ظهور منجی بشر در دوران آخر زمان، باوری است قطعی و همگانی. ادیان و شرایع توحیدی و غیرتوحیدی و نیز بعضی از مکاتب بشری، نوید چنین روزی را به پیروان خویش دادهاند. در این میان، اسلام با مبانی قوی نظری و عملی، موضوع ظهور را به صورت صحیح تبیین کرده و با راهکارهای مناسب و درخور، واژه انتظار و منتظرِ مصلح را در میان جوامع اسلامی تبیین کرده است. از آن جمله حضرت رسول اکرم صلی الله علیه در روایاتی چند به برخی از علائم ظهور اشاره می دارند که در ادامه تعدادی از آنها را ذکر می نماییم.
پلیدی باطن
سکونی از امام جعفر صادق (علیه السلام) نقل می کند که رسول خدا صلی الله علیه فرمود بر امت من زمانی بیاید که باطن آنها پلید و ظاهرشان به جهت طمع در دنیا آراسته باشد و خداوند را در نظر ندارند عمل آنها ریا است و از او نمی ترسند. خداوند نیز همه آنان را عقوبت خواهد کرد و هر چه دعا کنند حتی غریق مستجاب نخواهد شد.
1 – دلها مملو از خبائث و صفات رذیله می شود.
2 – مردم تظاهر به خوبیها می کنند در حالی که دلشان از خوبیها خالی است
3 – هدف از این تظاهرات فرورفتن در کثافات اخلاقی دنیا و تعینات آن است
4 – کارهای آنها اکر چه به صورت عبادت است اما برای غیر خدا انجام می شود (ریا)
5 – توجهی به عالم آخرت نخواهند داشت و از خداوند نمی ترسند.
6 – به جهت این صفات خداوند آنها را عقاب می کند به بلاهای اجتماعی از قبیل جنگ گرفتار ظلم شدن گرانی سلب برکت و…
7 – در این موقع هر چه دعا کنند حتی دعای غریق هم مستجاب نخواهد شد.
فقط نامی از اسلام و قرآن باقی می ماند
رسول خدا صلی الله علیه و آله در روایتی در مورد نشانه های ظهور مهدی روحی له الفداء می فرمایند:
بزودی زمانی بر امت من فرارسد که از قرآن جز رسم و از اسلام جز اسم باقی نماند آنان به نام مسلمانان خوانده می شوند در حالی که دورترین مردم از اسلام اند مساجد آنان آباد و از هدایت خراب (خالی) است فقهای آن زمان بدترین فقها در زیر آسمان اند فتنه از ایشان آغاز می شود و به آنان باز می گردد.(بحار الانوار ج 52 / ص 190)
ایمان به دجال
از امام صادق (علیه السلام) منقول است که رسول خدا ص فرمودند:
هر که ما اهل بیت را دشمن دارد خداوند (عزوجل) او را یهودی برانگیزد. سۆال شد: یا رسول الله! اگر چه شهادتین بگوید؟ فرمودند: بله. در نتیجه دو کلمه شهادت (اشهد ان لا الله و اشهد ان محمد رسول الله) فقط جان او محفوظ می ماند و یا از پرداخت جزیه معاف می شود. سپس ادامه دادند: هر کسی که ما اهل بیت را دشمن بدارد خداوند او را یهودی بر انگیزد. پرسیدند: چگونه ای رسول خدا؟ فرمودند: اگر زمان دجال را دریابد به او ایمان آورد. (همان ماءخذ، ج 52 / ص 192).
در این روایت، پیامبر بزرگوار اسلام (صلی الله علیه) پس از اشاره به وظیفه مردم در ارتباط با اهل بیت (علیهم السلام) و نیز زیان دشمنی با خاندان گرامی اش، به خروج دجال که از علائم ظهور حضرت بقیه الله روحی له الفدا است، اشاره فرموده اند. بنابراین، زیان دشمنی با اهل بیت سلام الله علیهم اجمعین را می توان این گونه خلاصه کرد:
1 – محشور شدن در روز قیامت با یهودیان.
