احرام حج

مسئله 937- واجب است بر مکلف که بعد از تمام شدن اعمال عمره ، احرام ببندد

برای حج تمتع .

مسئله 938- اگر نیت کند حج تمتع را و لبیک های واجب را طوری که در احرام عمره

ذکر شد بگوید محرم می شود، و لازم نیست قصد کند احرام بستن را و همچنین لازم نیست

قصد کند ترک محرمات را چنانچه در احرام عمره گذشت (1) .

1- رجوع شود به بحث نیت در احرام .

آیه الله مکارم : بلکه باید قصد احرام کند و اموری را که بر محرم حرام است بر خود

تحریم کند.

مسئله 939- نیت باید خالص برای اطاعت خداوند باشد، و ریاء موجب بطلان عمل

است .

مسئله -940 کیفیت احرام بستن و لیبک گفتن همان نحو است که در احرام عمره ذکر

شد.

مسئله 941- تمام چیزهایی  که در محرمات احرام بیان شد در این احرام هم حرام است ،

و آنچه کفاره داشت کفاره دارد به همان ترتیب .

مسئله 942- وقت احرام موسع است ، و تا وقتی که بتواند بعد از احرام به وقوف

اختیاری عرفه برسد می تواند تأخیر بیندازد و از آن وقت نمی تواند عقب بیندازد.

مسئله 943- احتیاط واجب (1) آن است که کسی که از عمره تمتع فارغ شد و محل

گردید از مکه خارج نشود، بدون حاجت ، و اگر حاجتی برای بیرون رفتن پیش آمد (2)

احتیاط واجب آن است . که محرم شود به احرام حج و بیرون رود و به همان احرام

برای اعمال حج برگردد(3) .

1- آیه الله خامنه ای ، آیه الله مکارم : بلکه واجب است .

آیه الله خویی : بلکه جایز نیست و این حکم در اثنای عمره تمتع هم هست . (مناسک ،

مسأله 152) .

آیه الله صانعی : مستحب .

آیه الله نوری : کسی  که از عمره تمتع خارج شد اگر اطمینان داشته باشد که می تواند

به مکه برگردد و برای  اعمال حج محرم شود می تواند از مکه خارج شود و اگر بدون این

اطمینان نیز خارج شد ولی برگشت و احرام بست و حج بجاآورد عملش صحیح است .

آیه الله بهجت : بیرون رفتن از مکه به احرام حج برای ضرورت بعد از فراغ عمره هر

وقت باشد جایز است و اگر خارج شد بدون احرام پس با رعایت حکم فصل بین عمرتین

احوط تجدید احرام عمره است در صورتیکه رجوعش به مکه در غیر ماه خروج از آن

باشد نه با بابقاء بر احرام .

حج ، (مناسک ، ص 127) .

2- آیه الله خویی ، آیه الله تبریزی : واجب است محرم شود به احرام حج …

آیه الله سیستانی : اگر حاجتی هر چند غیر ضروری پیش آمد اگر خوف فوت اعمال حج

نباشد می تواند خارج شود و در این صورت اگر بداند که می تواند برگردد و محرم شود

برای حج مانعی ندارد که بدون احرام خارج شود و اگر نمی داند، باید احرام حج را

ببندد و برود و در این صورت لازم نیست به مکه بازگردد بلکه می تواند از همانجا

به عرفات برود.

3- آیه الله مکارم : برای خدمه کاروانها نیز جایز است برای انجام کارهای لازم به

جده و مانند آن بروند و اگر محرم شدن موجب مشقت است می توانند آن را ترک کنند.

آیه الله گلپایگانی ، آیه الله صافی : و اگر با احرام بودن برای شخص حرجی باشد بدون

احرام نیز می تواند خارج شود.

مسئله 944- اگر بدون حاجت و بدون احرام بیرون رفت از مکه لکن برگشت و احرام

بست و حج بجا آورد عملش صحیح است (1) .

1- آیه الله فاضل : مگر آنکه در ماه بعد وارد مکه شود، که در این صورت باید

مجددا عمره تمتع بجا آورد و بعد محرم به احرام حج تمتع بشود.

آیه الله سیستانی : اگر در ماه بعد وارد شود و دوباره نخواهد بیرون برود و

در ماه بعد از آن وارد شود باید با عمره تمتع وارد شود و اگر باز هم بخواهد خارج

شود و در ماه بعد وارد شود باید با عمره مفرده وارد شود مانند این که در ماه

شوال عمره تمتع انجام داده و خارج شده و در ماه ذیقعده وارد شده و باز می خواهد

خارج شود و ماه ذیحجه وارد شود در این صورت عمره ماه ذیقعده او باید عمره مفرده

باشد.

