نویسنده: محمد غفارنیا
بر خلاف عرف و پندار ما که مردم به هنگام مرگ بیشتر در اندیشه جنبههای مادی فرزندان خود هستند، انبیاء و بندگان برگزیده خداوند، به جنبههای معنوی و آنچه موجب سعادت و کمال فرزندان میشود، میاندیشند.
قرآن کریم از قول حضرت ابراهیم و یعقوب (علیه السلام) نقل میکند که هر یک به فرزندان خود سفارش میکردند: فرزندان من، خداوند این آیین پاک را برای شما برگزید و شما جز بر آیین اسلام نمیرید (توجه داشته باشید که با قلبی مملو از ایمان و اسلام جهان را وداع کنید. ) (1)
انسان مسئول جنبههای مادی فرزندان نیست، بلکه همیشه حتی در دم مرگ هم باید به فکر سعادت و نجات ابدی بازماندگان باشد. یا از همه مهمتر این که تا فرصت و اختیار در دست اوست، از اسباب معنوی، توشه و زاد خویش را برای سفر طولانی ابدیت تهیه نماید.
از حضرت امام ششم، حضرت صادق (علیه السلام)، روایت شده است که فرمودند:
رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: اگر مسلمان در آستانه مرگ وصیت خوبی نکند، همه ایمانش ناقص است.
عرض کردند: چگونه وصیت کند؟
فرمود: بگوید: پروردگارا تویی که خالق آسمان و زمین هستی؛ تو دانای پنهان و آشکاری؛ تو رحمان و رحیمی؛ من در این دنیا با تو پیمان میبندم و شهادت میدهم که معبودی جز تو نیست. یگانه ای؛ شریکی نداری؛ محمد بنده و فرستاده توست؛ بهشت حق است؛ دوزخ حق است؛ رستاخیز و حساب حق است؛ تقدیر و سنجش اعمال حق است؛ دین همان است که تو بیان کردی؛ اسلام همان است که تو تشریع نمودی؛ سخن همان است که تو گفتی؛ قرآن همان است که تو فروفرستادی؛ تو خداوند حق و آشکاری. پروردگارا، محمد را از ما به بهترین پاداش، پاداش ده؛ و تحیت و سلام بر او و آلش بفرست.
پروردگارا، تو سرمایه من در مشکلاتی، و یار من در سختی ها؛ تو ولی نعمت منی؛ تومعبود من وپدران منی؛ به اندازه یک چشم به هم زدن مرا به خود وا مگذار، که اگر واگذاری به بدیها نزدیک و از نیکیها دور میشوم.
خدای من، تو خود مونس من در قبرم باش، و برای من عهدی قرار ده که در روز قیامت آن را گشوده ببینم.
سپس حضرت فرمود: بعد از اعتراف به این حقایق آنچه را که لازم ببیند وصیت میکند. تصدیق این گونه وصیت در سوره مریم آمده است که خداوند میفرماید:
(لا یَمْلِکُونَ الشَّفَاعَهَ إِلا مَنِ اتَّخَذَ عِنْدَ الرَّحْمَنِ عَهْدًا)
تنها کسانی مالک شفاعت هستند که در نزد خداوند رحمان عهد و پیمانی دارند. (2)
سپس فرمود: وصیت حق است بر همه مسلمانها و باید این وصیت را حفظ کنند و یاد بگیرند.
حضرت علی (علیه السلام) فرمود: پیامبر خدا این وصیت را به من آموخت، وفرمود: (این وصیت را) جبرئیل به من یاد داده است. (3)
پینوشتها:
1-بقره/32.
2-مریم/87.
3-مجمع البیان: ج 6، ص 531؛ نورالثقلین: ج3، ص361.
منبع مقاله :
غفارنیا، محمد، (1387) 142 قصّه از قرآن: همراه با شأن نزول آیاتی از قرآن، قم: جامعه القرآن الکریم، چاپ اول