آیتالله علمالهدی ظهر امروز در خطبه اول نماز جمعه این هفته 29 مردادماه در حرم امام رضا (علیهالسلام)، در ادامه تفسیر سوریه مبارکه انسان در تبیین انسان الگویی قران در انسان زیستی، بابیان اینکه کلام ما در خطبه اول به آیه «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا عَلَیْکَ الْقُرْآنَ تَنزِیلًا» رسیدیم، اظهار کرد: اینکه خداوند بعد از بیان نعمتهای بهشت و جریان سرنوشت اخروی انسان الگویی قران که ابرار از نزول قران سخن به میان آورده است، به خاطر اینکه در فهم سرنوشت عرصه آخرت از عهده فکر و درک ساخته نیست، این دقیقاً منوط به اخباری است که از ناحیه سازنده عالم و هستی و باوجود مقدسی که این سرنوشت را در رهگذر زندگانی ابدی و مرحله ثبات زندگی انسانها قرار داده است، خبر دادن از طرف او میتواند بیانگر این واقعیت باشد.
خداوند میفرماید این مسائل، چیزهایی است که ما به پیغمبر نازل کردیم و این قران، تنزیل از ناحیه حق است که هفته گذشته مطالبی در این خصوص عرض شد.
از تفسیر این آیه، تفسیر مفردات لفظی آیه باقی ماند؛ اولین نکتهای که قابلتأمل است، این است که میفرماید «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا عَلَیْکَ الْقُرْآنَ تَنزِیلًا»؛ خدا میفرماید ما قرآن را نازل کردیم درحالیکه خدا فرد است و جمع نیست، چرا خداوند بهصورت جمع میفرماید قران را نازل کردیم، نزول قرآن منحصراً بهوسیله پروردگار است، علت آن این است که مربوط به نقطه ادبیات سخن گفتن قرآن است.
مجموعه جریانهایی که در وحی دخالت دارند، جمع قدرت خداست
در قرآن کریم ما در بسیاری موارد داریم که خلقت، آفرینش، برنامههایی که به خدا مربوط است، با ضمیر متکلم مع الغیر و با لفظ جمع آورده شده؛ «انا خلقنا السماوات و الارض» خلوت آسمانها و زمین را خدا انجام داده اما مس فرماید ما آفریدیم؛ در اینجا هم میفرماید «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذکر…»؛ اصولاً در قران کریم، یک ادبیات سخن گفتن خداوند است، آنجایی که مسئله وابسته به وحدانیت ذات حق است، خداوند تعبیر به من میکند، «انی انا الله ربالعالمین»، من خدا هستم، من الله هستم و نمیگوید ما الله هستیم اما آنجایی که در مقام ارائه قدرت و توانمندی هست، آنجا با لفظ جمع میآورد «انا خلقنا السماوات و الارض»، جمع قدرت خداست، جمع توانمندی خداست.
در مسئله نزول قرآن، خداوند این قران را ابتکار کرده، در نزول قران، جبرئیل بهعنوان واسطه دخالت داشته، پیغمبر بهعنوان مخاطب و گیرنده وحی دخالت داشته اما مجموعه جریانهایی که در دریافت و رساندن وحی دخالت دارند، همه وابسته به خداست و جمع قدرت و امکانات، ذات مقدس پروردگار است لذا به این مناسبت لفظ جمع و متکلم مع الغیر را اراده کرده است، «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا عَلَیْکَ الْقُرْآنَ تَنزِیلًا»، این نکته اول.
چرا قرآن به تکتک افراد نازل نشد؟
نکته دوم، خدا میگوید ای پیغمبر، ما قران را بر تو نازل کردیم، چرا بر پیغمبر؟ چه مانعی داشت که قران به یکایک انسانها نازل بشود؟ همه انسانها بهطور مستقل وحی را از خدا اخذ کنند و برحسب وحیای که از ذات مقدس پروردگار اخذ میکنند، به احکام الهی، دستورات خدا و فرامین حق عمل کنند، چرا نزول قرآن بر یک فرد و آنهم پیغمبر؟
به دو جهت، جهت اول اینکه اخذ وحی نیازمند یک ابزار وجودی است که این ابزار در یک فرد بهعنوان پیغمبر وجود دارد و آن گیرندگی وحی است، پیغمبر اکرم ازنظر ساختار روحی با مردم عادی متفاوت است، رسولالله کنار هرکس میایستاد یک سر و گردن از او بلندتر بود، پیغمبر بدنشان سایه نداشت به خاطر اینکه جسم پیغمبر ادغام در روحشان بود، رسولالله در ساختار روحش امتیازاتی دارد که در علم کلام روی آن مباحث بحث زیاد شده که از حوصله نماز جمعه و وقت خارج است.
