بخش اوّل: معاشرت با مردم
1. برخورد با مردم
عَنِ الصّادِقِ علیه السلام قالَ:
قالَ عیسَى بنُ مَرْیَمَ لِبَعْضِ اَصْحابِهِ: مالا تُحِبُّ اَنْ یُفْعَلَ بِکَ فَلا تَفْعَلْهُ بِاَحَدٍ.
[ بحار الأنوار، ج 74، ص 157 .] امام صادق علیه السلام فرمود: حضرت عیسى بن مریم به بعضى از یاران خود فرمود: آنچه را که دوست ندارى نسبت به تو انجام شود تو نیز نسبت به هیچ کس انجام مده!
2. برخورد اسلامى
قالَ عَلِىٌ علیه السلام:
اَذا لَقیتُمْ اِخْوانَکُمْ فَتَصافَحُوا وَ اَظْهِرُوا لَهُمُ الْبَشاشَهَ وَ الْبُشْرَ تَتَفَرَّقُوا وَ ما عَلَیْکُمْ مِنَ الاَْوْزارِ قَدْ ذَهَبَ.
[ خصال صدوق، ص 633 .] امام على علیه السلام فرمود: وقتى برادرانتان را دیدار کردید پس مصافحه کنید و به همدیگر دست بدهید و با روى خندان با آنان ملاقات کنید که وقتى از هم جدا شوید همه گناهان شما آمرزیده است.
3. مدارا با مردم
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله:
اَعْقَلُ النّاسِ اَشَدُّهُمْ مُداراهً لِلنّاسِ، وَاَذَلُّ النّاسِ مَنْ اَهانَ النّاسَ.
[ بحارالأنوار، 75/52 .] رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: داناترین مردم کسى است که با مردم بیشتر مدارا کند و خوارترین مردم کسى است که به مردم اهانت کند.
4. بـرخـورد پـیامـبر صلى‌الله‌علیه‌و‌آله
عَن ابى عَبْدِاللّهِ علیه السلام قالَ:
ما صافَحَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله رَجُلاً قَطُّ فَنَزَعَ یَدَهُ حَتّى یَکُونَ هُوَ الَّذى نَزَعَ یَدَهُ مِنْهُ.
[ محجه البیضاء، 3/388 .] امام صادق علیه السلام فرمود: پیامبر خدا با هر کسى دست مى داد دستش را نمى کشید تا طرف مقابل دستش را بکشد و از او جدا نماید.
5. محبّت به مردم
عَنْ عَلِىِّ بْنِ اَبى طالِبٍ علیه السلام قالَ:
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: رَأسُ الْعَقْلِ بَعْدَ الاِْیمانِ بِاللّهِ عَزَّوَجَلَّ اَلتَّحَبُّبُ اِلَى النّاسِ.
امیرالمؤمنین علیه السلام از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل مى کند که فرمود: سرآغاز عقل و خردمندى بعد از ایمان به خدا اظهار محبّت به مردم و دوستى با آنان است.
6. روش بـرخـورد مسلمان
قالَ اَمیرُالْمَؤْمِنینَ علیه السلام:
اِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الْمَرْءَ الْمُسْلِمَ الَّذى یُحِبَّ لاَِخیهِ ما یُحِبُّ لِنَفْسِهِ وَ یَکْرَهُ لَهُ ما یَکْرَهُ لِنَفْسِهِ.
[ محاسن برقى، ج 1 ص 10 .] امام على علیه السلام فرمود: خداوند دوست دارد آن مسلمانى را که آنچه را براى خود مى خواهد براى برادر دینى اش هم بخواهد و آنچه را براى خویشتن نمى خواهد براى او هم نخواهد.
7. ارزش دیـدار بـرادران
قالَ اَبُو عَبْدِاللّهِ علیه السلام:
مَنْ زارَ اَخاهُ فِى اللّهِ، قالَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ: اِیّاىَ زُرْتَ وَثَوابُکَ عَلَىَّ وَلَسْتُ اَرْضى لَکَ ثَوابا دُونَ الْجَنَّهِ.
