سخنرانی حجت الاسلام علیرضا پناهیان در حسینیه آیت الله حقشناس(ره) با موضوع «آخرین مراحل انتظار»
ما اگر مقدماتِ به شهادت رسیدن حسین(ع)-و مسائل سیاسیای که به کربلا منجر شد- را ندانیم، واقعاً گریهکن اصیلی برای حضرت نخواهیم بود. ولی متاسفانه بهجای اینکه مقدمات فاجعۀ کربلا در منابر و مجالس مطرح شود، بیشتر نکات اخلاقی فاجعۀ کربلا مطرح میشود. این گاهی مردم را سرگشته و منحرف میکند. مثلاً اگر ما سیاست را کنار بگذاریم و بگوییم: «این دنیاطلبی مردم بود که امام حسین(ع) را به شهادت رساند؛ پس ای مردم! دنیاطلب نباشید» خُب این حرفها، مردم را گیج میکند. مگر هر آدم دنیاطلبی آدم میکُشد؟ مگر هر آدم دنیاطلبی امام میکُشد؟!
مگر امام حسین(ع) مخالف دنیای مردم بود؟ نه، امام حسین(ع) راه یاد میدهد و میفرماید: «اگر میخواهید دنیای شما آباد شود، راه درستش این است…» مگر امام حسین(ع) در سخنرانی خودش در منا، از لزوم رسیدگی به فقرا و درماندهها و رهایی از تبعیض در جامعه صحبت نکرد؟!(تحفالعقول/238(
گاهی حرفهایی زده میشود که مردم را به اشتباه میاندازد. مثلاً میگویند: امام حسین(ع) برای نماز به شهادت رسید! البته مقصود صحیحی میتواند پشت سر این کلام باشد(اگر منظور از نماز، اصل دین باشد) ولی مگر امام حسین(ع) برای نمازِ مردم-به معنای خاص کلمه- شمشیر کشید؟! ائمه(ع) در مقام عمل اجتماعی، اینقدر به نماز بها نمیدادند که برخی نماز را مسألۀ اصلی میکنند!
وقتی میگوییم امام حسین(ع) بهخاطر نماز کشته شد، مردم فکر میکنند جنگ کربلا، بر سرِ مناسک عبادی بود! اما واقعش این است که جنگ بر سرِ حکومت و سیاست بود. ما در اوقات دیگر هم میتوانیم از نماز و روزه و اخلاق برای مردم صحبت کنیم، اما در محرم، باید به موضوع اصلی کربلا بپردازیم و دربارۀ جنبههای سیاسی آن صحبت کنیم.
ما اگر از عاشورا صحبت میکنیم باید از ریشهها و ابعاد سیاسی عاشورا صحبت کنیم. روضهخوان بزرگ کربلا، حضرت زینب(س) در کنار گودی قتلگاه یک سخن کاملاً سیاسی بیان کرد: «ای کشتۀ روز دوشنبه!»(بِأَبِی مَنْ أَضْحَى عَسْکَرُهُ فِی یَوْمِ الْإِثْنَیْنِ نَهْبا؛ لهوف/133) در حالی که بسیاری از مورخین میگویند که عاشورا در روز جمعه(و یا شنبه) بوده است. این «دوشنبه» به ماجرای سقیفه اشاره دارد. یعنی ای مردم! با تحلیل سیاسی به عاشورا نگاه کنید و ریشهها و مقدماتش را ببینید.
خیلیها تصور میکنند: «اهل کوفه بهطور ژنتیکی نامرد و بیوفا بودند!» در حالیکه علت نامردی اهل کوفه این نبوده. کوفه شهری بود که تازه ساخته شده بود؛ شهری نبوده که قدمت تاریخی داشته باشد. و اهل کوفه اکثراً فرماندهان سپاه اسلام بودند که از مدینه آمده بودند. در واقع کوفیان غالباً نخبگان سیاسی آن زمان بودند، و نخبگان سیاسی در هر جامعهای، معمولاً نامرد هستند! البته ما به نخبگان سیاسی جامعه خودمان جسارت نمیکنیم، ایشان باید آنقدر مردانگی و باوفایی از خودشان نشان دهند تا از این اتهام خلاص شوند! اما نخبۀ سیاسی جنسش نامردی است مگر اینکه باتقوا باشد و ثابت کرده باشد که نامرد نیست
کسانی که به حسین(ع) میگفتند: «به کوفه نرو!» بهخاطر ژنِ بیوفایی کوفیان نبود، بلکه آنها میدانستند که کوفیان اکثراً سرداران و سران سیاسی هستند و روی حرف آنها نمیشود حساب کرد، چون آنها «نون به نرخ روز خور» هستند! شما در این انتخاباتهای اخیر، دیدید که قبلش میگفتند: «ما با هم پیوند میبندیم، با هم کنار میرویم…» اما اکثراً سرِ حرف و پیمان خود نماندند.
