پس از هجرت امام علی (ع) از مدینه به کوفه و شهادت آن امام، کوفیان با امام حسن مجتبی (ع) بیعت کردند و برادرشان، امام حسین (ع) به همراه ایشان در کوفه اقامت گزیدند. پس از مرگ معاویه، یزید به سرعت اعلان خلافت کرد و آن آغازی بود بر خلافت به ناحق یزید. حرکت امام حسین (ع) از مدینه تا کربلا در چند مکان شایان بررسی است:
1- در مدینه
یزید در تلاش بر آمد که در مدینه از امام حسین (ع) بیعت بگیرد اما امام به بیعت با یزید تن نداد. در جزیره العرب این سخن پیچید که از بزرگان، تنها سه نفر با یزید بیعت نکردند: عبدالله بن عمر ، عبدالله بن زبیر و امام حسین (ع) . عبد الله بن عمر و عبد الله بن زبیر خطری برای حکومت یزید به حساب نمی آمدند چرا که افرادی گوشه نشین و همچنین اهل مال اندوزی بودند و راه خریداری آن ها برای یزید باز بود. تنها کسی که خطری برای خلافت او به حساب می آمد امام حسین علیه السلام بود چرا که پیامبر او را از خود دانسته بود: ( حُسَینُ مِنّی وَ انَا مِن حُسَین) و از طرفی امام، مصداق آیه «وَزَادَهُ بَسْطَهً فِی الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ» بود. یعنی قدرت علمی و جسمانی او زبانزد بود. بنابراین تدبیر مبارزه یا بیعت با او چندان آسان نبود.
2- حرکت از مدینه به سوی مکه
درشب یکشنبه بیست و هشت ماه رجب همگان با خبر شدند که امام از مدینه به سوی بیت الله الحرام هجرت فرموده اند. ایشان با وجود اصرار همراهان و برخی از یارانشان به طی کردن مسیر از راه فرعی، راه اصلی حرکت از مدینه به مکه معظمه را انتخاب کردند. از آن جا که امام با یزید بیعت نکرده بود و بسیاری از مردم از علت آن بی خبر بودند، آن حضرت از مدینه به مکه آمدند تا در ازدحام حج، مردم را از سرّ عدم بیعت خود با یزید آگاه سازد و در حرم امن الهی امنیت جانی داشته باشد. امام به محض آنکه چشمان مبارکش به خانه های اطراف مکه افتاد این آیه را تلاوت فرمود: «وَلَمَّا تَوَجَّهَ تِلْقَاء مَدْیَنَ قَالَ عَسَى رَبِّی أَن یَهْدِیَنِی سَوَاء السَّبِیلِ» و هنگامی که خود را در مدخل شهر مدین یافت، فرمود: امید دارم که پروردگارم مرا هدایت فرماید». این آیه شریفه درباره حالت ورود حضرت موسی به مدین بعد از فرار از مصر بود.
3- در مکه
به محض ورود امام و اهل بیتش به مکه، مردم نیز روانه حج عمره شده و از حضور امام در مسجد الحرام با خبر شدند. پس از گذشت ماه ها از حضور امام در مکه و تلاش برای بیداری مسلمانان، یزید قصد جان امام را کرده بود و به جز بیعت یا قتل او رضایت نمی داد. امام حسین (ع) برای جلوگیری از هتک حرمت خانه خدا، مسجد الحرام را ترک کرد. در آن هنگام، والی مدینه نامه ای با مضمون ترس از حضور امام حسین(ع) به یزید نوشت و در جواب آن دستور قتل امام را گرفت. در ماه رمضان به بصره و کوفه نیز خبر رسید که امام از بیعت با یزید سر باز زده است.از این رو نامه ها و درخواست های بسیار به سوی امام روانه شد که حضرت را به کوفه دعوت کنند. مسلم بن عقیل در نیمه ماه مبارک رمضان به عنوان نماینده امام به سوی کوفه حرکت کرد و در نیمه شوال به مقصد رسید. اواخر ماه ذی القعده نامه ای به امام فرستاد و در آن از بیعت دوازده هزار نفر با امام حسین (ع) یاد کرد.
4- حرکت از مکه به عراق
هنگامی که امام نامه مسلم را دریافت کرد، در جمع یارانش در شب هشتم ذی حجه خطبه ای خواند و به سوی عراق رهسپار شد.
این ویژه نامه قصد دارد به بررسی منازل و سیر حرکت حضرت سیدالشهدا (ع) از مکه تا کربلا،حوادث و اتفاقاتی که امام در مسیر با آن رو به رو شدند و کسانی که در طی مسیر به کاروان عشق ملحق شدند بپردازد. این بخش بر اساس کتاب یاران شیدای حسین ابن علی علیهما السلام با قلم استاد مرتضی آقا تهرانی تهیه و تنظیم شده است.
هنگامی که امام نامه مسلم را دریافت کرد، عزم خروج از مکه کرد و به سوی عراق رهسپار شد. بنابراین، در جمع یاران در شب هشتم ذیحجه الحرام، خطبه ای این گونه انشاد فرمود:
«حمد و سپاس برای خداست، و هرچه که خدا بخواهد (به وقوع خواهد پیوست)، نیرو و قدرتی نیست، مگر برای خداوند، درود و سلام خدا بر رسولش باد. مرگ بر فرزند آدم چون خط گردنبند به گردن دختران نوشته شده است.
شوق دیدار گذشتگانم چون علاقه یعقوب به یوسف حزن را از دلم می زداید. خدای تعالی محل شهادتی را بر من اختیار کرده است که آن را ملاقات خواهم کرد. گویا می بینم که وحشیان بیابانی بند بند مرا بین نواویس و کربلا از هم گسسته اند. پس آن ها شکم های خالی و گرسنه خویش را از من پر خواهند کرد. آری فراری نیست از آن چه قلم (خداوندی) بر آن رفته است.
رضای خداوند رضای ما اهل بیت است. بر بلای او شکیبایی می ورزیم و ما را پاداش صبر کنندگان عنایت خواهد کرد. دیگر قرابت و خویشی از رسول الله باقی نمانده مگر این که در بهشت همه در کنار هم جمع شده اند که چشم او روشن گردد و وعده هایی که به آن ها داده، برآورده گردد. آری، هر کس که حاضر است در راه ما خونش را نثار کند در حالی که نفسش را به ملاقات با خدای تعالی وعده داده، پس فردا همراه ما کوچ کند که من فردا صبح کوچ خواهم کرد. ان شاء الله تعالی.»
با کلیک بر روی هر تصویر به منزلگاه مربوطه منتقل خواهید شد
مهدی امیری
باسلام و خسته نباشید ای کاش تمام 40 منزل را مصور و موضح می کردید