[ اصول کافى، 3/255 .] امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس براى خدا از برادرش دیدار کند، خداوند عزوجل مى فرماید، مرا دیدار کرده اى و ثواب تو بر منست و به ثوابى جز بهشت براى تو راضى نمى شوم.
بخش دوّم: معاشرت با پدر و مادر
8. معاشرت با پـدر و مـادر
عَنْ اَبِى وَلاّدِ الْحَنّاطِ قالَ:
سَأَلْتُ اَبا عَبْدِاللّهِ علیه السلام عَنْ قَوْلِ اللّهِ: «وَبِالْوالِدَیْنِ اِحْسانا» فَقالَ: اَلاِْحْسانُ اَنْ تُحْسِنَ صُحْبَتَهُما وَ لاتُکَلِّفَهُما اَنْ یَسْأَلاکَ شَیْئا یَحْتاجانِ اِلَیْهِ.
[ بحارالأنوار، 74/79 .] ابى ولاّد حنّاط مى گوید: از امام صادق علیه السلام سؤال کردم درباره آیه: «و بالوالدین احسانا» فرمود: نیکى به پدر و مادر اینست که با آنها خوشرفتارى کنى و نیاز آنها را قـبل از درخـواست آنـها بـرطرف کنى تا مجبور به درخواسـت نشـوند.
9. نیکى به پـدر و مـادر
قالَ الصّادِقُ علیه السلام:
اَفْضَلُ الاْعَمالِ الصَّلاهُ لِوَقْتِها، وَ بِرُّالْوالِدَیْنِ وَ الْجِهادُ فِى سَبیلِ اللّهِ.
[ همان، 85 .] امام صادق علیه السلام فرمود: برترین اعمال سه چیز است:
۱ ـ خواندن نماز در وقت آن.
۲ ـ نیکى با پدر و مادر.
۳ ـ جهاد در راه خدا.
10. رفت و آمد با پـدر و مـادر
قالَ النَّبِىُّ صلی الله علیه و آله:
مَنْ سَرَّهُ اَنْ یُمَدَّلَهُ فِى عُمْرِهِ وَ یُبْسَطَ فِى رِزْقِهِ، فَلْیَصِلْ اَبَوَیْهِ فَاِنَّ صِلَتَهُما طاعَهُ اللّهِ، وَلْیَصِلْ ذارَحِمِهِ.
[ همان، 85 .] رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: هر کس دوست دارد عمرش افزون و روزیش فراوان باشد به پدر و مادرش صله و احسان کند این کار او اطاعت خداست و همین طور با خویشان خود صله رحم بجا آورد.
11. خشنودى و خشـم پـدر و مـادر
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله:
رِضَى اللّهِ مَعَ رِضَى الْوالِدَیْنِ وَ سَخَطُ اللّهِ مَعَ سَخَطِ الْوالِدَیْنِ.
[ همان، 80 .] رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: خشنودى خدا با خشنودى پدر و مادر، و خشم او با خشم پدر و مادر است.
12. نگاه به پـدر و مـادر
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله:
نَظَرُ الْوَلَدِ اِلى والِدَیْهِ حُبّا لَهُما عِبادَهٌ.
[ بحار الأنوار، 74/80 .] رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: نگاه کردن فرزند به پدر و مادرش از روى محبّت عبادت محسوب مى شود.
بخش سوّم: معاشرت با فرزندان
13. معاشرت با فـرزندان
عَنِ الصّادِقِ علیه السلام قالَ:
اَکْرِمُوا اَوْلادَ کُمْ وَاَحْسِنُوا ادابَهُمْ یَغْفِرْلَکُمْ.
[ بحارالأنوار، 104/95 .] امام صادق علیه السلام فرمود: فرزندان خود را احترام کنید و آنها را خوب تربیت کنید تا خداوند شما را بیامرزد.
14. رفتار با فرزندان
قالَ الصّادِقُ علیه السلام:
اِعْدِلُوا بَیْنَ اَوْلادِ کُمْ کَما تُحِبُّونَ اَنْ یَعْدِلُوا بَیْنَکُمْ فِى الْبِرِّوَ اللُّطْفِ.