آیه الله مکارم : اگر در همان ماه قمری برگردد چیزی بر او نیست ولی اگر در ماه

بعد برگردد و از میقات هم گذشته باشد (مثلا در ذی القعده به مدینه رفت و در ذی

الحجه برگشت ) باید دوباره محرم شود و عمره بجاآورد و همان عمره تمتع او حساب

می شود و برای عمره سابق احتیاطا نساء بجا آورد.

آیه الله خویی : اگر از میقاتها گذشت و در ماهی که عمره را انجام داده بوده

برنگشته باشد، اعاده عمر لازم است ولی اگر قبل از گذشت ماهی که عمره را انجام

داده باشد اعاده عمره لازم نیست . (مناسک ، مسأله 154) .

مسئله 945- مستحب است (1) احرام بستن در روز ترویه بلکه احوط است (2) .

1- آیه الله بهجت : تعبیر بهترین وقت را دارند.

2- آیه الله صافی : و پیش از روز ترویه نیز احرام بستن جایز است و احتیاط آنست

که بیشتر از سه روز پیش از ترویه احرام نبندد چنانکه احتیاط آنستکه اگر محرم

شده پیش از روز ترویه از مکه خارج نشود.

مسئله 946- محل احرام حج ، شهر مکه است (1) هر موضع که باشد گر چه در محله های

تازه ساز، ولی مستحب است (2) ، در مقام ابراهیم علیه السلام یا حجر اسماعیل علیه

السلام واقع شود.

آیه الله خویی : طبق استفتایی که حاج آقای افتخاری نقل فرمودند که در اواخر از

ایشان شده بود احتیاط واجب این است که از مکه قدیمه برای حج احرام ببندد.

آیه الله تبریزی : بنابر احتیاط احرام حج باید از مکه قدیم باشد.

آیه الله بهجت : مکلف می تواند از هر جای مکه قدیم بنابر احتیاط برای حج احرام

ببندد. (مناسک ، مسأله 265) .

آیه الله سیستانی : و احوط و اولی احرام بستن از مکه قدیم است که در زمان رسول

الله (ص ) بوده است ، اگر چه اظهر جواز احرام بستن از قسمتهای جدید شهر است مگر

قسمتهایی که بیرون حرم باشد. (مناسک ،ص (120.

آیه الله مکارم : ولی از بیرون حرم (مانند مناطقی که بعد از مسجد تنعیم است و

اکنون جزء مکه شده ) خالی از اشکال نیست .

آیه الله صافی : و بنابر احتیاط لازم تا می تواند از مکه قدیم محرم شود.

2- آیه الله مکارم : مستحب است در مسجدالحرام ببندد.

آیه الله خامنه ای : افضل احرام از مسجدالحرام است .

آیات عظام اراکی ، نوری ، فاضل : در مسجد یا در مقام ابراهیم .

مسئله 947- اگر فراموش کند احرام بستن را و بیرون رود به منی و عرفات ، واجب

(1) است برگردد به مکه و احرام ببندد، و اگر ممکن نشد بواسطه تنگی وقت یا عذر

دیگر از همان جا که هست محرم شود.

1- آیه الله گلپایگانی ، آیه الله صافی : احتیاط آن است که هر قدر می تواند برگردد،

و اگر نتوانست برگردد واجب است از همان جا که هست محرم شود. (مناسک فارسی ،

ص 101 مسأله 142) .

آیه الله مکارم : در عرفات یا مشعر یا منی قبل از رمی جمرات و ذبح ولی اگر بعد

از آن متوجه شود وقت احرام گذشته و حجش صحیح است .

مسئله 948- اگر یادش نیاید که احرام نبسته مگر بعد از تمامی اعمال ، حجش صحیح

است ظاهرا و احتیاط مستحب آن است که اگر یادش آمد بعد از وقوف به عرفات و

مشعر یا قبل از فارغ شدن از اعمال (1) ، تمام کند حج را و در سال بعد اعاده کند

(2) .

1- آیه الله گلپایگانی ، آیه الله صافی : فورا همانجا محرم شود و حج را تمام کند و

احتیاط آن است که سال آینده دوباره بجا آورد اگر چه بعید نیست جواز اکتفا به

حج اول . (مناسک فارسی ، ص 102 مسأله 143) .