2 – حسرت و پشیمانی که در سایه قطع ارتباط با خاندان وحی دامنگیر انسان می شود.
3 – از دست دادن نعمتهای ابدی خداوند.
4 – مخلد بودن در آتش جهنم.
5 – محرومیت از مصاحبت با ذوات مقدسه معصومین سلام الله علیهم اجمعین.
ابتلاء به بلاهای گوناگون
رسول مکرم (صلی الله علیه) خبر از قیام مهدی روحی له الفدا می دهد و از آن حضرت به نام خاتمه دهنده به دین چنین می فرماید:
همچنانکه دین به وسیله من آغاز شد، توسط فرزندم مهدی (علیه السلام) خاتمه می یابد… در آخر الزمان امت من در سایه زمامداری ستمگر به بلاهایی مبتلا می شوند که مانند آن را نشنیده اند و به اندازه ای عرصه بر مردم تنگ می شود که پناهگاهی برای خود پیدا نمی کنند. در این هنگام خداوند مردی از عترت و ظلم و جور شده باشد. از ویژگیهای او این است که اهل زمین و ساکنان آسمانها او را دوست می دارند و آسمان بارانهای خودش را می بارد و زمین برکاتش را در اختیار مردم قرار می دهد. (الامام المهدی عند اهل السنه، ج 2، مشارق الانوار، ص 29)
ظهور مردمانی با قلب های شیطانی
در آخر الزمان مردمانی بیایند که از نظر ظاهر، سیمای آدمیان را دارند، اما دلهایشان مانند قلبهای شیطانها است (پر از خود خواهی و تکبر و غرور و امثال اینها است). مانند گرگهای درنده دلشان خالی از رحمت و عطوفت انسانی باشد، قتل و خونریزی برای آنها یک امر بسیار ساده و بی اهمیت خواهد بود و از کارهای زشت دوری نمی کنند. اگر از آنها متابعت کنی تو را از خود می رانند و اگر از آنان فاصله بگیری تو را مورد غیبت و عیبجوی قرار می دهند، اگر با تو سخن گویند دروغ می گویند و اگر آن مردم را امین خویش قرار دادی به تو خیانت می کنند. بچه های آنها با ناز و نخوت زندگی می کنند و جوانانشان بیباک و از خود راضی اند چندان که مردم را از بی تربیتی خویش عاجز می کنند. پیروان آنها امر به خوبیها و نهی از بدیها نمی کنند. عزت جستن به وسیله آنها ذلت و خواری است، مطالبه موجودی آنها فقر و ناتوانی است. شخص عاقل در میان آنها گمراه به شمار می آید و امر به معروف کننده مورد تهمت و افترا قرار می گیرد. افراد با ایمان و صاحبان تقوا در میان ایشان ضعیف خواهند بود، اما افراد فاسق در میان آنها با شخصیت حساب می شوند. کارهای خوب و سنتهای الهی در میان این جمعیت بدعت محسوب می شود و از طرفی بدعت در میان آنها سنت به حساب می آید. در چنین زمانی که مردمش دارای چنین خصوصیات اخلاقی شده اند، خداوند اشرار و مردم بد را بر آنها مسلط می کند و دیگر دعاوی خوبان اجابت نخواهد شد. (نوائب الدهور، ج 1 / ص 150)
و با ظهور منجی عالم جهان رنگ و بویی دگر خواهد یافت همانگونه که رسول اکرم صلی الله علیه فرمودند: …خداوند از فرزندان حسین امامانی قرار داده است که راه و روش و آیین مرا بر پا می دارند. نهمین آنان قائم خاندان من «مهدی» امتم می باشد. او شبیه ترین مردمان به من است در سیما و گفتار و کردار. پس از غیبتی طولانی و سرگردانی و سردرگمی مردم، ظاهر می شود، آنگاه آیین خدا را آشکار می سازد… پس زمین را از عدل و داد پر می کند پس از آن که از ستم و بیداد لبریز شده باشد.(کمال الدین)