[ همان، 92 .] امام صادق علیه السلام فرمود: عدالت را بین فرزندانتان مراعات کنید، همانطور که دوست دارید آنها در نیکى و اظهار مهربانى بین شما به عدالت رفتار نمایند.

15. برخورد بـا کـودکان
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله:
اَحِبُّوا الصِّبْیانَ وَ ارْحَمُوهُمْ وَ اِذا وَعَدْ تُمُوهُمْ شَیْئا فَفُوالَهُمْ فَاِنَّهُمْ لایَرَوْنَ اِلاّ اَنَّکُمْ تَرْزُقُونَهُمْ.
[ محجه البیضاء، 3/443 .] رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: کودکان را دوست بدارید و آنان را مودر لطف و مهر و محبت قرار دهید و هرگاه با آنها وعده دادید وفا کنید چون آنها شما را روزى دهنده مى دانند.
16. برخورد بـا پسـران
عَنِ الصّادِقِ علیه السلام:
دَعْ اِبْنَکَ یَلْعَبُ سَبْعَ سِنینَ وَ یُؤْدَّبُ سَبْعا وَ اَلْزِمْهُ نَفْسَکَ سَبْعَ سِنینَ فَاِنْ اَفْلَحَ وَ اِلاّ فَاِنَّهُ مَنْ لاخَیْرَ فِیهِ.
[ بحارالأنوار، 104/95 .] امام صادق علیه السلام فرمود: پسرت را، هفت سال رها کن بازى کند و در هفت سال بعد او را تربیت کن و در هفت سال سوّم ۱۴ تا ۲۱ همیشه همراهت باشد، پس اگر درستکار و مفید شد چه خوب والاّ خیرى در او نیست.
17. محبّت به فرزند
الراوی:
کانَ النَّبِىُّ صلی الله علیه و آله اِذا اَصْبَحَ مَسَحَ عَلى رُؤُوسِ وَلَدِهِ وَوَلَدِ وَلَدِهِ.
[ بحارالأنوار، 104/99 .] راوی: پیامبر اسلام صلی الله علیه و آلههر روز صبح نسبت به فرزند و نوه هایش اظهار لطف و مهربانى مى کرد و دست بر سرشان مى کشید.
18. خوشرفتارى با فـرزنـدان
رُوِىَ اَنَّهُ «الرِّضا علیه السلام»قالَ:
بِرُّوا اَوْلادَکُمْ وَاَحْسِنُوا اِلَیْهِمْ فَاِنَّهُمْ یَظُنُّونَ اَنَّکُمْ تَرْزُقُونَهُمْ.
[ بحارالأنوار، 74/77 .] از امام هشتم علیه السلام نقل شده که فرمود: با فرزندان خود خوشرفتارى نمائید و به آنها احسان کنید چون آنها گمان مى کنند، که شما روزى آنها را مى دهید.
19. نگاه به فرزند
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله:
اِذا نَظَرَ الْوالِدُ اِلى وَلَدِهِ فَسَرَّهُ کانَ لِلْوالِدِ عِتْقُ نَسَمَهٍ قِیْلَ یا رَسُولَ اللّهِ وَ اِنْ نَظَرَ سِتّینَ وَ ثَلاثَمِائَهِ نَظْرَهً؟ قالَ: اَللّهُ اَکْبَرُ.
[ بحارالأنوار، 74/80 .] رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: هنگامى که پدر به فرزند نگاه کند و او را خوشحال کند مثل اینست که بنده اى را آزاد کرده است سؤال شد حتى اگر ۳۶۰ بار نگاه کند؟ فرمود: الله اکبر. «کنایه از اینکه بله، خدا بزرگتر از اینهاست».
بخش چهارم: معاشرت با خویشاوندان
20. معاشرت با خویشاوندان
قالَ اَمیرُالمُؤْمِنینَ علیه السلام:
وَ اَکْرِمْ عَشیرَتَکَ فَاِنَّهُمْ جَناحُکَ الَّذى بِهِ تَطیرُ وَ اَصْلُکَ الَّذى اِلَیْهِ تَصِیُر وَ یَدُکَ الَّذى بِها تَصُولُ.