آنی که وحی به او میشود باید یک آنتن گیرنده وحی بهعنوان امتیاز ساختاری نسبت به دیگران داشته باشد که این خصوصیت ازنظر ساختار وجودی در سازمان روحی سایر موجودات، حاضر نیست.
رسالت، ضامن اجرایی و پیگیری وحی است
جهت دوم این وحی در سایه رسالت انجام میگیرد این است که رسالت، ضامن اجرا و ضامن پیگیری وحی خداست، وحی اگر بر یکایک انسانها اجرا میشد، مثل بسیاری از فطریاتی که در انسانها وجود دارد و ممکن بود در گیرودار شهوت و فطریات، وحی نیز کنار برود اما در کنار وحی که جریان رسالت وجود دارد، عمل به وحی و تربیت در سایه وحی، از سوی رسالت اجرا میشود؛ پیغمبر رسول است، در کنار وحی که به مردم منتقل میکند، انسانها را تربیت میکند، جوامع را هدایت میکند و اجرای وحی را پیگیری میکند، پس «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا عَلَیْکَ الْقُرْآنَ تَنزِیلًا».
پیامبر، ضامن عملیاتی شدن وحی و مدیریت جامعه بر اساس وحی الهی است
وحی بر شخص پیغمبر است و قران بر پیغمبر نازل میشود به خاطر عملیاتی که پیغمبر باید در کنار وحی انجام دهد، جامعه را مدیریت کند، اجرای وحی و عملیاتی شدن وحی را پیگیری کند، مقابله کند و موانع اجرای وحی را از سر راه بشر بردار تا وحی خداوند در زندگی انسانها تحقق عینی پیدا کند، از این نظر میفرماید «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا عَلَیْکَ الْقُرْآنَ تَنزِیلًا».
این « تَنزِیلًا » یعنی نازل کردن خاص، نزول قران دو نزول است، یک نزول دفعی و یک نزول تدریجی؛ در نزول دفعی، ذات مقدس پروردگار بهطور دفعی و یکمرتبه و دفعتاً واحده تمام قرآن را بر پیغمبر نازل کرده است، ما دو آیه در قران داریم که بر این مسئله دلالت دارد، میفرماید: «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَهٍ مُبَارَکَهٍ» ما قران را در یک شب مبارک نازل کردیم، لازمه آن این است که در آن شب، اگر همه قران بخواهد در یک شب نازل شود، نزول دفعی است؛ آیه دوم، سوره قدر «إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ» ؛ ما قران را در شب قدر نازل کردیم.
نزول تدریجی قرآن به معنای ابلاغ موضوعی آیات قران است
در کنار نزول دفعی، نزول تدریجی هم هست، به مناسبتهای مختلف، وقتی موقعیت ابلاغ یک حکم میرسد یا وضعیت خاصی پیش میآید که باید راهبرد الهی در این وضعیت مشخص شود، جبرئیل بر پیغمبر نازل میشد و آیه را قرائت میکرد، نه اینکه فکر کنیم پیغمبر آیه را نمیدانست، جبرئیل بهعنوان پیک الهی و پیامرسان حق بر رسولالله نازل میشد؛ مأمور الهی وارد میشود و آن حالت به پیغمبر اکرم دست میداد.
پیغمبر میفرماید بین من و خدا حالاتی است که هیچ فرشته مقرب در آن خلوتکده من و خدا حضور ندارد، اینطور نیست که پیغمبری در این اوج محرمیت با حق، فرشتهای واسطه شود بین پیغمبر و خدا، پیغمبری که مقام نبوت و نورانیتش در ابتدای آفرینش در عرصه هستی ظهور پیداکرده است، پیغمبری که میگوید من پیغمبر بودم زمانی که هنوز گلولای انسان را میسرشتند، این پیغمبر بخواهد یک فرشته واسطهاش با خدا شود، معنا ندارد.
