قدْ جاءَکُمْ بَصائِرُ مِنْ رَبِّکُمْ فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ عَمِیَ فَعَلَیْها وَ ما أَنَا عَلَیْکُمْ بِحَفیظٍ (انعام/ 104)/ مردم خودشان باید منافقین جامعه را بشناسند، و الا با همان منافقین، بدبخت می‌شوند/ یک عبد مؤمن، اگر خوب بندگی کند و تقوا پیشه کرده باشد، خدا به او بصیرت و قدرت تحلیل می‌دهد/ اگر کسی واقعاً دیندار باشد، باید بصیرت پیدا کند؛ چه عوام باشد و چه خواص!/ کسی که بصیرت و قدرت تحلیل سیاسی ندارد، یعنی دین و تقوایش ثمر ندارد؛ و اگر نماز خواند نمازش بی‌اثر است/ کسی که بصیرت و آینده‌نگری نداشته باشد، به‌درد عرصۀ سیاست نمی‌خورَد/ آیا مسئولین ما پیش‌بینی نمی‌کردند که آمریکا بدعهدی می‌کند؟/ بعضی‌ها پُزِ یار امام بودن می‌دهند؛ ابن ملجم هم یار امام بود اما چون بصیرت نداشت، قاتل امام شد/ یار امام بودن یا فرزند امام بودن کافی نیست؛ بصیرت لازم است
بصیرت یعنی «قدرت تحلیل پیدا کردن»؛ نه‌فقط آگاه شدن! یعنی قدرت پردازش پیدا کردن برای داده‌ها و آگاهی‌های پراکنده‌ای که انسان دریافت می‌کند. یکی از ویژگی‌های مهم بصیرت، آینده‌نگری است. یعنی با تحلیل و پردازش آگاهی‌های خودت، بتوانی آینده را پیش‌بینی کنی و از خطرات آینده، پیش‌گیری کنی.
یک عبد مؤمن، اگر خوب بندگی کرده و تقوا پیشه کرده باشد، خدا به او بصیرت و قدرت تحلیل می‌دهد. بصیرتی که دین به ما می‌دهد، فقط مربوط به مسائل و احکام دینی-مانند نماز و روزه- نیست بلکه دایرۀ بصیرت، همۀ مسائل زندگی فردی و اجتماعی انسان را در بر می‌گیرد.
بصیرت و قدرت تحلیل پیدا کردن، نتیجۀ دینداری است و کسی که بصیرت ندارد، یعنی تقوا و دین درست ندارد. اگر کسی واقعاً دین داشته باشد و خدا دین او را قبول کرده باشد، باید بصیرت پیدا کرده باشد؛ چه جزء عوام باشد و چه خواص! کسی که بصیرت و قدرت تحلیل سیاسی نداشت، یعنی دین و تقوایش ثمر ندارد؛ و اگر نماز خواند نمازش بی‌اثر است.
پیامبر می‌فرماید: اگر بصیرت پیدا نکردید، من به اجبار شما را هدایت نمی‌کنم؛ قدْ جاءَکُمْ بَصائِرُ مِنْ رَبِّکُمْ فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ عَمِیَ فَعَلَیْها وَ ما أَنَا عَلَیْکُمْ بِحَفیظٍ (انعام/104) فرد یا جامعه‌ای که بصیرت نداشته باشد، پیامبر خدا هم نمی تواند برای آنها کاری کند. اگر به وسیلۀ قرآن و تقوا، بصیرت و قدرت تحلیل و تشخیص پیدا کردی، به نفع خودت است و کسی نمی‌تواند سرِ تو کلاه بگذارد، و اگر پیدا نکردی، خراب می‌کنی و پیامبر خدا هم به تو کمک نمی‌کند.
چرا پیامبر(ص) منافقینی که پای رکاب ایشان بودند را افشا نکرد؟ چون مردم خودشان باید منافقین را می‌شناختند، و اگر خودشان نتوانستند منافقین را تشخیص دهند، طبیعتاً با همان منافقین، بدبخت می‌شوند.
بعضی‌ها پُزِ یار امام بودن می‌دهند؛ در حالی‌که ابن ملجم هم یارِ علی(ع) بود اما به‌دلیل بصیرت نداشتن، قاتل علی(ع) شد. همچنین کسی که قاتل امام صادق(ع) شد، نوۀ امام معصوم بود. یارِ امام بودن، یا فرزند امام بودن، کافی نیست، بلکه بصیرت لازم است
امام صادق(ع) می‌فرماید: همیشه در میان اطرافیان، نزدیکان و فرزندان اهل‌بیت(ع) یک آدم منحرف هست که عامل گمراهی مردم می‌شود (تحف‌العقول/310) کما اینکه امیرالمؤمنین(ع) نوه‌ای داشت به نام حسن که پسر محمد بن حنفیه بود، او می‌گفت: «من نمی‌دانم حق با علی است یا عثمان»
دوراندیشی و آینده‌نگری، لازمه بصیرت است. آیا مسئولین ما پیش‌بینی می‌کردند که آمریکا بدعهدی می‌کند یا نه؟ اگر پیش‌بینی می‌کردند، پس خیانت کردند. اما مسئولین ما که خائن نیستند؛ پس باید بگوییم بصیرت کافی و آینده‌نگری لازم را نداشتند.
سیاستمداران باید عاقبت‌اندیش باشند و کسی که بصیرت و آینده‌نگری نداشته باشد، به‌درد عرصۀ سیاست نمی‌خورَد.