[ بحارالأنوار، 74/105 .] امام على علیه السلام فرمود: خویشاوندانت را گرامى بدار، چون آنها بال تو هستند که توسط آنها پرواز مى کنى و ریشه تو هستند که به آن بر مى گردى و دست تو هستند که بواسطه او دفاع مى کنى.
21. معـاشـرت بـا خویشان و قـیامـت
عَنْ اَبى عَبْدِاللّهِ علیه السلام:
اِنَّ صِلَهَ الرَّحِمِ تُهَوِّنُ الْحِسابَ یَوْمَ الْقِیامَهِ.
[ بحارالأنوار، 74/102 .] از امام صادق علیه السلام نقل شده که فرمود: معاشرت و رفت و آمد با خویشاوندان، حساب روز قیامت را بر انسان آسان مى کند.
22. اهمیّت معاشرت بـا خـویشان
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله:
صِلُوا اَرْحامَکُمْ فِى الدُّنْیا وَلَوْبِسَلامٍ.
[ همان، 104 .] رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: در دنیا صله رحم کنید اگر چه فقط با سلام باشد.
23. ارزش معاشرت
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله:
سِرْ سَنَتَیْنِ بِرَّ والِدَیْکَ سِرْسَنَهً صِلْ رَحِمَکَ.
[ همان، 103 .] رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: دو سال راه برو تا به پدر و مادر نیکى کنى و یکسال راه طى کن تا صله رحم انجام دهى.
24. احـترام بـزرگسـالان
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله:
مَنْ وَقَّرَذا شَیْبَهٍ لِشَیْبَتِهِ آمَنـَهُ اللّهُ تَعـالى مِنْ فَـزَعِ یَـوْمِ الْقِـیامَهِ.
[ بحار الأنوار، 75/137 .] رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: هر کس پیرمردى را بخاطر پیرى او گرامى بدارد، خداوند او را از سختى و هراس روز قیامت در امان قرار خواهد داد.
25. آثار معاشرت با خـویشـاوندان
عَنْ رُواتٍ قالِ:
سَمِعْتُ رَسُولَ اللّهِ صلی الله علیه و آله یَقُولُ: اِنَّ صِلَهَ الرَّحِمِ مَثْراهٌ فِى الْمالِ وَمَحَبَّهٌ فِى الاَْهْلِ وَمَنْسَأَهٌ فِى الاَْجَلِ.
[ بحارالأنوار، 74/102 .] روات مى گوید: از پیامبر شنیدم که مى فرمود: صله رحم موجب ازدیاد مال و محبوبیّت در میان خویشاوندان و تأخیر در مرگ مى شود.
بخش پنجم: معاشرت با دوستان
26. اظهار دوستى
عَنْ اَبِى عَبْدِاللّهِ علیه السلام قال:
اِذا اَحْبَبْتَ رَجُلاً فَاَخْبِرْهُ.
[ همان، 181 .] امام صادق علیه السلام فرمود: وقتى شخصى را دوست دارى دوست داشتن خود را به او اعلام کن.
27. ارزش دوستى
قالَ اَمیرُالْمُؤْمِنینَ علیه السلام:
اَلْمَوَدَّهُ قَرابَهٌ مُسْتَفادَهٌ.
[ همان، 165 .] امام على علیه السلام فرمود: رفاقت و دوستى یک نوع خویشاوندى اکتسابى است.
28. برخـورد بـا دوسـت
عَنْ اَبى جَعْفَرٍ علیه السلام قالَ:
اَتى رَسُولَ اللّهِ صلی الله علیه و آله رَجُلٌ فَقالَ: یا رَسُولَ اللّهِ، اَوْصِنى فَکانَ فِیما اَوْصاهُ اَنْ قالَ: اِلْقَ اَخاکَ بِوَجْهٍ مُنْبَسِطٍ.
[ بحارالأنوار، 74/171 .] امام بـاقر علیه السلام فرمود: مـردى خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله آمد و عرض کـرد: اى رسول خدا، بمن وصیّتى کن پیامبر صلی الله علیه و آله ضمن سفارشهایش فـرمود: بـا دوست خود با روى خوش و اخـلاق خوب برخورد کن.
