وقتی شبها به بستر خواب میروم بلافاصله سه مرتبه حمد و سوره میخوانم و سه مرتبه الله اکبر، الحمدالله و سبحانالله میگویم آیا این کافی است؟
در پاسخ به سؤال جناب عالی نکاتی را اشاره مینماییم.
الف: از مسایلی که به هنگام خواب شب باید مورد توجّه قرار گیرد تا از ثمرات و برکات خواب بهرهبرداری کنید و از آفات آن دور بمانید این است که شبها زیاد نخوابید چراکه حضرت رسول ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند: مادر حضرت سلیمان به او گفت: شبها زیاد نخواب زیرا که خواب زیاد در شب باعث میشود انسان در روز قیامت فقیر باشد.[1]
ب: خواندن سورههایی از قرآن.
1ـ پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند: هرکس سوره الهیکم التکاثر را به هنگام خوابیدن بخواند از فتنههای قبر در امان میماند.[2]
2ـ هرکس سوره قل هو الله احد را به هنگام خوابیدن بخواند خداوند متعال پنجاه هزار ملائکه را مأمور حفاظت او در آن شب قرار میدهد.[3]
3ـ امام رضا ـ علیه السّلام ـ فرمودند: مستحب است انسان به هنگام خوابیدن یازده مرتبه سوره «انا انزلناه فی لیله القدر» را بخواند و هرکس در شب میترسد، مستحب است به هنگام خوابیدن «قل اعوذ برب الفلق، قل اعوذ برب الناس» و آیه الکرسی بخواند.[4]
حضرت رسول ـ صلّی الله علیه و آله ـ در هنگام خواب آیه الکرسی میخواندند و بعد از آن میفرمودند: «بسم الله آمنت بالله و کفرت بالطاغوت الهم احفظنی فی منامی و یقظتی».
ـ امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: سرمه کشیدن به چشمان در هنگام خوابیدن باعث میشود انسان از آب آوردن چشم در امان باشد.[5]
ـ و باز فرمودند هرکس میخواهد بخوابد دست راست خود را زیر گونه راستش قرا دهد و بگوید: «بسم الله وضعت جنبی لله علی مله ابراهیم و دین محمّد ـ صلّی الله علیه و آله ـ و ولایه من افترض الله طاعته ماشاءالله کان و مالم یشأ لم یکن» هرکسی چنین ذکری را به هنگام خوابیدن بگوید خداوند او را از دزد و سایر شرور در امان میدارد و ملائکه خدا برای او استغفار میکنند.[6]
ـ مستحب است انسان در هنگام خوابیدن با وضو باشد و به جانب راست بخوابد و رو به قبله باشد، بهترین ذکرها در این هنگام تسبیحات حضرت فاطمه ـ سلام الله علیها ـ است. از امام صادق ـ علیه السّلام ـ روایت شده است که وقتی انسان به رختخواب میرود از یک سو ملائکه و از سوی دیگر شیطان به سوی او میروند. ملائکه به او میگویند: روز خود را به خیر ختم کن و شب خود را به خیر شروع کن و شیطان برعکس به او میگوید: روز خود را به گناه تمام کن و شب خود را به گناه آغاز کن. پس اگر از ملائکه پیروی کرد و تسبیحات حضرت فاطمه ـ سلام الله علیها ـ را خواند ملائکه آن شیطان را دور میکند و حق تعالی عبادت تمام شب را در نامه عمل او مینویسد.[7]
و امام علی النقی ـ علیه السّلام ـ میفرماید: در هنگام خوابیدن آدابی است که عبارتند از اینکه: با طهارت باشیم، به دست راست بخوابیم، دست راست را زیر گونه راست بگذاریم. تسبیحات حضرت فاطمه ـ سلام الله علیها ـ بگوییم، رو به قبله بخوابیم، سوره حمد، آیه الکرسی و آیه شهد الله بخوانیم، هرکسی چنین کند بهره خود را در آن شب برده است. هرکس در وقت خواب یازده مرتبه قل هوالله احد بخواند گناهانش آمرزیده و شفیع همسایگان خود قرار گیرد.[8]
امام باقر ـ علیه السّلام ـ میفرماید: در هنگام خواب هرکسی از این پهلو به آن پهلو شود مستحب است بگوید الحمدلله و الله اکبر.[9]
خواندن یک قرآن کامل (از راه سه مرتبه خواندن سوره توحید) و شاد کردن پیامبران (باگفتن اللهم صلّ علی محمّد و آل محمّد و صل علی الانبیاء و المرسلین) و دعا برای مؤمنان (باگفتن اللهم اغفر للمؤمنین و المؤمنات) و انجام یک حج و عمره (با گفتن سبحان الله و الحمدلله ولا اله الاّ الله والله اکبر) مطلوب است.
هرکس به هنگام خوابیدن آخرین آیه سوره مبارکه کهف (قل انّما یوحی الّی انّما الهکم …) را بخواند از سوی خانه کعبه نوری به سوی او میآید و در اطراف آن نور ملائکه خدا تا صبح برای او استغفار میکنند.[10]
انشاءالله با نیّت پاک و قصد بیدار شدن و عبادت خدا کردن و خدمت به خلق خدا، تمام ساعات عمرتان مفید و پرخیر و برکت باشد.
پی نوشت ها:
[1] ـ مجلسی، محمّد باقر، بحارالانوار، ج14، ص134، روایت8.
[2] ـ همان، ج76، ص20، روایت4.
[3] ـ همان، ج10، ص114، روایت1.
[4] ـ همان، ج87، ص176، روایت6.
[5] ـ همان، ج76، ص92، روایت5.
[6] ـ همان، ج10، ص114، روایت1.
[7] ـ مجلسی، محمّد باقر، عین الحیوه، چاپ آرین، چاپ دوّم، ص450.
[8] ـ همان، ص451.
[9] ـ همان، ص451.
[10] ـ فیض کاشانی، ملامحسن، تفسیر صافی، ج دوّم، ص 80، پایان تفسیر سوره کهف.
مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات