نویسنده: محمد غفارنیا

قرآن کریم بلندترین قله پیروزی را فلاح و رستگاری نام گذارده است. این سرنوشت لذت بخش و مدال پر افتخار نیز از آن مؤمنان است: «قَد أَفلَحَ المُؤمِنونَ: به راستی که مؤمنان رستگار شدند». (1)
قرآن کریم پس از آن که در عبارتی زنده و پرمحتوا به ویژگی‌های مؤمنان می‌پردازد، به صفت خشوع در نماز اشاره می‌کند و می‌فرماید: «الذین هم فی صلاتهم خاشعون»: آن مؤمنانی که در نمازشان خاشعند. خشوع در نماز تواضع و ادب جسمی و روحی انسان را در مقابل عظمت پروردگار می‌رساند. مؤمنان حقیقی در حال نماز، آن چنان حالت توجه به پروردگار در آنها تجلی می‌یابد که گویا از غیر خدا دل گسسته و تنها به او پیوسته‌اند. در روایتی می‌خوانیم: پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مردی را دید که در حال نماز با ریش خود بازی می‌کرد. فرمود: اگر در قلب او خشوع بود، اعضای بدنش نیز خاشع می‌شدند: اما انه لو خشع قلبه لخشعت جوارحه) (2)
شیخ ابوالفتح رازی در تفسیر آیه 2 از سوره مؤمنون نقل می‌کند
ابوالعباس جوالیقی مردی جوال فروش بود. روزی جوالی را به کسی داد، اما بعد فراموش کرد که آن را به چه کسی داده است. هر قدر هم فکر می‌کرد، به خاطرش نمی‌آمد. اما بعد فراموش کرد که آن را به چه کسی داده است. روزی در بین نماز به یادش افتاد. وقتی به مغازه برگشت به شاگردش گفت: فلانی، یادم آمد که جوال را به چه کسی داده‌ام. آری، آن را به فلان کس داده‌ام.
شاگرد از او پرسید: چگونه به یادت آمد؟
گفت: در نماز.
شاگرد گفت: استاد، تو نماز می‌خواندی، یا جوال می‌جستی؟
آن مرد وقتی به جهالت خود پی برد، کار خویش را رها کرد و دنبال علم و دانش رفت، چندان که عاقبت مفسر شد. (3)

پی‌نوشت‌ها:

1-ما در کتاب الگوهای فضیلت مطالبی را از خشوع پیشوایان اسلام در حال نماز، نقل کرده‌ایم.
2-مجمع البیان: ج9. ص99.
3-روح الجنان. ج8. ص124.
منبع مقاله :
غفارنیا، محمد، (1387) 142 قصّه از قرآن: همراه با شأن نزول آیاتی از قرآن، قم: جامعه القرآن الکریم، چاپ اول