29. مـرز دوسـتى
قالَ اَمیُرالْمُؤْمِنینَ علیه السلام:
اِبْذِلْ لِصَدیقِکَ کُلَّ الْمَوَدَّهِ، وَ لاتَبْذُلْ لَهُ کُلَّ الطُّمَأنِینَهِ، وَ اَعْطِهِ کُلَّ الْمُواساهِ وَ لا تُفِضْ اِلَیْهِ بِکُلِّ الاَْسْرارِ.
[ همان، 165 .] امام على علیه السلام فرمود: با دوست خود در اظهار محبّت سنگ تمام بگذار، ولى صد در صد به او اعتماد نکن و شیوه احتیاط پیشه کن و با او به مواسات رفتار کن اما همه اسرار خود را به او مگو.
30. برخورد بـا نیازهـاى دوسـت
قالَ عَلِىٌ علیه السلام:
لایُکَلِّفْ اَحَدُکُمْ اَخاهُ الطَّلَبَ اِذا عَرَفَ حاجَتَهُ.
[ همان، 166 .] امام على علیه السلام فرمود: وقتى کسى پى برد که دوستش به چیزى نیازمند است، باید قبل از درخواست نیاز او را بر طرف کند. «و او را وادار به سئوال و درخواست ننماید.»
31. پـوزش پذیرى
قالَ عَلِىٌ علیه السلام:
اِقْبَلْ عُذْرَ اَخیکَ، وَاِنْ لَمْ یَکُنْ لَهُ عُذْرٌ فَالْتَمِسْ لَهُ عُذْرا.
[ بحارالأنوار، 74/165 .] امیر مؤمنان على علیه السلام فرمود: عذر برادر خود را بپذیر، و اگر او عذرى نداشت براى خطاى او عذرى بتراش.
32. برخورد با حقوق دوست
قالَ عَلِىٌ علیه السلام:
لاتُضَیِّعَنَّ حَقّ اَخیکَ اِتِّکالاً عَلى مابَیْنَکَ وَبَیْنَهُ فَاِنِّهُ لَیْسَ لَکَ بِاَخٍ مَنْ ضَیَّعْتَ حَقَّهُ.
[ همان، 165 .] امام على علیه السلام فرمود: سعى کن حقوق برادرت را با اتکاء به دوستى و رفاقت پایمال نکنى، زیرا آنکس که حقّ او بوسیله تو ضایع گشته برادر دینى تو نخواهد بود.
بخش ششم: معاشرت‌ با زیردستان و خدمتکاران
33. معـاشـرت با زیـردستان
قالَ اَبُوذَرٍّ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللّهِ صلی الله علیه و آله یَقُولُ:
اِخْوانُکُمْ جَعَلَهُمُ اللّهُ تَحْتَ اَیْدیکُمْ، فَمَنْ کانَ اَخُوهُ تَحْتَ یَدِهِ فَلْیُطْعِمْهُ مِمّا یَأْکُلُ وَلْیُکْسِهِ مِمّا یَلْبِسُ وَلا یُکَلِّفْهُ ما یَغْلِبُهُ فَاِنْ کَلَّفَهُ ما یَغْلِبُهُ فَلْیُعِنْهُ.
[ بحارالأنوار، 74/141 .] ابوذر مى گوید: از رسول خدا صلی الله علیه و آله شنیدم که فرمود: خداوند بعضى از برادران شما را زیر دست شما قرار داده هر کس برادر و هم نوعش را زیردست دارد باید از آنچه خود مى خورد به او بخوراند، و از آنچه مى پوشد به او هم بپوشاند، و هیچ وقت کارى که خارج از قدرت اوست به او نسپارد و اگر کار دشوارى را به او سپرد او را کمک کند.
34. بـرخـورد با خدمتـکاران
قالَ عَلِىٌ علیه السلام:
وَاجْعَلْ لِکُلِّ اِنْسانٍ مِنْ خَدَمِکَ عَمَلاً تَأْخُذُهُ بِهِ، فَاِنَّهُ اَحْرى اَلاّ یَتَوا کَلُوا فِى خِدْمَتِکَ.
