هر زمان رشد جسمی، بلوغ جنسی، عقلی و اجتماعی برای فرد حاصل شود و دختر و پسر نیاز به ازدواج در درونشان بیدار گردد؛ موقع ازدواج آن فرد میباشد. این نیاز به ازدواج، اکثراً بعد از سنّ بلوغ شرعی دختر و پسر میباشد. امّا زمان ظهور این نیاز در افراد، متفاوت میباشد. حال اگر شما احساس میکنید نیاز به ازدواج دارید و توانایی اداره یک خانواده را دارید،[1] میتوانید با تلاش، مشکلات دیگر را مثل مطرح کردن با خانواده، پیدا کردن همسر مناسب، مشکل مالی و… را حل نمائید.
شرایط لازم برای رسیدن به سنّ ازدواج:
1. رشد جسمانی: دختر و پسر باید از لحاظ جسمی و جنسی به بلوغ کامل رسیده باشند. تحقیقات انجام شده حاکی از آن است که پسران در سن 17 سالگی تماماً به بلوغ جنسی میرسند. بلوغ جنسی عبارت است از خواستههای فیزیولوژیکی و غریزی یک فرد و ازدواج جوابی است به این خواستهها و هرچه بین این دو سؤال و جواب فاصله بیشتر باشد عقدههای روانی بیشتر است.[2]
2. رشد عقلی: فردی که رشد فکری لازم را کسب نکرده باشد چه بسا قدرت تشخیص مصلحت و مفسده را در ازدواج با فرد مورد نظر نداشته باشد. پس از بلوغ جنسی و فروکش کردن آثار بلوغ، فرد کم کم استعدادها و امکانات محیطی خود را بهتر میشناسد و تصمیماتش بیشتر عاقلانه می شود تا احساسی.[3]
3. رشد عاطفی: رشد عاطفی، قدرت محرکه و عامل اتصال و پیوستگی و تلطیف انسانها و جوامع است. فرد رشد یافته میتواند احساسات منفی و مثبت خود را کنترل نماید و از هنجارهای جامعه فراتر نرود.
4. رشد اجتماعی: فرد اگر از لحاظ اجتماعی رشد پیدا کند روابط خود را در محیط خانه، شغل و دوستان بهتر تنظیم میکند. و دچار مشکلات کمتری خواهد شد. به دیگران احترام میگذارد، حقوق آنان را محترم میشمارد و نقش و وظایف خود را به نحو احسن اجرا میکند.
5. رشد اخلاقی: در روابط زناشویی اخلاق است که منجر به سعادت در زندگی انسانها میشود. بسیاری از امور زندگی مشترک، در چارچوب فضایل اخلاقی قابل حل میباشد و هر اندازه زن و شوهر متخلّق به رفتار و خلقیّات نیکو مثل صداقت، گذشت، فداکاری … باشند زندگیشان از سلامت و آرامش بیشتری برخودار خواهد بود.[4]
با در نظر گرفتن این شرایط است که میتوان گفت یک فرد میتواند ازدواج نماید. مسأله امکانات در رتبه بعدی قرار دارد. شما باید بدانید حاصل شدن امکانات نیز بستگی به چند مطلب دارد:
اوّل این که در اصل ازدواج باید خیلی حساس بود ولی در مسایل مالی مربوط به ازدواج نباید افراط کرد و با کمترین هزینه ازدواج را به پایان رسانید.
دوّم این که تلاش، کوشش و کارکردن شما نیز در زمینه فراهم کردن حد اقل شرایط ازدواج لازم است. اگر میخواهید به تحصیلات خود ادامه دهید باید در کنار آن کار هم بکنید تا خرج زندگی خود را به دست بیاورید. در این مورد از اسم و رسم کارها نیز نترسید.
سوّم این که در مورد ادامه زندگی هم خداوند ضمانت کرده و خودش روزیرسان میباشد. رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ در این باره میفرماید: کسی که به خاطر ترس از تأمین مالی تن به ازدواج ندهد به خداوند سوء ظنّ دارد.[5] بنا بر این میتوان با حسن تدبیر و آینده نگری، کاهش انتظارات، دوری از تشریفات، قناعت پیشه کردن و انتخاب فرد و خانوادهای که شما را درک کنند ازدواج را آسان نمود.