پیامرسان الهی بر رسولالله نازل میشد، طی تشریفاتی مأموریت و رسالت ابلاغ و اجرای وحی در موعد خاص و آیه مخصوص بر پیغمبر اکرم ابلاغ میکرد، این نزول تدریجی قران است، لذا میفرماید: «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا عَلَیْکَ الْقُرْآنَ تَنزِیلًا».
آیتالله علمالهدی در خطبه دوم نماز جمعه امروز، 29 مرداد 95 که در حرم امام رضا(ع) برگزار شد، به فرارسیدن سالروز کودتای امریکایی 28 مرداد 32 اشاره کرد و گفت: دیروز مصادف با روز 28 مرداد، سالروز کودتای امریکایی در این کشور بود. 28 مرداد برای امروزِ جامعه و کشور ما یک تجربه برای آمریکا و یک عبرت برای مردم به پا خواسته مسلمان و متدین این کشور است. در دو مطلب این تجربه و عبرت نسبت به 28 مرداد وجود دارد.
جدایی روحانیت از نهضت مردمی، عامل سقوط دولت مصدق بود
نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی در تبیین نکات عبرتآموز کودتای 28 مرداد، اظهار کرد: مطلب اول اینکه در جریان کودتای امریکایی 28 مرداد و سقوط نهضت ملی مردم ایران ثابت شد در هر حرکت آزادی بخش و در هر نهضت عدالتخواهی تا زمانی که دین و روحانیت در عرصه نهضت و حرکت است، هیچ نیرویی نمی تواند آن را شکست دهد اما اگر دین و روحانیت از عرصه حرکت و نهضت جدا شد، این نهضت ساقط شدنی و به خاک مالیدنی است. 28 مرداد این را ثابت کرد.
وی افزود: تا روزی که در عرصه نهضت ملی مردم، مجاهدی سترگ و خستگیناپذیر، مرحوم آیتالله کاشانی (اعلیالله مقامه الشّریف) و در کنار ایشان، ایثارگران جان برکف فدائیان اسلام به عنوان نقطه محوری دینخواهی در کشور حضور داشتند، نهضت ملی رو به گسترش و رو به ارتقاء بود و پیروزیاش تا آنجا رسید که در سیام تیر، شاه ناپاک را فراری کرد. بین 30 تیر و 28 مرداد، 29 روز بیشتر فاصله نبود. در این 29 روز چه شد؟ مردمی که در 30 تیر پیروزیشان در نهضت ملی به جایی رسید که شاه را از کشور بیرون کرد و نظام شاهنشاهی را در پرتگاه سقوط قرار داد، به فاصله 29 روز این مردم در برابر یک جریان کودتای امریکایی شکست خوردند و این نهضت از بین رفت و یک ربع قرن ناپاکترین جلادان دنیا که مستشاران آمریکایی بودند را بر گرده این مردم مسلط کرد. این به خاطر فاصله گرفتن روحانیت و دین از این عرصه بود.
فلسفه ورود روحانیت به سیاست، اقامه حدود الهی و دفع منکرات است
آیتالله علمالهدی در تبیین علت فاصله گرفتن نهضت ملی مردم ایران از روحانیت، خاطرنشان کرد: علت فاصله گرفتن هم این شد که مرحوم آیتالله کاشانی با حضور در این نهضت و با رشد دادن و پیروزسازی این نهضت از دولت مصدق خواستند (که) از این قدرتِ حاکم برای اقامه حدود الهی، توسعه ارزشهای دینی و دفع منکرات شرعی در کشور استفاده شود. این قدرت در اینجا به کار گرفته شود.
امام جمعه مشهد مقدس تصریح کرد: برادران، خواهران؛ آنجایی که روحانیت در عرصه سیاست وارد میشود، فلسفه ورود و دخالتش، به قدرت رسیدن، به وکالت و وزارت رسیدن نیست؛ بلکه پیاده شدن دین و اقامه حدود الهی است.
سیاست و حاکمیت باید ابزار اجرای دین باشد
وی ادامه داد: اگر بنا باشد در سایه حاکمیت یک نظام و یک قدرت به نام دین، اسلام پیاده نشود، ارزشهای دینی توسعه پیدا نکند و حدود الهی اقامه نشود، ما منطقمان این است (که) دیگی که برای اسلام نجوشد، در این دیگ کله سگ بجوشد. این ارزشی برای ما ندارد. ما دردمان اقامه دین، اجرای حدود الهی و توسعه ارزشهای دینی است. نظام، قدرت، ریاست، سیاست، حاکمیت و همه اینها ابزار برای اجرای دین و پیاده شدن دین خداست و سعادت مردم هم در مدیریت جامعهشان، در سایه دین است.