سیاسیون، وارد بازی قدرت میشوند و کسی که وارد بازیِ قدرت شد-به نامردی و بیوفایی- متهم میشود؛ لذا آنقدر باید خالص و باتقوا باشد تا متهم نشود. در همۀ عرصهها خوب و بد هست، اما بد، بیشتر از همهجا در عرصۀ سیاست هست. چون آدمبدها بیشتر دنبال قدرت و سیاست میروند، لذا مردم باید مدام عرصۀ سیاست را غربال کنند
رمز عبور از فتنۀ شدیدتر از دجال چیست؟
گاهی اوقات در فتنهها، ما بیشتر نگران دیگرانیم تا خودمان؛ وقتی میبینیم بعضیها دچار اشتباه هستند و حق و باطل را با هم قاطی کردهاند، بههم میریزیم. اما شما برای آنها حرص و جوش نخورید، البته وظیفۀ خودتان را انجام دهید ولی بدانید که هدایت دست خداست. اگر کسی منحرف میشود، حتماً خدا به اندازۀ کافی برایش دلسوزی کرده، کسی که شایستۀ هدایت نیست، بهانه برایش زیاد است که بخواهد گمراه شود.
با همۀ پیچیدگیهای فتنههای آخرالزمان، بسیار ساده میشود از این فتنهها عبور کرد. چون اولاً خدا دنبال گمراه کردن بندگان نیست، ثانیاً به اقتضای هر امتحان سختی، امکانات زیادی هم به بندگانش میدهد. اگر آدم تهِ دلش را با خدا صاف کند، خدا حق را برای او آشکار خواهد کرد.
امام رضا(ع) میفرماید: از بین کسانی که مودت ما اهلبیت(ع) را دارد، فتنهای در بین شیعیان بهپا خواهند کرد، شدیدتر از فتنۀ دجال. (أَشَدُّ فِتْنَهً عَلَى شِیعَتِنَا مِنَ الدَّجَّالِ؛ وسائل الشیعه/16/179) برخی احتمال میدهند که منظور از دجال همین عوامل رسانهای و ماهوارهها باشد.
معلوم است که اگر کسی اهلبیت(ع) را دوست داشته باشد، او بیشتر میتواند مردم را منحرف کند، چنین کسی اگر عالم دینی هم باشد خیلی بیشتر میتواند گمراه کند. امام صادق(ع): همیشه کسانی هستند که بهواسطۀ ما اهلبیت(ع) در بین مردم اعتبار پیدا میکنند، اما بعداً منحرف شده و عامل امتحان مردم میشوند. و هرکدام که بمیرد، یکی دیگر جایش میآید (…کُلَّمَا ذَهَبَ وَاحِدٌ جَاءَ آخَر؛ تحفالعقول/310)
امام رضا(ع) راه عبور از فتنۀ شدیدتر از دجال را چنین بیان فرموده: مشخصۀ آنها این است که با دشمنان ما اهلبیت(ع) دوستی میکنند و با دوستان ما اهلبیت(ع) دشمنی میکنند! (بِمُوَالاهِ أَعْدَائِنَا وَ مُعَادَاهِ أَوْلِیَائِنَا) الان نگاه کنید؛ بعضی از جریانات شیعی محب اهلبیت(ع) با لندن دوستی میکنند و مثلاً میگویند: کشورهای غربی، اسلامیتر از جمهوری اسلامی هستند! این فقط یک نمونه است.
مشخصۀ فتنههای آخرالزمان، حمایت دشمنان خارجی از این فتنهها و همدستی اهل فتنه با دشمنان است. یک مشخصهاش هم این است که با دوستان اهلبیت(ع) دشمنی میکنند. مثلاً برخی هستند که مینشینند آیتالله بهجت(ره) را لعن میکنند!
برخی میگویند: ما دوستان صادق اهلبیت(ع) را از کجا بشناسیم؟ اولاً تو که خودت محب اهلبیت(ع) هستی، چطور نمیتوانی محبّ صادقِ اهلبیت(ع) را بشناسی؟! ثانیاً اگر نمیتوانی دوستان اهلبیت(ع) را بشناسی، لاقل دشمنان اهلبیت(ع) را که میتوانی بشناسی! این داعش که محبین اهلبیت(ع) را سر میبُرد، اینرا هم نمیشناسی؟! این انگلیس خبیث که از داعش حمایت میکند را هم نمیشناسی؟!
رمز عبور از فتنهها را امام رضا(ع) به ما فرموده: ببینید دشمن ما اهلبیت(ع) در زمان شما کیست؟ و ببینید چه کسانی با دشمنان ما دوستی میکنند؟ هر کسی که دشمنان ما با آنها دوست بودند، به سمتش نروید. امام(ره) میفرمود: ببینید دشمنان شما از چه کسانی حمایت میکنند؟ از هر کسی تعریف کرد، او مشکل دارد.(صحیفه امام/17/25)
الان دشمن اهلبیت(ع) کیست؟ اگر کسی آمریکا و انگلیس و اسرائیل را هم نبیند، دیگر داعش را نمیتواند نبیند؛ داعشی که دارد مریدان اهلبیت(ع) را قتل عام میکند. حالا ببینید در مملکت ما کدام روزنامهها به نفع داعش حرف میزنند؟ وقتی داعشیها کشته میشوند، برخی میگویند: چرا مردم بیگناه را میکشید؟! یا چرا هواپیمای روسیه از اینجا بلند شد و داعش را زد؟!
دشمن خارجی یک ملاک مهم است، اما در صدر اسلام دشمن کافری که از معاویه حمایت کند نبود تا مردم بفهمند معاویه باطل است. یکی از مهمترین دلایل گمراهی مردم آن زمان بود. ولی امروز این دشمن خارجی وجود دارد