. و در جایی دیگر آمده است «و اِنَّهُ لَهُدیً وَ رَحْمَهٌ لِلمُؤمنین»[2] و همین کتاب خدا، برای اهل ایمان، هدایت و رحمت است.
امیر المؤمنین در نهج البلاغه در وصف هدایت گری قرآن مجید می فرماید: و کسی با این قرآن ننشست (قرائت ننمود و در آن تدبّر و اندیشه نکرد) مگر آنکه وقتی از نزدش برخاست چیزی بر او افزوده یا چیزی از او کاسته شد. هدایت و رستگاری او افزایش یافت یا کوری و گمراهی او کم گردید. و بدانید که هیچ کس را بعد از (خواندن و عمل کردن) قرآن، نیازی نیست و نه برای کسی پیش از آشنایی با قرآن بی نیازی. پس بهبودی دردهای روحی و جسمی خود را از آن بخواهید و در سختی و گرفتاری از آن کمک بطلبید. زیرا شفاء  بهبودی بزرگترین دردها (که کفر و نفاق و تباهی و گمراهی می باشد) در قرآن است.[3] بنابراین یک مسلمان واقعی همواره باید با مطالعه و تفکر در آیات قرآن و تفاسیر آن، به رهنمودها و دستورهای  آن عمل کرد تا آدمی به انحراف و گمراهی کشیده نشود. بعد از آن می بایست به احادیث و روایات پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ و امامان معصوم که هرگز سخنی ناحق و ناصواب از آنها صادر نشده مراجعه کرد و پیروی کاملی نمود؛ بدین منظور لازم است به کتب احادیث شیعی مطمئن و قابل اعتماد رجوع و مطالعه کرد مثل کتاب اصول کافی کلینی و نهج البلاغه و وسائل الشیعه حر عاملی و …
بعد از این کتابهای مرجع، برای آگاهی و آشنایی از وظایف و باید ها و نبایدهای یک مسلمان واقعی می توان به کتابهای اخلاقی و تفسیری و احادیثی از مؤلفین مشهور و قابل اطمینان مراجعه کرد.
از جمله آنها عبارتنداز:
1.سنن النبی ـ صلّی الله علیه و آله ـ آداب، سنن و روش رفتاری پیامبر گرامی اسلام ـ صلّی الله علیه و آله ـ از علامه طباطبائی با ترجمه حسین استاد ولی، ناشر انتشارات پیام آزادی.
2. خودسازی یا تزکیه و تهذیب نفس، از ابراهیم امینی، انتشارات شفق.
3. جهاد با نفس، سلسله درسهای اخلاق از آیت الله حسین مظاهری، انتشارات انجمن اسلامی معلمان.
4. نصایح یا سخنان چهارده معصوم، تألیف از آیت الله مشکینی، با ترجمه آیت الله جنتی، انتشارات نشر الهادی.
5. سیمای فرزانگان، از رضا مختاری، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
6. بررسی جوانان درباره مسائل اسلامی، توسط جمعی از نویسندگان، انتشارات کتابخانه مدرسه چهل ستون.
7. آداب معاشرت از نظر قرآن و عترت از سید حمزه موسوی.
8. آداب معاشرت در اسلام، محمد حسین جلالی، انتشارات سازمان تبلیغات اسلامی 1372.
9. اسلام چیست؛ سید محمد شیرازی؛ ناشر کانون نشر اندیشه های اسلامی.
10. اخلاق و معاشرت در اسلام، از علی قائمی، انتشارات امیری.
11. آموزش عقاید و دستورات دینی، علامه طباطبائی، انتشارات بنیاد جانبازان تهران.
12. آموزش دین، ابراهیم امینی

پی نوشت ها:
[1] . سوره بقره، آیه 2.
[2] . سوره نمل، آیه 77.
[3] . نهج البلاغه، فیض الاسلام، خطبه 175، ص 567.