کودتای 28 مرداد، یک تجربه و عبرت تاریخی برای ایران و آمریکا شد
نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی یادآور شد: خدا در قرآن میگوید «الذین ان مکناهم فی الارض اقاموا الصلوه واتوا الزکوه وامروا بالمعروف ونهوا عن المنکر» (یعنی) اینها آدمهایی هستند که اگر روزی در کره زمین مکنت و قدرت پیدا کنند، اینها نماز را بر پا میدارند، زکات را تأدیه میکنند، امر به معروف و نهی از منکر خواهند کرد. خب وقتی بنا شد نهضت ملی شروع شود و تحت عنوان بیرون کردن اجانب و قطع دست انگلیس دزد یغماگر از این کشور، ولی در سایه قدرت به وجود آمده در نهضت ملی، اسلام پیاده نشود و منکرات شرعیه دفع نشود، یک عالم مجاهد از خود گذشتهای مثل مرحوم آیتالله کاشانی کنار بکشد، نتیجتا از 30 تیر تا 28 مرداد این نهضت به خاک مالیدنی خواهد شد و سقوط میکند. این هم برای ما عبرت است و هم برای آمریکایی ها تجربه است.
آمریکا از تجربه 28 مرداد پند گرفته و آن را دنبال میکند
آیتالله علمالهدی به تجربه کودتای 28 مرداد برای آمریکای جنایتکار اشاره و اظهار کرد: امریکاییها در این تجربه به این نتیجه رسیدهاند (که) تا سفره دین را از زیر پای مردم جمع نکنند، بر مردم مسلط نمیشوند. برای ما هم عبرت است (که) اگر روزی سفره دین از زیر پای مردم جمع شد، همه چیز ما از دست رفته است. آنها از این تجربه کاملا پند گرفتهاند و دنبالش هم هستند.
آلوده کردن جوانان به مفاسد اخلاقی، نقشه دشمن برای تسلط بر کشور است
وی تأکید کرد: 37 سال از عمر انقلاب ما میگذرد؛ تمام سعی استکبار جهانی بر این است که دین را زمین بزند و سفره دین را از زیر پای مردم جمع کند. مردمی که جوانانشان میروند روی میدان مین و از تمام بدنشان فقط دو تا قلم استخوان باقی میماند و با دشمنان خدا میجنگند. اگر بنا شد جوانانِ این مردم دنبال شهوترانی، عیاشی و گناه رفتند و در مفاسد اخلاقی و اجتماعی آلوده شدند، اینها دیگر روی مین نمیروند و آنوقت است که دشمن بر ما مسلط میشود. این یک واقعیت روشن است. این یک تجربه برای امریکا در 28 مرداد است. در یک فاصله 29 روزه این تحول به وجود آمد، چون دین و روحانیت از عرصه نهضت ملی کنار رفت.
عناصر لائیک و بیبندوبار تنها پیاده نظام دشمن هستند
امام جمعه مشهد مقدس در ادامه تبیین ابعاد عبرت آموز این کودتای امریکایی خاطرنشان کرد: مطلب دوم این است که امریکا تجربه کرد؛ ما هم باید عبرت بیاموزیم بر این که تنها پیاده نظامی که میتواند در کشور وارد کند و به این وسیله قدرت را به دست آورده و بر گرده مردم مسلط بشود، جریانهای لائیک و عناصر بیدین داخلی خود کشور هستند. این را تجربه کرده. از بیرون نمیتواند ارتش وارد کند؛ نمیتواند از بیرون نیرو آورده و کشور را تصرف کند. تنها پیاده نظامش عناصر لائیک و بیبندوباری هستند که در برابر دین حساسیت ندارند و جریانهای بیدین هستند و لذا در 28 مرداد، پیاده نظام امریکایی در این کودتای امریکایی، فواحش بودند.