اعلام آمادگی برای ازدواج
حمایت والدین در امر ازدواج یکی از عوامل پیش بینی کننده موفقیت در ازدواج جوانان می باشد. از این رو شما باید با مهارت این همراهی را به دست آورید. اگر والدینتان نظرشان مثبت است شما هم تمایل خود را اعلام نمایید. ولی اگر نظرشان منفی باشد خود شما یا افراد مورد قبول پدر و مادرتان میتوانید با یک گفتگوی صمیمی نظرشان را جلب کنید و به آنها بفهمانید که ازدواج کردن در شرایط فعلی برای شما لازم است. به هر حال با آنها در کمال آرامش گفتگو کنید.
مرحله همسر گزینی
در مورد بدست آوردن یک همسر مناسب می توانید، با در نظر گرفتن شرایط یک همسر خوب به سراغ خانوادههای مناسب بروید و مطمئن باشید بسیاری از خانوادهها مایل هستند دخترانشان در سنین 17 تا 20 سال ازدواج نمایند. پس اگر شما اقدام نمایید، فرد مورد نظر شما هم پیدا میشود. فقط در بررسی و تحقیق از فرد متقابل عجله نکنید، هرچه بیشتر تحقیق کنید بهتر و با چشم بازتر انتخاب میکنید.
در آخر اگر بتوانید مسأله اقتصادی خود را درست کنید و خانوادهتان را راضی کنید ازدواج بهترین راه برای شما میباشد ولی اگر مانعی پیش آمد که نتوانستید حل کنید، اولاً در صدد رفع آن مانع باشید و در سریعترین زمان ممکن اقدام کنید و در این زمان که ممکن است طولانی باشد توصیههای زیر را به کار بندید:
1. برای تخلیه انرژی فراوان دوره جوانی و کم شدن نیروی جنسی به طور منظم و زیاد ورزش کنید.
2. برای کاهش غریزه جنسی و جلوگیری از انحرافات اخلاقی هفتهای یکی یا دو روز روزه مستحبی بگیرید.
3. اوقات فراغت خود را با انجام کارهای مثبت پر کنید و در مکانهای مختلط گردش نکنید.
4. ایمان مذهبی و گرایشهای خویش را با مطالعه کتب اخلاقی و دینی، شرکت در مجالس مذهبی، مراسم دعا و توسّل و خواندن قرآن و تدبّر در معانی آن تقویت کنید.
5. در خوردن مواد غذایی محرّک مانند خرما، پیاز، فلفل و … به حداقل لازم اکتفا نمایید.
6. ازمعاشرت و ارتباط و سخن گفتن با جنس مخالف حتی المقدور پرهیز کنید.
7. از نگاه کردن به هر چیزی که میل جنسی را تحریک میکند مثل نگاه کردن به جنس مخالف و تماشای فیلمهای تحریک کننده اجتناب کنید.
8. سعی کنید بیشتر به قیامت و معاد فکر کنید و با ذکر خدا از فکر کردن درباره مسایل جنسی دوری گزینید.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. جوانان و انتخاب همسر علی اکبر مظاهری، انتشارات پارسایان.
پی نوشت ها:
[1] . مظاهری، علی اکبر، جوانان و انتخاب همسر، انتشارات پارسایان، چاپ سی و دوم، 1383، ص28.
[2] . پاکنژاد، سید رضا، ازدواج مکتب انسان سازی، انتشارات اخلاق، چاپ سوم، 1379، ص103.
[3] . رجبیان، زهره، سنّ ازدواج دختران، انتشارات سفید صبح، چاپ اول، 1380، ص165.
[4] . استادان طرح جامع آموزش خانواده، جوان و تشکیل خانواده، چاپ سوم، 1376، ص134.
[5] . محمدی ریشهری، محمد، میزان الحکمه، ترجمه حمید رضا شیخی، نشر دارالحدیث، چاپ اول، 1377، ج5، ص2252.