درباره این سؤال اولاً باید گفت: این که انسان گاهی در عالم رؤیا و خواب موضوعی را به صورت های مختلف می بیند، علل و عوامل درونی و بیرونی متعددی ممکن است در آن نقش داشته باشد، مثلاً شرایط روحی، پر بودن معده، خستگی، وضع آب و هوا مثل گرما و سرما و مانند آن سبب می شود که یک چیز را به صورت های مختلف در خواب ببیند. یا مثلاً برخی سجایای اخلاقی نیز سبب می شود که یک شیء به چند صورت برای انسان در خواب جلوه کند. دلیل همه این امور آن است که قوه خیال انسان همواره در حال صورت سازی است لذا ممکن است در برخی افراد که قوه خیالشان در تحت تربیت قوه عاقله آنان به خوبی تربیت و مهار نشده یک صورت را که در خواب می بیند به چند صورت دیگر در بیاورد و به رؤیت انسان برساند، و یا آن یکی را چندین بار شکل و صورت خاصی بدهد و تغییر دهد و به رؤیت انسان برساند. در حالی که در واقع یک شیء بیشتر نبوده اما قوه خیال او را به اشکال مختلف در می آورد و ارائه می دهد. و یا مثلاً برخی اشیاء را به ضد آن صورت می دهد، و ممکن است چندین بار این کار را تکرار کند. این گونه خواب را اصطلاحاً «اضغاث احلام» و یا «خواب های آشفته» می گویند که یا تعبیر ندارد و یا تعبیر آنها به آسانی ممکن نیست، و نوعاً بسیاری از خواب های افراد چون طبق شرایط نیست مثلاً یا با معده پر خوابیده و یا ناراحتی های روحی دارد، و یا در شرایط نامساعد هوایی خوابیده و مانند آن، از این قبیل است.[1] ثانیاً: چون مسئله خواب دیدن و رؤیا مسئله ای بسیار پیچیده است، لذا تعبیر خواب کار آسانی نیست و هر کسی از عهده آن بر نمی آید. استاد علامه حسن زاده آملی می فرمودند که چون معبِر یعنی تعبیرکننده خواب باید برای تعبیر خواب افرادی که خواب دیده تمام شرایط آن را بررسی کند و با توجه به آن شرایطی که خواب در آن دیده شده رؤیای او را تعبیر کند و در حقیقت به تمام آنچه در خواب دیده شده برسد لذا هرگز نمی توان از طریق آنچه در کتاب های تعبیر خواب آمد، خواب افراد را تعبیر نمود، چون بالاخره هر کسی در شرایط خاصی قرار دارد و خوابی که می بیند باید با توجه به شرایط آن تعبیر شود. طبق این فرمایش ایشان، تعبیر خواب را نمی توان از طریق کتاب های تعبیر خواب بدست آورد، باید هر کسی برای تعبیر خوابش به کسانی که واقعاً در آن رشته وارد است مراجعه نماید.
به همین دلیل است که گفته شده: معبِر باید نخست نام و مقدار و مرتبت و مذهب و سیرت، و عقل و فهم و علم و ادب کسی را که خواب دیده بداند. و هم چنین از او بپرسد که وقت خواب دیدن او در شب بوده یا در روز و در چه فصل سال بوده است؟ همه این امور در تعبیر خواب نقش دارد.[2] از مجموع این مطالب بدست می آید که اعتماد به کتاب های تعبیر خواب درست نیست و از آن طریق خواب قابل تعبیر نیست و برای تعبیر خواب باید به کارشناس آن مراجعه شود تا او با توجه به شرایط خاصی، خواب شخصی را تعبیر نماید.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. ناصر مکارم، تفسیر نمونه، ج 16، ص 404، تهران: نشر دارالکتب الاسلامیه، 1379ش.
2. همان، ج 19، ص 481.
3. همان، ج 9، ص 312.

پی نوشت ها:
[1] . طباطبائی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، با ترجمه سید محمدباقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی، 1366 ش، ج 11، ص 369 ـ 371.
[2] . کلیات و کامل تعبیر خواب، تهران: نشر گنجینه، 1380 ش، فصل 14، ص 36.