نتیجه اردوکشی جریانهای لائیک، کودتای 28 مرداد است
آیتالله علمالهدی یادآور شد: در خیابانهای تهران فاحشهها روی ماشینها و کامیونها برای برگرداندن شاه و اجرای این کودتای امریکایی شعار میدادند. اراذل و اوباش بودند. یکی از افراد خودش برای من نقل میکرد؛ می گفت در دروازه شمران، چهارراه هدایت، آن روز دیدم این شعبان بیمخ و دستیارانش، یک جوان دانشجویی که طرفدار نهضت ملی بود را گرفتند، روی زمین خواباندند و با چاقو روی پیشانیاش «یا خائن» را کندند. این شقاوت و این حرکت؛ این دسته پیاده نظام امریکایی هستند. اگر بنا شد جریانهای لائیک بیایند در عرصه جامعه ما اردوکشی کنند، کار تا به اینجا پیش میرود و لذا این باید به عنوان یک عبرت برای مردم ما مشخص باشد.
وی متذکر شد: برادران، خواهران؛ این احزاب و جریانهای سیاسی که در عرصه رقابت سیاسی دنبال استخدام لائیکها و بیدینها هستند، بدانند اگر بیدینها و لائیکها را به خیال خودشان استخدام کردند؛ اینطور نیست که آنها در سایه اردوکشی جریانهای بیدین و لاابالی بیبندوبار به قدرت برسند؛ (بلکه) این دشمنان خارجیِ ما هستند که بر آنها مسلط میشوند و نمونهاش 28 مرداد (است) که یک تجربه عبرت عینی برای مردم ما است.
اردوکشی جریانهای لائیک، حتی به نفع جریان سیاسی مورد علاقه آنها هم نیست
نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی تصریح کرد: این که در هر عرصه و بحران رقابت سیاسی انتخاباتی، یک عده جریانهای سیاسی راه میافتند از لاابالیگری، ولنگاری و بیبندوباری حمایت میکنند، به خیال اینکه یک مشت جوان بیدین و دختر و پسر لائیک را در استخدام حرکت سیاسی خودشان در بیاورند، اینها بدانند اگر بنا شد صحنه جامعه ما صحنه اردوکشی لائیک شد، این به نفع دشمن است، نه به نفع وزارت و وکالت آنها.
آیتالله علمالهدی ادامه داد: ما این مشکل را امروز داریم که همیشه میبینیم یک عده خوراک سیاسی برای یک عده افراد سیاسیکار در این مملکت این است که اینها بیایند از یک بیدینی و لاابالیگری حمایت کنند؛ از یک حرکت ضد ارزشی پشتیبانی کنند، به خاطر اینکه جریانهای لائیک دنبال سر آنها راه بیفتند، آنها را اردوکشی کنند برای رسیدن به قدرت وزارت و وکالت. اما اینجور نیست که اگر بنا شد اردوکشیهای جریانهای لائیک در مملکت رسم شد و اینها در عرصه جامعه آمدند، قصه به نفع وزارت و وکالتِ یک جریان سیاسی سکولار در بیاید، بلکه قصه به نفع سلطه دشمن بر این ملت مظلوم تمام خواهد شد و اینها پیادهنظام دشمن میشوند که ما نمونهاش را در 28 مرداد دیدیم.
آمریکا در جریان فتنه 88 همان نقشه کودتای 28 مرداد را به کار گرفت
عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به نقشه آمریکا برای اجرای کودتای نرم در جریان اتفاقات پس از انتخابات سال 88، اظهار داشت: در جریان فتنه 88 دقیقا امریکاییها همین نقشه را پیاده کردند. یعنی تجربه 28 مرداد را در فتنه 88 خواستند پیاده کنند که اردوکشیهای خیابانی به وسیله جریانهای لائیکی که شعار میدادند «نه غزه، نه لبنان» و «جمهوری ایرانی»، خواستند به وسیله اینها بیایند نقشه کودتای 28 مرداد را دوباره اجرا کنند و یک ربع قرن دیگر مستشاران چکمه به پای امریکایی بر گرده این مردم مسلط شوند که هوشیاری و هوشیارسازی این رهبر حکیم فرزانه و پایمردی شما مردم، این نقشه دشمن را نقش بر آب کرد.(تکبیر)
وی در پایان تأکید کرد: به مقتضای این عبرت 28 مرداد، مردم ما باید بدانند (که) از هر حلقومی ندایی به عنوان حمایت از ولنگاری، بیبندوباری و حرکتهای ضد اررشی بلند شد، بدانند این حلقوم یا حلقوم مزدور آمریکاست یا حلقوم عنصر ندانستهای که آب به آسیاب آمریکا میریزد.(تکبیر)