آیات عظام اراکی ، نوری ، بهجت : احرام ببندد و تمام کند حج را.

آیات عظام خویی ، تبریزی ، سیستانی : اگر بعد از وقوف به عرفات یادش بیاید یا

حکم را یاد بگیرد باید از جایی که هست احرام ببندد، هر چند متمکن از بازگشت به

مکه و احرام از مکه باشد.

آیه الله صانعی : احرام ببندد و تمام کند حج را.

2- آیه الله فاضل : و نیاز به احرام مجدد دهم ندارد.

آیه الله سیستانی : اگر ترک کند احرام را از روی علم و عمد تا زمان فوت وقوف

اختیاری عرفات حجش باطل است و اگر به مقدار رکن درک کند حجش صحیح است گر

چه گناه کرده است .

مسئله 949- جاهل به مسأله اگر احرام نبندد در حکم کسی است که بواسطه فراموشی

احرام نبسته .

مسئله -950 اگر کسی  از روی علم و عمد ترک کند احرام را تازمان فوت وقوف به

عرفه و مشعر، حج او باطل است (1) .

1- آیه الله سیستانی : اگر ترک کند احرام را از روی علم و عمد تا زمان فوت وقوف

اختیاری عرفات حجش باطل است و اگر به مقدار رکن درک کند حجش صحیح است گر

چه گناه کرده است .

استفتائات احرام حج

سؤال 951- فاصله بعضی از محلات جدید الاحداث مکه تا مسجدالحرام بیش از 18

کیلومتر است و شاید عرفا از توابع مکه حساب شوند نه اینکه جزء مکه باشند، چرا

که تابلوهای راهنمایی  با فلش جهت مکه را مشخص نموده اند، با این کیفیت آیا

می توان برای حج در محلات فوق الذکر محرم شد؟

ج – اگر از محلات مکه است مانع ندارد، و اگر از محلات آن نیست یا مورد شک است

کفایت نمی کند (1) .

1- به مسأله 946 مراجعه شود.

سؤال 952- اشخاص معذوری  که می توانند اعمال مکه را بر وقوفین مقدم بدارند اگر

جهلا بدون احرام اعمال مکه را قبل از وقوفین انجام دادند چه صورتی  دارد؟

ج – کفایت نمی کند (1) و باید یا قبل از وقوفین آنها را با احرام اعاده کنند یا

بعد از وقوفین و اعمال ، آنها را بجا آورند.

1- آیه الله مکارم : بنابر احتیاط واجب .

سؤال 953- حاجی در عرفات یا منی فهمید که در احرام حج تلبیه نگفته است آیا در

لحظه التفات ، تلبیه کافی است و تکلیف او چیست ؟

ج – (1) اگر می تواند به مکه برود و محرم شود و بقیه اعمال را که باید با احرام

انجام دهد بجا آورد، باید چنین کند، و اگر ممکن نیست همانجا لبیک بگوید، و اگر

بعد از تقصیر یا حلق متذکر شده ، عملش صحیح است و لازم نیست لبیک بگوید (2) .

1- آیه الله تبریزی : به مسأله 948 مراجعه شود.

آیه الله سیستانی : به مسألع 948 و 947 مراجعه شود.

2- مسأله 910مراجعه شود.

سؤال 954- شهر مکه را چند رشته کوههای طولانی و مرتفع فرا گرفته و هر دو جانب

کوه ساختمان شده است ، گاهی چند کیلومتر باید از این جانب کوه رفت تا به جانب

دیگر رسید، و ساکنین احد الجانبین جدای از جانب دیگرند، مثل شعب بنی عامر که

نزدیک مسجد الحرام است و عزیزیه که 9 کیلومتر یا بیشتر در جانب دیگر است ، و

به حسب مسامحه عرفی به همه این قطعات مکه گفته می شود، آیا احرام حج تمتع از

تمام این نقاط و نقاط مشابه صحیح است یا نه ؟

ج – اگر در مکه است ، احرام حج از آنجا صحیح است (1) ، هر چند از ساختمانهای  جدید

الاحداث باشد (2) .

1- آیه الله مکارم : معیار آن است که جزء شهر مکه باشد و جدایی به خاطر کوهها

مانعی  ندارد.

2- به مسأله 910مراجعه شود.