حجتالاسلام والمسلمین حسین انصاریان شب گذشته در سومین جلسه از سلسله سخنرانیهای «سعادت و شقاوت» در حسینیه مکتب الزهراء مشهد با اشاره به آیات 105 تا 108 سوره مبارکه هود، اظهار داشت: قرآن مجید در این آیات روز قیامت را روزی معرفی میکند که هیچ کس بدون اجازه خدا توان سخن گفتن ندارد.
مفسر قرآن کریم ادامه داد: خدای متعال در آیات سوره مبارکه هود میفرماید، تمامی مردان و زنان در روز محشر به دو گروه سعید و شقی تقسیم میشوند؛ هر دو دسته به اختیار خود مسیرشان را انتخاب کردهاند و خداوند اجباری برایشان قرار نداده است.
وی با اشاره به تنها تفاوتی که میان سعادتمندان و شقاوتمندان در علت سعادت و شقاوت وجود دارد، افزود: پروردگار متعال راهنمای مردم به سوی سعادت است و هیچگاه کسی را به سمت شقاوت نمیبرد؛ انسانها هستند که گاهی این راهنمایی را پذیرفته و گاهی نمیپذیرند.
حجتالاسلام والمسلمین انصاریان با اشاره به پاسخی دندان شکن از خدای متعال به جبریون، ابراز کرد: پروردگار عالم در قرآن کریم میفرماید که اگر میخواستم انسانی را به اجبار سعادتمند کنم، بدون اینکه احدی را مستثنا کنم، همگان را به وسیله جبر، هدایت میکردم.
وی در بخشی از سخنان خود خاطرنشان کرد: بر اساس تحقیقات اندیشمندانی همچون آقای محیط طباطبایی، عمر خیام که در نیشابور دفن شده، شخصی غیر از عمر خیامی نیشابوری شاعر است؛ عمر خیام با خواجه نظام الملک و حسن صباح هم عصر و همکلاس بودند و در نهایت هر سه چهره شدند که در این میان عمر خیام از چهرههای برجسته ریاضی و نجوم و تنظیم تقویم جلالی شد. اما در زمانی دیگر شخصی به نام عمر خیامی نیشابوری زندگی میکرد که شاعر و جبری مسلک بوده است. این در حالی است که همگان این دو شخصیت را یک نفر پنداشته و رباعیات جبرآمیز خیام نیشابوری را به عمر خیام دانشمند نسبت میدهند.
استاد حوزه علمیه قم افزود: کسی که عبادت کرده یا خدمتی به مردم میکند، از راهنمایی خداوند متعال تبعیت کرده و به هیچ وجه مجبور به سعادت نشده است اما کسی که شقی میشود، راهنماییهای خدا را کنار گذاشته و نهی حضرت حق را تخلف کرده است.
وی با ابراز انتقاد شدید نسبت به عدهای که جمله «لا اکراه فی الدین» را در برابر امر و نهی آمران به معروف علم میکنند، یادآور شد: این جمله مربوط به خدای متعال بوده و هیچ ارتباطی با انسانها ندارد؛ لا اکراه فی الدین بدین معناست که خدای رحمان هیچ کسی را به اجبار هدایت نمیکند.
حجتالاسلام والمسلمین انصاریان با بیان اینکه ارزش انسان به دین داری مختار اوست، ادامه داد: خدای متعال در آیهای از قرآن کریم میفرماید «آنانی که دارای ایمان و عمل صالحند، از تمام جنبندگان من در تمام عالم هستی، بهترند»؛ البته مصداق اتم این آیه، انبیای الهی و ائمه معصومان(ع) هستند اما پر آیه، تمامی مؤمنان را میگیرد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود تأکید کرد: حضرت علی بن موسی الرضا(ع) میفرمایند که از پدران خود و ایشان از امیرالمؤمنین(ع) و ایشان نیز از پیامبر اکرم(ص) شنیدند که قیمت انسان مؤمن از فرشتگان مقرب بالاتر است.
استاد اخلاق حوزه علمیه قم تصریح کرد: سعادت اجباری نیست اما پروردگار عالم هدایت به سوی سعادت را بر عهده گرفته است؛ شقاوت نیز اجباری نیست اما حضرت حق هیچ دخالتی درباره آن ندارند.
وی در پایان گفت: برخی جوانان دلسوزی میکنند که چطور میشود روز محشر میلیاردها جهنمی شوند؟ در پاسخ باید گفت، جهنمیان خود جهنم را برای خویش خریدهاند و حتی جهنمی شدنشان ارتباطی با خدای متعال نیز ندارد.