[ نهج البلاغه، ص 405 .] امام على علیه السلام فرمود: مسئولیت هر یک از زیردستان خود را مشخّص نما و بعد بازخواست کن، که این بهتر است براى اینکه هریک مسئولیّت را به گردن دیگرى نیندازد.
بخش هفتم: معاشـرت با همسایـگان
35. رسول خـدا صلى‌الله‌علیه‌و‌آله و همسایه
قالَ اَمیرُالْمُؤْمِنینَ علیه السلام:
وَاللّهَ، اَللّهَ فِى جیرانِکُمْ، فَاِنَّهُمْ وَصِیَّهُ نَبِیِّکُمْ مازالَ یُوصِى بِهِمْ حَتَّى ظَنَنَّا اَنَّهُ سَیُوَرِّثُهُمْ.
[ نهج البلاغه، 422 .] امام على علیه السلام فرمود: خدا را، خدا را درباره همسایگان که آن سفارش پیامبر صلی الله علیه و آله شماست، پیامبر صلی الله علیه و آله مرتّب درباره همسایه سفارش مى کرد تا جائیکه ما گمان کردیم که همسایه از همسایه ارث خواهد برد.
36. رفتار با همسایه
عَنِ الصّادِقِ علیه السلام قالَ:
اَحْسِنْ مُجاوَرَهَ مَنْ جاوَرْتَ تَکُنْ مُسْلِما.
[ بحارالأنوار، 74/158 .] امام صادق علیه السلام فرمود: با همسایه ات خوشرفتارى کن تا مسلمان راستین باشى.
37. خـوشرفتارى با همـسایه
عَنْ اَبِى عَبْدِاللّهِ علیه السلام قالَ:
عَلَیْکُمْ بِحُسْنِ الْجَوارِ فَاِنَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ اَمَرَ بِذلِکَ.
[ همان، 150 .] امام صادق علیه السلام فرمود: بر شما باد به خوشرفتارى با همسایه، چون خداوند تبارک و تعالى به آن امر فرموده است.
بخش هشتم: معاشرت‌ با یتیمان و بیماران‌ و ضعیفان
38. بـرخـورد با یتـیمان
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله:
کُنْ لِلْیَتیمِ کَالاَْبِ الرَّحیمِ وَاعْلَمْ اَنَّکَ تَزْرَعُ کَذلِکَ تَحْصُدُ.
[ بحارالأنوار، 77/173 .] رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: براى یتیم همچنان پدرى مهربان باش و بدان همانطور که کشت مى کنى درو خواهى کرد.
39. بـرخـورد با بیماران
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله:
لاتُدیمُوا النَّظَرَ اِلى اَهْلِ الْبَلاءِ وَ الْمجْذُومینَ فَاِنَّهُ یَحْزُنُهُمْ.
[ بحارالأنوار، 75/15 .] رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: نگاه خود را به گرفتار و معلولها و جذامیها، طولانى نکنید چون نگاه طولانى شما، آنها را محزون و رنجیده خاطر مى کند.
40. بـرخـورد با ضعـیفان
عَنْ اَبى جَعْفَرٍ علیه السلام:
اَرْبَعٌ مَنْ کُنَّ فِیهِ بَنَى اللّهُ لَهُ بَیْتا فِى الْجَنَّهِ: مَنْ اوَى الْیَتیمَ، وَرَحِمَ الضَّعیفَ، وَ اَشْفَقَ عَلى والِدَیْهِ وَ رَفِقَ بِمَمْلُوکِهِ.
[ همان، 20 .] از امام باقر علیه السلام نقل شده که فرمود: هر کس داراى چهار صفت باشد، خداوند براى او خانه اى در بهشت مى سازد. ۱ ـ یتیم را پناه دهد ۲ ـ به ضعیف رحم کند ۳ ـ به پدر و مادر مهر بورزد ۴ ـ با غلام و کنیزش مدارا نماید.
منبع : چهل حدیث «معاشرت»، محمود شریفی‏.